Лінкі ўнівэрсальнага доступу

У ААН адрэагавалі на прызнаньне «Вясны» «экстрэмісцкім фармаваньнем»


Зьняволеныя лідэры Вясны Валянцін Стэфановіч, Алесь Бяляцкі, Уладзь Лабковіч. Каляж
Зьняволеныя лідэры Вясны Валянцін Стэфановіч, Алесь Бяляцкі, Уладзь Лабковіч. Каляж

Вярхоўны камісар ААН па правах чалавека Фолькер Цюрк асудзіў рашэньне беларускіх уладаў.

Гэтае рашэньне, адзначыў Фолькер Цюрк у «Твітэры», зьяўляецца «яшчэ адной трывожнай прыкметай працягу падаўленьня грамадзянскай супольнасьці, сродкаў масавай інфармацыі і іншых незалежных галасоў».

«Група грамадзян зь ліку прадстаўнікоў «Праваабарончага цэнтру „Вясна“ была прызнаная „экстрэмісцкім фармаваньнем“ паводле рашэньня МУС ад 23 жніўня».

У пераліку на сайце МУС гаворыцца, што гэтыя грамадзяне нібыта вядуць «экстрэмісцкую дзейнасьць» «праз інтэрнэт-рэсурсы з аднайменнай назвай, у тым ліку рэгіянальных прадстаўніцтваў».

Таксама ў сьпіс унесьлі каля 30 рэсурсаў, зьвязаных з найбольш вядомым беларускім праваабарончым цэнтрам.

Адзначаецца, што такое рашэньне прынялі на падставе «арганізацыі дзейнасьці па падрыхтоўцы зьдзяйсьненьня замахаў на сувэрэнітэт і грамадзкую бясьпеку Рэспублікі Беларусь, дыскрэдытацыю і абразу службовых асоб».

За кратамі ў Беларусі застаюцца «вясноўцы» Алесь Бяляцкі, Валянцін Стэфановіч, Уладзімер Лабковіч, Марфа Рабкова і Андрэй Чапюк. Іх прызналі палітычнымі зьняволенымі. У Беларусі не засталося легальных незалежных праваабарончых арганізацый.

ЗША выступілі з асуджэньнем

Злучаныя Штаты Амэрыкі асудзілі прызнаньне ўладамі Беларусі праваабарончага цэнтру «Вясна» экстрэмісцкім фармаваньнем. Пра гэта напісаў у «Твітэры» афіцыйны прадстаўнік Дзярждэпартамэнту ЗША Мэт'ю Мілер.

«Мы салідарныя з народам Беларусі і яго законнымі патрабаваньнямі аб прыцягненьні да адказнасьці і захаваньні правоў чалавека», — зазначыў ён.

Што важна ведаць пра «Вясну»

Праваабарончы цэнтар «Вясна» зьявіўся ў 1996 годзе. Яго ўзначаліў праваабаронца і літаратуразнаўца Алесь Бяляцкі. Легальна цэнтар праіснаваў да 2003 году, калі за ўдзел у назіраньні падчас прэзыдэнцкіх выбараў 2001 году «Вясну» беспадстаўна пазбавілі рэгістрацыі, з таго часу яна працуе неафіцыйна. У 2004 годзе беларускую «Вясну» прынялі ў Міжнародную фэдэрацыю за правы чалавека (FIDH). У 2007 годзе Алесь Бяляцкі стаў віцэ-прэзыдэнтам FIDH — першым чалавекам з Усходняй Эўропы на гэтай пасадзе. Яго пераабіралі двойчы — у 2010 і 2013 гадах.

У сакавіку 2023 году Бяляцкага пакаралі 10 гадамі калёніі. Суд таксама пакараў яго паплечнікаў: намесьніка старшыні «Вясны» і віцэ-прэзыдэнта FIDН Валянціна Стэфановіча — 9 гадамі, юрыста «Вясны» і каардынатара кампаніі «Праваабаронцы за свабодныя выбары» Ўладзімера Лабковіча — 7 гадамі пазбаўленьня волі. Праваабаронца «Вясны» Зьміцер Салаўёў быў асуджаны завочна на 8 гадоў пазбаўленьня волі, ён знаходзіцца за мяжой.

