Эўрапейскі банк рэканструкцыі і разьвіцьця (ЭБРР) пагоршыў прагноз росту эканомікі Беларусі ў 2019 годзе.
У абноўленым травеньскім аглядзе ЭБРР чакае рост ВУП Беларусі ў 2020 годзе на ўзроўні 1,8%. У лістападзе ў традыцыйным рэгіянальным аглядзе ЭБРР прагназаваў рост 2,5%.
Экспэрты банка тлумачаць запаволеньне тэмпаў росту беларускай эканомікі ўзмацненьнем зьнешніх рызык, у прыватнасьці, нэгатыўнымі наступствамі расейскага «падатковага манэўру» ў нафтавай сфэры.
«Новая сыстэма падаткаабкладаньня энэрганосьбітаў, якую ўводзіць Расея, так званы „падатковы манэўр“, можа значна скараціць даходы беларускай нафтаперапрацоўчай прамысловасьці, што паўплывае на фіскальны балянс і замарудзіць эканамічны рост і рост экспарту», — лічаць аўтары агляду.
У дакладзе адзначаецца, што тэмп росту ВУП Беларусі ў 2018 годзе вырас да 3% з 2,4% у 2017 годзе і «быў абумоўлены пашырэньнем унутранага попыту і экспарту, хоць чысты экспарт быў на самай справе адмоўны».
У красавіку 2019 году Міжнародны валютны фонд таксама зьнізіў ацэнку росту ВУП Беларусі ў 2019 годзе да 1,8% (з 2,4%, якія прагназаваліся ў студзені).
На 2019 год Аляксандар Лукашэнка паставіў задачу росту ВУП на 4%, бюджэт краіны сфармаваны зыходзячы з кансэрватыўнага сцэнару росту эканомікі на ўзроўні 2,1%. Паводле Белстату, за студзень-сакавік 2019 году ВУП Беларусі вырас на 1,1% ад аналягічнага леташняга пэрыяду.
Што важна ведаць пра расейскі падатковы манэўр
Нафтавы падатковы манэўр у Расеі — паступовая замена спагнаньня экспартнага мыта падаткам на здабычу карысных выкапняў (ПЗКВ). Экспартнае мыта будзе зьмяншацца адначасова з павелічэньнем ПЗКВ.
- Расея пачала рэалізацыю падатковага манэўра зь 2019 году.
- Да канца 2018 году экспарт сырой нафты ў Расеі абкладаўся экспартным мытам у памеры 30% ад цаны. Мыта не спаганялася з паставак на ўнутрырасейскі рынак і ў межах квоты ў Беларусь.
- У 2017-2018 гадах квота на пастаўкі бязмытнай расейскай нафты для Беларусі складала 24 млн тон (18 млн тон перапрацоўвалі беларускаія НПЗ, 6 млн тон ішлі на рээкспарт).
- Беларусь мела права абкладаць экспартным мытам свае нафтапрадукты, вырабленыя з расейскай бязмытнай нафты, якія прадавала ў трэція краіны. Беларускае мыта ішло ў беларускі бюджэт.
Страты і кампэнсацыя
- У сьнежні 2018 г. у адміністрацыі Лукашэнкі сьцьвярджалі, што за 3 апошнія гады Беларусь недаатрымала $3,6 млрд, а за наступныя 4 гады недаатрымае $11 млрд пры найгоршым разьвіцьці падзей.
- Паводле падлікаў рэйтынгавага агенцтва Fitch, наўпроставыя страты беларускай эканомікі складуць $10,6 млрд цягам 2019–2024 гг.
- Дырэктар дасьледніцкага цэнтру ІПМ Аляксандар Чубрык падлічыў, што страты для бюджэту Беларусі ў 2019 годзе склалі $272,3 млн.
- У кастрычніку 2018 Расея абяцала пералічыць у бюджэт Беларусі каля $405 млн у якасьці аплаты экспартнага мыта за нафту. Пазьней у кампэнсацыі адмовілі.
- 18 сьнежня 2019 расейскі партал РБК паведаміў са спасылкай на свае крыніцы, што Расея кампэнсуе Беларусі страты ад манэўра праз зваротны акцыз для беларускіх НПЗ. Суму субсыдыяў ацанілі ў $1,5 млрд. Афіцыйнага пацьвярджэньня гэтай інфармацыі не было.