24 сакавіка Беларускі ПЭН-цэнтар, Саюз беларускіх пісьменьнікаў і дабрачынны фонд «Вяртаньне» вызначылі і ўзнагародзілі ляўрэатаў штогадовай літаратурнай прэміі «Дэбют».
У залі музэю, дзе адбываецца імпрэза, разьмешчана фотавыстава, прысьвечаная народнаму паэту Беларусі Рыгору Барадуліну. Адкрыў імпрэзу гурт «Ілюжн». Старшыня ПЭН-цэнтру Андрэй Хадановіч назваў імпрэзу «сьвятам паэзіі», прачытаўшы верш Поля Вэрлена ў перакладзе Максіма Багдановіча. Паведаміў, што журы сёлета зьмянілася на дзьве траціны.
Дырэктарка музэю імя Багдановіча Марына Запартыка прапанавала кожны год уручаць прэмію менавіта ў гэтым музэі, прачытала верш Максіма Багдановіча, заклікаўшы «Будзем ляцець да зор разам з Максімам Багдановічам».
Сузаснавальнік прэміі старшыня Фонду «Вяртаньне» Павал Бераговіч паказаў каштоўную паперу прэміі — плякат, дзе намаляваная сума ў 30 мільёнаў рублёў, пажартаваўшы, што папера прымаецца толькі ў Фондзе «Вяртаньне».
У шорт-лісьце ў намінацыі «Мастацкая проза» Віталь Воранаў зь Беластоку, кніга «Шэптам», Аляксей Палачанскі — «Мой цьвік» і Рома Сьвечнікаў — «Рома едзе». Канвэрт адкрылі сябра журы Алесь Пашкевіч і старшыня Саюза беларускіх пісьменьнікаў Барыс Пятровіч.
Першую прэмію ў галіне прозы атрымаў Аляксей Палачанскі за кнігу «Мой цьвік», выдадзеную ў «Галіяфах».
У шорт-лісьце ў намінацыі «Паэзія» таксама тры прозьвішчы, паэт і дзьве паэткі: Тацяна Нядбай з Варшавы — «Сірэны сьпяваюць джаз», Антон Рудак — «Верхні горад», Юля Цімафеева — «Кніга памылак». Двое намінантаў — Тацяна Нядбай і Антон Рудак — чыталі вершы з выдадзеных зборнікаў, а Юля Цімафеева — новыя вершы, яшчэ не друкаваныя.
Сябра журы пісьменьнік Уладзімер Арлоў сказаў, што выбар быў вельмі цяжкі, апавёў, як чыталі і перачытвалі ўсіх трох паэтаў, доўга ўзважвалі... Пераможцай у намінацыі «Паэзія» сёлета стала Тацяна Нядбай, аўтарка кнігі «Сірэны сьпяваюць джаз».
У намінацыі «Мастацкі пераклад» няма пераможцаў. Як пажартаваў Уладзімер Арлоў, сёлета перамог Максім Багдановіч.
Сёньня ў музэі Петруся Броўкі літаратар і мастак Адам Глобус ганараваў і сваёй уласнай прэміяй «Залатая літара». Ляўрэатам «Залатой літары» сёлета стаў Альгерд Бахарэвіч.
Сёлета прэмія за лепшы дэбютны твор уручаецца ўжо пяты раз. Для яе ёсьць узроставае абмежаваньне: аўтарам намінаваных твораў на момант вылучэньня павінна быць ня больш за 35 гадоў. Прысуджаецца прэмія за творы ў жанрах, у якіх працаваў выбітны беларускі літаратар Максім Багдановіч: паэзія, проза, мастацкі пераклад.
У розныя гады ляўрэатамі прэміі «Дэбют» станавіліся:
2011 год
Паэзія: Віталь Рыжкоў за кнігу «Дзьверы, замкнёныя на ключы»
Проза: Наталка Харытанюк за кнігу «Трынаццаць гісторый пра мёртвага ката»
Мастацкі пераклад: Наста Лабада за кнігу «Маленькія тролі і вялікая паводка» Тувэ Янсан (са швэдзкай), Вольга Цьвірка за кнігу «Папулярная музыка зь Вітулы» Мікаэля Ніэмі (са швэдзкай)
2012 год
Паэзія: Антон Францішак Брыль за кнігу «Ня ўпаў жолуд»
Проза: Віктар Марціновіч за кнігу «Сьцюдзёны вырай»
Мастацкі пераклад: калектыў часопіса «ПрайдзіСвет» за зборнік выбраных твораў Эдгара Алана По «Маска Чырвонае Сьмерці» (з ангельскай)
2013 год
Паэзія: Андрэй Адамовіч за кнігу «Дзень паэзіі сьмерці дзень»
Проза: Юлія Шарова за кнігу «Don Giovanni, або Памілаваны свавольнік»
Мастацкі пераклад: Ганна Янкута за кнігу «Калядны харал» Чарлза Дыкенса (з ангельскай)
За найлепшы крэатыў: Глеб Лабадзенка за кнігу «Дзіцячая ЗаМова» (спэцпрэмія)
2014 год
Паэзія: Уладзь Лянкевіч за кнігу «70% вады»
Проза: Кацярына Оаро за кнігу «Сарочае радыё»
Мастацкі пераклад: Кацярына Маціеўская за п’есу Оскара Ўайлда «Саламея» (з францускай), Сярж Мядзведзеў за кнігу Чака Паланюка «Байцоўскі клюб» (з ангельскай)
Спэцпрэмія: Дзьмітры Дзьмітрыеў за дасягненьні ў візуальнай камбінаторнай паэзіі ў кнізе «Ліра сьпіралі»