Відэа

Дыягназ «хвароба на ўладу» ў Лукашэнкі праявіўся вельмі хутка

У відэа праекту «Сьведкі Лукашэнкі» – палітык Анатоль Лябедзька. Ён аналізуе, пасьля якога моманту беларуская дэмакратыя ў 1990-я пачала прайграваць, апавядае, чаму ў 1994 годзе апынуўся ў камандзе кандыдата ў прэзыдэнты Аляксандра Лукашэнкі, і ўспамінае, як ня стаў адзіным кандыдатам ад апазыцыі

Ці вернуцца ў Беларусь ракеты сярэдняй далёкасьці

Што азначае для беларускай эканомікі дамова аб адзіным электрычным рынку з Расеяй? Якія высновы можна зрабіць з працягласьці сустрэчы Лукашэнкі і Пуціна на Валааме? Ці можа Крэмль у адказ на разьмяшчэньне амэрыканскіх ракетаў сярэдняй далёкасьці ў Нямеччыне разьмясьціць аналягічныя ў Беларусі?

Чаму Менск стаў Мінскам і ці варта гэта некалі выправіць

85 год таму сталіца Беларусі Менск афіцыйна стала Мінскам. Такое рашэньне прыняў Вярхоўны Савет БССР. Навошта гэта было зроблена і чаму дагэтуль ня ўсе беларусы згодныя з гэтым перайменаваньнем? Госьць “ПіКу Свабоды” – мовазнаўца Вінцук Вячорка.

За што можна забраць дзіця ў беларусаў

Сёлета ўступілі ў сілу зьмены, якія пашырылі магчымасьці дзяржавы ціснуць на бацькоў. Цяпер за тое, што бацькоў прыцягвалі да адказнасьці за «распаўсюджваньне экстрэмізму» і «прапаганду ці публічнае дэманстраваньне нацысцкай сымболікі», могуць адабраць дзіця.

Вынікі тыдня з Карбалевічам

Новы кіраўнік МЗС Беларусі Максім Рыжанкоў другі свой замежны візыт пасьля Кітая зрабіў у КНДР. У Беларусі прысудзілі сьмяротнае пакараньне грамадзяніну Нямеччыны. Лукашэнка праводзіць трохдзённыя перамовы з Пуціным.

Апытаньне ў Парыжы пра спартоўцаў зь Беларусі і Расеі на Алімпіядзе

Што думаюць людзі на вуліцах Парыжу пра забарону беларускім і расейскім спартоўцам удзельнічаць у сёлетніх Алімпійскіх гульнях пад дзяржаўнымі сьцягамі.

«Пасьпяховых алімпійцаў рэжым прымусіць запэцкацца»

Так лічыць Кацярына Сныціна, якая была капітанам зборнай Беларусі па баскетболе і часткай найбольш пасьпяховай каманды, якая ўзяла «бронзу» на Чэмпіянаце Эўропы 2007 году, заняла 6-е месца на Алімпіядзе ў Пэкіне 2008 году і ўдзельнічала ў Алімпіядзе ў Рыё-дэ-Жанэйру ў 2016-м.

Чым будзе займацца новы грамадзкі рух «Каліноўцы»

Экс-камандзір палка Каліноўскага Дзяніс («Кіт») Прохараў стаў адным з заснавальнікаў грамадзкага руху «Каліноўцы».

Тлумачым. Чаму заходнія турысты едуць у Беларусь

Чаму заходнія турысты едуць у Беларусь? Што яны шукаюць бадай у гэтай адной з самых нетурыстычных для жыхароў Захаду эўрапейскай краіне? Мінулы раз мы расказвалі, чым шакуе і абурае Беларусь турыстаў з Расеі. А сёньня мы раскажам, чым вабіць заходніх турыстаў Беларусь.

Чаму пры вялікай нястачы мэдыкаў улады працягваюць іх перасьледаваць

Разважае доктар Станіслаў Салавей, намесьнік прадстаўніцы ў сацыяльнай палітыцы Аб’яднанага пераходнага кабінэта, адказны за пытаньні аховы здароўя. .

Памілаваньне палітвязьняў: каму рэжым пасылае сыгнал?

Вызваленьне палітвязьняў і анонс новых памілаваньняў – каму і аб чым гэта сыгнал? Чаго Лукашэнка хоча ад Захаду ўзамен? У чым прычына супярэчлівасьці апошніх крокаў беларускіх уладаў? Адказвае доктар паліталёгіі, кіраўнік беларускай ініцыятывы Chatham House Рыгор Астапеня.

Хто заменіць Байдэна ў выбарчай гонцы

Адмова дзейнага прэзыдэнта Джо Байдэна ад удзелу ў выбарах адкрыла магчымасьць барацьбы за намінацыю ў прэзыдэнты ЗША. Расказваем, хто цяпер можа замяніць яго ў выбарчай гонцы.

Чым завершыцца палітычны землятрус у ЗША

Хто цяпер будзе галоўным супернікам Дональда Трампа на выбарах і як гэта паўплывае на амэрыканскую і сусьветную палітыку? Расказвае беларуска Натальля Райс, доктар навук, былая старшая навуковая супрацоўніца Ўнівэрсытэту Тэнэсі, а цяпер экспэрт-кансультант у кансалтынгавай кампаніі Duco.

Адкуль дроны-камікадзэ ў Беларусі

Трэцяга ліпеня, падчас вайсковага параду ў Менску, улады паказалі ўдарныя бесьпілётнікі «Герань-2» нібыта беларускай вытворчасьці. Свабода з дапамогай экспэртаў паспрабавала разабрацца, ці сапраўды яны маглі быць вырабленыя ў Беларусі, як гэта аб’явілі на парадзе.

30 гадоў, 6 прысяг. Як праходзілі інаўгурацыі Лукашэнкі

20 ліпеня 1994 году Аляксандар Лукашэнка стаў кіраўніком Беларусі. Ён прынёс прысягу ў якасьці першага прэзыдэнта незалежнай Беларусі. Інаўгурацыя праходзіла пад бел-чырвона-белым сьцягам і на трыбуне з Пагоняй. Прыгадваем яе і наступныя прысягі Лукашэнкі за 30 гадоў

Чым захапляе і чым шакуе Беларусь расейскіх турыстаў

У мінулым годзе Беларусь наведала 5 мільёнаў 800 тысяч турыстаў, сьцьвярджае афіцыйная статыстыка. А больш за 5 мільёнаў – гэта турысты з Расеі. Інакш кажучы, 96% замежных турыстаў у Беларусі – расейцы.

Вынікі тыдня з Карбалевічам. Улады мяняюць рыторыку

Аляксандар Лукашэнка дэманструе міралюбства ў адрас Украіны, міністар замежных спраў Максім Рыжанкоў прапануе дыялёг з Польшчай, афіцыйны Менск уводзіць бязьвізавы рэжым у дачыненьні да грамадзянаў 35 эўрапейскіх дзяржаваў. Падзеі тыдня тлумачыць палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч.

Каго судзяць за «адмаўленьне генацыду беларускага народу» і «рэабілітацыю нацызму»

Наколькі гістарычную адукацыю і палітыку гістарычнай памяці ў Беларусі перарабляюць на расейскі ўзор? Ці навукова казаць пра генацыд беларускага народу падчас Другой сусьветнай вайны? Пра гэта ў праграме «ПіК Свабоды» кажа гісторык Аляксандар Пашкевіч, сябра Беларускага інстытуту публічнай гісторыі.

Шчыгельскі: «Гэты дыягназ дапамагае Лукашэнку ў палітыцы»

У новым відэа праекту «Сьведкі Лукашэнкі» — доктар Дзьмітры Шчыгельскі, афіцыйны прадстаўнік палка Каліноўскага.

Чаму Эўропа карае беларусаў на межах, а Менск уводзіць бязьвіз для эўрапейцаў

Госьць «ПіКа Свабоды» - дарадца Сьвятланы Ціханоўскай Франак Вячорка.