У 2022 годзе кіраўнік «Вясны», палітвязень Алесь Бяляцкі стаў ляўрэатам Нобэлеўскай прэміі міру. Яго як кіраўніка праваабарончай арганізацыі ўзнагародзілі за «выбітныя намаганьні для дакумэнтаваньня ваенных злачынстваў, парушэньняў правоў чалавека і злоўжываньня ўладай».

Перасьлед Праваабарончага цэнтру «Вясна»

Па стане на 3 сакавіка 2024 году, за кратамі знаходзяцца 5 праваабаронцаў «Вясны».

  • Алесь Бяляцкі, старшыня «Вясны», затрыманы 14 ліпеня 2021. Падчас ягонага зьняволеньня, 7 кастрычініка 2022 году, Алесю Бяляцкаму была прысуджаная Нобэлеўская прэмія міру. 3 сакавіка 2023 году яго асудзілі на 10 гадоў калёніі. Бяляцкага прызналі вінаватымі ў «кантрабандзе грошай арганізаванай групай» у 2016–2021 гадах (ч. 4 арт. 228 КК) і «фінансаваньні пратэстаў» у 2020-м (ч. 2 арт. 342 Крымінальнага кодэксу).
  • Валянцін Стэфановіч, намесьнік старшыні «Вясны» і віцэ-прэзыдэнт FIDH, затрыманы 14 ліпеня 2021-га. 3 сакавіка 2023 году яго асудзілі на 9 гадоў зьняволеньня. Яго прызналі вінаватымі ў «кантрабандзе грошай арганізаванай групай» у 2016–2021 гадах (ч. 4 арт. 228 КК) і «фінансаваньні пратэстаў» у 2020-м (ч. 2 арт. 342 Крымінальнага кодэксу).
  • Уладзімер Лабковіч, юрыст «Вясны», затрыманы 14 ліпеня 2021 г. 3 сакавіка 2023 году яго асудзілі на 7 гадоў зьняволеньня. Яго прызналі вінаватымі ў «кантрабандзе грошай арганізаванай групай» у 2016–2021 гадах (ч. 4 арт. 228 КК) і «фінансаваньні пратэстаў» у 2020-м (ч. 2 арт. 342 Крымінальнага кодэксу).
  • Марфа Рабкова, праваабаронца «Вясны», затрыманая 17 верасьня 2020 году. Ёй прысудзілі 15 гадоў калёніі ва ўмовах агульнага рэжыму і штраф у памеры 700 базавых велічыняў (22 400 беларускіх рублёў, або звыш 8800 даляраў) паводле ч. 3 арт. 293 Крымінальнага кодэксу («навучаньне ці іншая падрыхтоўка асобаў для ўдзелу ў масавых беспарадках, альбо фінансаваньне такой дзейнасьці»), ч. 3 арт. 130 («распальваньне сацыяльнай варожасьці да ўлады») і ч. 2 арт. 285 КК («ўдзел у злачыннай арганізацыі»). 28 лютага 2023 году Вярхоўны суд Беларусі разгледзеў апэляцыйную скаргу ў справе Рабковай. Тэрмін зьняволеньня скарацілі на тры месяцы.
  • Андрэй Чапюк, валянтэр «Вясны» зь Менску, затрыманы 2 кастрычніка 2020-га. Яго абвінавачвацілі ва ўдзеле ў масавых беспарадках і ўдзеле ў злачыннай арганізацыі. Чапюка асудзілі на 6 гадоў калёніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму і пакаралі штрафам у памеры 500 базавых велічыняў (16 000 беларускіх рублёў ці больш за 6 300 даляраў);

Выйшлі на волю:

  • Тацьцяна Ласіца, валянтэрка «Вясны» з Гомля, затрыманая 21 студзеня 2021. Паводле артыкулу аб масавых беспарадках за кратамі прабыла 1 год і 8 месяцаў. Праваабаронца не адбыла ўвесь тэрмін.
  • Леанід Судаленка, дырэктар гомельскага аддзяленьня «Вясны», затрыманы 18 студзеня 2021-га. Паводле артыкулу аб масавых беспарадках яго пакаралі на 3 гады зьняволеньня. Выйшаў на волю. адбыўшы ўвесь тэрмін.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG