«Блізка я яго ня бачыла — здалёк. Выглядаў акуратным, паголеным, нават мне не падалося, што ён схуднеў. На маё зьдзіўленьне, заўважных зьменаў я ня ўбачыла. Трымаецца спакойна, упэўнена, годна», — расказала Людміла Івашына.
Дзяніс быў у чорнай майцы з надпісам «Яська Гаспадар, 1863», а на сьпіне — «Kalinouski, 1863». У залю яго заводзілі двое міліцыянтаў у масках, што амаль цалкам закрывалі твар.
Падтрымаць журналіста пад будынак суду прыйшла маці абвінавачанага, а таксама дыпляматы краін Вялікай Брытаніі, Чэхіі, Аўстрыі. Іх на суд не пусьцілі. Аднак каля будынку суду да іх дачапіліся супрацоўнікі пралукашэнкаўскіх выданьняў.
Людміла Гладкая навязьліва пыталіся ў іх, навошта яны прыйшлі пад суд.
«Я б хацела адправіць вас усьлед за рускім караблём», — адказала Людміла Івашына.
Дыпляматы ветліва адмаўляліся ад камэнтароў. Аднак здымачная група пайшла за імі ажно ў кавярню на абед і спрабавала заняць месцы за сталом разам з прадстаўнікамі дыпмісіі, каб запісаць іхныя адказы на камэру.
Справу Дзяніса Івашына разглядае Валер Раманоўскі.
Сёньня паседжаньняў няма, бо Дзяніс хадайнічаў аб перапынку ў працэсе праз кепскае самаадчуваньне. Наступнае паседжаньне заплянаванае на 17 жніўня.
Судовы працэс над Івашыным пачаўся 15 жніўня ў будынку Горадзенскага абласнога суду. Блізкія загадзя ведалі, што працэс будзе закрытым праз «разгляд дзяржаўных таямніц».
Івашына вінавацяць ва «ўмяшаньні ў дзейнасьць міліцыянтаў» і ў «здрадзе дзяржаве». Дэталі справаў невядомыя.
Дзяніс — журналіст-расьсьледавальнік. Яго затрымалі пасьля публікацыі чарговай часткі расьсьледаваньня пра былых беркутаўцаў, якія працавалі ў менскім АМАПе. Ён супрацоўнічаў як валянтэр з камандай расьсьледавальнікаў InformNapalm, якая пісала пра ўплыў Расеі на Беларусь, Сырыю, Украіну і іншыя краіны. Таксама Івашын працаваў у газэце «Новы час», вядомы публікацыямі пра рэстарацыю «Поедем поедим», пабудаваную побач зь месцам масавых расстрэлаў беларусаў у Курапатах.
Хто такі Дзяніс Івашын
- Дзяніс Івашын нарадзіўся 6 чэрвеня 1979 году ў Горадні.
- Журналіст-расьсьледавальнік. Па адукацыі эканаміст і палітоляг. Жанаты.
- Працаваў журналістам у незалежнай газэце «Новы час» і рэдактарам-валянтэрам беларускай вэрсіі сайта міжнароднай супольнасьці ІnformNapalm, якая дасьледуе ўплыў расейскай агрэсіі на іншыя краіны.
- Вядомы сваімі публікацыямі пра скандальную забудову ў Курапатах, за што ён і газэта «Новы час» судзіліся з забудоўнікам, а таксама пра ўплыў «русского мира» на Беларусь і Сырыю.
- Івашына затрымалі супрацоўнікі КДБ 12 сакавіка 2021 году, калі ён выйшаў у аптэку па лекі для бабулі. Яму выставілі абвінавачаньне паводле 365 крымінальнага артыкулу («Умяшаньне ў дзейнасьць супрацоўнікаў органаў унутраных спраў»).
- Сваякі і калегі меркавалі, што затрыманьне Івашына зьвязана зь ягоным апошнім расьсьледаваньнем пра былых украінскіх бэркутаўцаў, што ўладкаваліся на працу ў беларускі АМАП. Журналіста затрымалі на наступны дзень пасьля таго, як ён даў інтэрвію пра гэта тэлеканалу «Настоящее время».
- Івашын высьветліў, што ў беларускім АМАПе налічваецца больш за дзесяць экс-беркутаўцаў, якія атрымалі грамадзянства і прынятыя на працу з парушэньнем закону. Паводле яго інфармацыі, экс-беркутаўцы ўдзельнічалі ў задушэньні масавых пратэстаў у 2020 годзе. Журналіст сьцьвярджаў, што ўсе зьвесткі для расьсьледаваньня браў з адкрытых крыніц.
- Івашын мае ўкраінскія карані і статус замежнага ўкраінца. Пры ператрусе ў яго дома шукалі кнігі і іншыя рэчы, зьвязаныя з Украінай. МЗС Украіны адрэагавала на ягонае затрыманьне і заявіла, што журналісцкая дзейнасьць ня можа быць прычынай перасьледу.
- У траўні 2021 году ў Івашына памерла бабуля, аднак яго не пусьцілі разьвітацца зь ёй.
- Са словаў сваякоў, ліставаньне зь Дзянісам нерэгулярнае, многія лісты не даходзяць у абодва бакі.
- У чэрвені стала вядома, што ў Дзяніса ў карцэры здарыўся сардэчны прыступ. Яму выклікалі кардыёляга, рабілі кардыяграму, прызначылі лекі.
- Эўрапейская фэдэрацыя журналістаў запатрабавала вызваліць Івашына і іншых журналістаў, зьняволеных у Беларусі.
- У верасьні 2022 году журналіста асудзілі на 13 гадоў і 1 месяц пазбаўленьня волі паводле арт. 356 (здрада дзяржаве) і арт. 179 (незаконны збор і распаўсюд зьвестак пра прыватнае жыцьцё) Крымінальнага кодэксу.
- У канцы чэрвеня 2023-га Івашына перавялі на турэмны рэжым. Жонка палітвязьня Вольга адзначыла, што пра працэс па зьмене рэжыму ня ведалі ані сваякі, ані адвакат.
- У ліпені 2023 году палітвязьня перавялі з магілёўскай калёніі № 15 у жодзінскую турму на падставе рашэньня суду Кастрычніцкага раёну Магілёву.
- У красавіку 2024-га ад жонкі журналіста стала вядома, што Івашына пазбавілі перадач. Яна таксама паведаміла, што дасылаць вітаміны ў турму або калёнію можна толькі на падставе адмысловага дазволу лекара пэнітэнцыярнай установы. Раней такое правіла распаўсюджвалася толькі на неабходныя лекі.