Ці распачала б Расея вайну супраць Украіны, калі б у Беларусі мянялася ўлада?

Вынікі 30-гадовага кіраваньня Лукашэнкі з пункту гледжаньня сытуацыі ў рэгіёне Ганна Соўсь абмяркоўвае з расейскім палітыкам, праваабаронцам, адвакатам і блогерам Маркам Фейгіным.

Што можа Латушка

На пытаньні Юрыя Дракахруста ў праграме «ПіК Свабоды» адказвае кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўленьне, чалец Аб'яднанага пераходнага кабінэту, дэлегат Каардынацыйнай Рады Павал Латушка.

Гісторыя беларускі, якая паведамляе родным загінулых каліноўцаў пра іх гібель

Камунікацыяй са сваякамі загінулых, прапаўшых бязь вестак і палонных у палку імя Каліноўскага займаецца добраахвотніца, якая служыць там зь лета 2022 году. У размове са Свабодай яна ўпершыню расказвае, у чым палягае яе праца.

Беларус шые абутак для сусьветных зорак

Беларускі дызайнэр Барыс Зубараў яшчэ 30 гадоў таму адкрыў у Нью-Ёрку майстэрню разам з кампаньёнам Яўгенам. Цяпер яны ствараюць дызайнэрскі абутак, які носяць Мадонна, Джэніфэр Лопэз і іншыя зоркі.

Рэпартаж з фэстывалю Tutaka

За 20 кілямэтраў ад Беларусі прайшоў фэстываль абуджаных Tutaka. Tutaka адбываецца ва ўрочышчы Барык каля вёскі Гарадок пад Беластокам у Польшчы. Цягам 30 гадоў там ладзілі легендарны фэстываль беларускай альтэрнатыўнай і рокавай музыкі «Басовішча». Ужо чацьвёрты раз фэст у новым фармаце.

Вынікі тыдня з Карбалевічам. Лукашэнка ў Аляксандрыі, адносіны з Кітаем

З кім будзе дамаўляцца сьпікерка Каардынацыйнай рады?

Ці будзе новая сьпікерка Каардынацыйнай рады слухацца Паўла Латушку? Ці будзе Рада незалежнай ад Сьвятланы Ціханоўскай? У чым старшыня КР гатовая ісьці насустрач меншасьці?

Чаму NATO загаварыла пра Беларусь

У Вашынгтоне праходзіць саміт, прысьвечаны 75-й гадавіне заснаваньня NATO. У Дэклярацыі саміту двойчы згадваюць Беларусь. Ці пацягне гэта наступствы для Беларусі? Ітэрвію зь віцэ-прэзыдэнткаю міжнароднага аналітычнага цэнтру GLOBSEC у Браціславе Аленай Кудзько.

Тлумачым. Як 30 год таму беларусы абралі Лукашэнку

30 гадоў таму, за дзень да другога туру выбараў прэзыдэнта, у Беларусі адбыліся апошнія прэзыдэнцкія дэбаты з удзелам Аляксандра Лукашэнкі. Журналіст Дзьмітры Гурневіч тлумачыць, што ня так з абяцаньнямі Лукашэнкі.

Лукашэнка – абаронца сувэрэнітэту альбо яго магільшчык?

Ці быў непазьбежным прыход да ўлады Лукашэнкі ці некага кшталту яго? Ці былі на працягу 30 гадоў моманты, калі ён мог страціць уладу? На пытаньні Юрыя Дракахруста ў праграме «ПіК Свабоды» адказвае палітычны аналітык Арцём Шрайбман.

Дзёньнік беларускага добраахвотніка, які загінуў на вайне

На пачатку чэрвеня ва Ўкраіне загінуў беларус, які правёў на вайне год. Ён далучыўся да адной зь беларускіх адзінак у траўні 2023-га. Увесь час, што ён быў ва Ўкраіне, мужчына вёў перапіску зь сябрамі, дзе расказваў пра свае ўражаньні ад убачанага, перажываньні і пляны на будучыню.

У чым лёгіка Эўразьвязу, калі ён забараняе беларусам везьці рэчы празь мяжу

Ці можа быць эфэктыўнай супраць рэжыму Лукашэнкі пагроза перакрыць рух грузаў празь мяжу з Польшчай? Пра гэта ды іншае ў праграме «ПіК Свабоды» разважае намесьнік кіраўніка «Народнага антыкрызіснага ўпраўленьня», сябра Каардынацыйнай рады Арцём Брухан.

Вызваленьне невялікай часткі палітвязьняў — пачатак працэсу ці адзінкавы эпізод?

Некаторыя палітвязьні адмовіліся выходзіць на волю, бо не пагадзіліся з умовамі вызваленьня, паведамляюць праваабаронцы. Што вядома пра вызваленых палітвязьняў? Суразмоўцы Ганны Соўсь — адзін зь кіраўнікоў фонду BySol, Андрэй Стрыжак і сястра палітзьняволенай Марыі Калесьнікавай Тацяна Хоміч.

«У Лукашэнкі — гіганцкі рычаг уплыву ў Маскве», — расейскі экспэрт

Ці быў і ёсьць Лукашэнка марыянэткай Крамля? Чаму ні ў яго, ні ў Масквы не атрымалася далучыць Беларусь да Расеі? Чаму Лукашэнка ня здолеў паразумецца з Захадам? Адказвае навуковы супрацоўнік Бэрлінскага цэнтру Карнэгі па вывучэньні Расеі і Эўразіі Максім Самарукаў.

Чаму Лукашэнка выпусьціў палітвязьняў і навошта Беларусі ШАС. Вынікі тыдня з Карбалевічам

Пачалі выпускаць палітвязьняў. У Беларусі адсьвяткавалі 3 ліпеня. Лукашэнка адкрыта пагражае Ўкраіне і ляціць у Астану на саміт ШАС, Беларусь уступае ў Шанхайскую арганізацыю супрацоўніцтва.

Чаму мастачка малюе на шпалерах партрэты палітвязьняў

Мастачка абразоў Ксіша Анёлава стварыла болей за 750 партрэтаў беларускіх палітычных зьняволеных. Выстава партрэтаў на шпалерах прайшла ў Італіі, Даніі, Польшчы ды іншых краінах Эўропы. Ксіша Анёлава расказвае, чаму яна малюе на шпалерах і як былыя палітвязьні рэагуюць на свае выявы.

Інтэрвію былой палітзьняволеной Алесі Буневіч, якая дапамагала эвакуаваць беларусаў

Былая палітзьняволеная Алеся Буневіч дапамагала з эвакуацыяй беларусаў, якім на радзіме пагражае турма. Алесю затрымалі ў красавіку 2022 году, калі яна паехала ў Беларусь на ўгодкі сьмерці маці.

Хто можа выйсьці на волю

Ці можна лічыць амністыю вынікам палітычнага ціску і ці могуць вызваліць некага з тых, хто афіцыйна пад амністыю не трапляе? Пра гэта ў праграме «ПіК Свабоды» кажуць палітычны аналітык, каардынатар майстэрні думак «Наша візія» Вадзім Мажэйка і праваабаронца «Вясны» Павал Сапелка.

Радзіна: «Яны казалі, мы зробім усё, каб у цябе не было дзяцей»

У новым відэа праекту «Сьведкі Лукашэнкі» — галоўная рэдактарка сайту «Хартыя» Натальля Радзіна. Яна расказвае пра катаваньні ў турме КДБ у 2011 годзе, разважае пра журналістыку 1990-х і заклікае тых людзей, якія доўга працавалі на рэжым, пакаяцца і ня лезьці ў лідэры.

Беларусь далучаецца да «кітайскага сьвету»

Абыход санкцыяў — ці дапаможа Менску ў гэтым сяброўства ў ШАС? Ці мяняе Лукашэнка «старэйшага брата»? Як ставіцца Кітай да пагрозы блякаваньня транзыту празь Беларусь? На пытаньні Юрыя Дракахруста адказвае ў праграме «ПіК Свабоды» паліталягіня Роза Турарбекава.

