Ужо сёньня: дзень народзінаў Напалеона Орды; 10-я гадавіна пачатку Менскіх перамоваў па Ўкраіне

Дата дня

11 лютага 1807 году ў Варацэвічах Пінскага павету нарадзіўся Напалеон Орда — беларускі мастак, пісьменьнік, кампазытар і пэдагог. Орда таксама вядомы як паўстанец. Быў адлічаны зь Віленскага ўнівэрсытэту за ўдзел у таемным студэнцкім таварыстве, 15 месяцаў правёў у турме. У часе паўстаньня 1830–31 гадоў камандаваў партызанскім атрадам, атрымаў ордэн Залатога Крыжа і годнасьць капітана паўстанцкай арміі.

Пасьля разгрому паўстаньня Напалеон Орда правёў 24 гады ў Францыі, быў дырэктарам Італьянскай опэры ў Парыжы, але вярнуўся ў родныя Варацэвічы ў 1856-м. Памёр у 1883 годзе. Пахаваны ў фамільным склепе ў Янаве, у цяперашнім Івацэвіцкім раёне.

Дзень у гісторыі

1700 — войскі Рэчы Паспалітае без абвешчаньня вайны ўвайшлі ў Швэдзкія Інфлянты і распачалі аблогу Рыгі, што стала пачаткам Вялікай Паўночнай вайны.

1825 — камісія прыняла Менскі турэмны замак (Пішчалаўскі, «Валадарку»), з гэтага дня пачалася яго гісторыя.

1929 — падпісаньне Лятэранскай дамовы паміж Італіяй і Касьцёлам, у выніку чаго была ўтвораная дзяржава Ватыкан.

1942 — нацысты расстралялі больш за тысячу габрэяў у Бешанковічах.

1959 — у Менску адбылося ўрачыстае адкрыцьцё Беларускага дзяржаўнага цырку.

1979 — перамога ісламскай рэвалюцыі ў Іране. Пасьля трох дзён вулічных баёў з урадавымі войскамі прыхільнікі аяталы Хамэйні бяруць пад кантроль Тэгеран.

1989 — у Беластоку ўтварыўся Беларускі клюб, які даў пачатак беларускаму палітычнаму руху ў Польшчы.

1990 — пасьля 27-гадовага зьняволеньня на свабоду выйшаў Нэльсан Мандэла.

1999 — утвораная Канфэрэнцыя каталіцкіх біскупаў у Беларусі.

2011 — перамога рэвалюцыі ў Эгіпце: прэзыдэнт Хосьні Мубарак падаў у адстаўку, перадаўшы ўладу Найвышэйшай радзе ўзброеных сілаў.

2015 — у Менску прайшла сустрэча «нармандзкай чацьвёркі» (лідэраў Украіны, Расеі, Нямеччыны і Францыі) — міжнародная спроба разьвязаць канфлікт на Данбасе дыпляматычнымі сродкамі.

2021 — пачаўся Ўсебеларускі народны сход, на якім Аляксандар Лукашэнка абвясьціў пра правядзеньне напачатку 2022 году рэфэрэндуму па новай Канстытуцыі.

2019 — у школе № 2 гораду Стоўпцы вучань 10-й клясы Вадзім М. учыніў падвойнае забойства — зарэзаў сваю настаўніцу Марыну Пархімовіч і вучня Сашу Раманава.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

Дзьмітры Гурневіч. «Забойства ў цэнтры Эўропы» (PDF)

У гэты дзень нарадзіліся

1847 — Томас Элва Эдысан, амэрыканскі вынаходнік у галіне электрычнасьці.

1875 — Васіль Качалаў, славуты расейскі актор. Качалаў — гэта псэўданім. Паходзіў артыст зь беларускага роду, нарадзіўся ў Вільні, быў сынам праваслаўнага сьвятара, сапраўднае прозьвішча — Шверубовіч.

1877 — Антон Неканда-Трэпка, грамадзкі і культурны дзяяч, пэдагог.

1935 — Мiкола Кусянкоў, пісьменьнік.

1949 — Тацяна Паплаўская, мовазнаўца.

У памяці

1650 - Рэнэ Дэкарт, французскі матэматык і філёзаф.

1952 — Андрэй Цікота, уніяцкі сьвятар, архімандрыт, ахвяра сталінізму (памёр у ГУЛАГу).

1979 — Мікола Гарошка, дзяяч эміграцыі, стваральнік і першы старшыня Беларуска-Амэрыканскага Задзіночаньня (БАЗА). Адзін з заснавальнікаў Парафіі сьв. Кірылы Тураўскага ў Нью Ёрку (БАПЦ). Першы старшыня Фундацыі імя Крэчаўскага.