На каго абмянялі ўкраінцаў зь беларускіх турмаў і куды вядзе абвастрэненьне на мяжы

Украіна зь Беларусьсю не ваюе, але вызваляе адтуль сваіх палонных – чаму і як? Ці праўда, што Ўкраіна канцэнтруе войскі на мяжы зь Беларусьсю? На пытаньні Юрыя Дракахруста ў праграме «ПІК Свабоды» адказвае дырэктар украінскага Інстытуту сусьветнай палітыкі Яўген Магда.

Віталь Портнікаў пра 30 гадоў кіраваньня Лукашэнкі

У чым былі асаблівасьці прыходу да ўлады Лукашэнкі ў 1994 годзе? Чаму амаль усе прэзыдэнты Ўкраіны мелі прыязныя стасункі зь ім? Чаму Лукашэнка пэўны час быў самым папулярным замежным палітыкам ва Ўкраіне? Адказвае ўкраінскі журналіст і палітычны аналітык Віталь Портнікаў.

Хто такая Вольга Брыцікава, якую пакаралі трыма гадамі калёніі

«Гэта сыгнал Маскве», — расейскі палітоляг пра кадравыя прызначэньні Лукашэнкі

Палітоляг Аляксандар Марозаў камэнтуе сёньняшнія прызначэньні Лукашэнкі палітыкаў «маладога пакаленьня», а таксама разважае пра інфармацыю ад расейскага палітоляга Яўгенія Міначанкі аб далучэньні Лукашэнкі да «новага Палітбюро» у Расеі і аналізуе, што можа даць Беларусі сяброўства ў ШАС і BRICS.

«Мы занадта добра думалі пра беларускі народ»

30 гадоў таму ў Беларусі адбыўся першы тур прэзыдэнцкіх выбараў, у якіх найбольш галасоў, амаль 45%, набраў Аляксандар Лукашэнка. Ці сапраўды антыкамуністы ў пачатку 1990-х недаацанілі палітычны патэнцыял Лукашэнкі? Госьць “ПіКу Свабоды” – журналіст і аўтар кніг пра 1990-я гады Сяргей Навумчык.

Тлумачым. Беларускія заводы, якія зачынілі пры Лукашэнку

Адзін з самых улюбёных заняткаў Лукашэнкі і ягонай сьвіты прапагандыстаў – ездзіць па беларускіх заводах. Так было амаль 20 год таму. Але сёньня мы раскажам пра заводы, якія Лукашэнка ніколі не наведае і якія ніколі не пакажуць камэры праўладных каналаў. Чаму? Дзьмітры Гурневіч тлумачыць.

Што «Рудабельская паказуха» раіць палітыкам

Вольга Павук расказвае, чым палохае ўладу «Рудабельская паказуха», чаму патрэбная люстрацыя і што рабіць, каб дэмакратычныя сілы не ператварыліся ў цяперашніх чыноўнікаў.

Ці закрые Польшча мяжу зь Беларусьсю?

Польшча разглядае магчымасьць закрыцьця ўсіх памежных пераходаў зь Беларусьсю. Ці можа Польшча перакрыць і таварны транзыт зь Беларусі? Ці параіць Пэкін Лукашэнку спыніць міграцыйныя атакі на межы ЭЗ? Адказвае журналіст газэты «Rzeczpospolita» Руслан Шошын.

Хто выбраў Лукашэнку? Тлумачэньне сацыёляга

Ці быў нечаканасьцю посьпех Лукашэнкі на выбарах 1994 году? Хто яго падтрымліваў тады і ў наступныя гады? Калі яго рэйтынг дасягаў пікаў, калі падаў? На пытаньні Юрыя Дракахруста ў спэцвыпуску праграмы «ПіК Свабоды» адказвае доктар сацыялёгіі, прафэсар Андрэй Вардамацкі.