د لاسرسۍ وړ لېنکونه

تازه خبر
چهارشنبه ۱۸ چنګاښ ۱۴۰۴ کابل ۰۵:۴۲

د جرمونو نړیوالې محکمې د طالبانو د مشر او قاضی القضات د نیولو حکم صادر کړ


ارشیف
ارشیف

د جرمونو نړیوالې محکمې ( آی.سي.سي) د طالبانو د لوی مشر ملا هبت الله اخوندزاده او د سترې محکمې د مشر عبدالحکیم حقاني د نیولو حکم ورکړی دی.

محکمې دغه طالب چارواکي د ښځو او نجونو په ځورولو تورن کړي او ویلې یې دي چې دوی په خپلو فرمانونو سره ښځې او نجونې له تعلیم او تحصیل، خصوصي حریم، د تګ راتګ له ازادیو او غږ اوچتولو محرومې کړې دي.

د محکمې مشر څارنوال کریم خان په تیره جنوري میاشت کې د دغه ډول حکم د صادرولو غوښتنه کړې وه.

طالبانو سملاسي په دې اړه تبصره نه ده کړې، خو تیره جنوري میاشت کې یې د بهرنیو چارو وزارت ویلي وو چې د مشر او قاضي القضات د نیولو غوښتنه یې عادلانه حقوقي بنسټ نه لري.

د بشري حقونو د څار نړیوال سازمان بیا د دې پریکړې هرکلی کړی او ویلې یې دي، نړیواله ټولنه باید دې برخه کې د جرمونو له نړیوالې محکمې سره مرسته وکړي.

د جرمونو نړیوالې محکمې داسې مهال د طالبانو د دوو چارواکو د نیولو حکم صادر کړی چې یوه ورځ وړاندې د ملګرو ملتونو عمومي اسامبلې په یوه پریکړه لیک کې له طالبانو وغوښتل چې د ښځو په وړاندې ځپونکې تګلارې پای ته ورسوي.

د طالبانو حکومت د جرمونو د نړیوالې محکمې ددې اعلان په اړه په یو بیان کې ویلي چې داسې اعلانونه د دوی پر " هوډ او شرعي موقف باندې هيڅ اغیز نشي کولای. "

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد له خوا په خپره شوې دې اعلامیه کې زیاته شوې " موږ د نړیوالې محکمې په نوم او عنوان هیڅ نهاد نه پيژنو او نه ورته کوم التزام لرو."

د جرمونو نړیواله محکمه چې انګلیسي نوم یې International Criminal Court دی، یو خپلواکه عدلي بنسټ دی چې په ۲۰۰۲ میلادي کال کې د روم د اساسنامې له مخې رامنځ ته شوی. دا محکمه د هغو درنو نړیوالو جرمونو د تعقیب، محاکمې او سزا ورکولو صلاحیت لري چې بشریت ته خطر پېښوي. دغو جرمونو کې نسل‌وژنه، د بشریت پر ضد جرمونه، د جنګي جرمونو او تر یوې کچې د تیري جرم شامل دي.

د جرمونو نړیواله محکمه د هالنډ په هاګ ښار کې موقعیت لري.

دا محکمه د ملګرو ملتونو له عدلي بنسټونو څخه نه ده، خو له دې سازمان سره یې نږدې همکاري لري او یوازې هغه وخت مداخله کوي چې د یو هېواد ملي عدلي سیسټمونه د یادو جرمونو څېړنه او محاکمه ونه کړي یا یې کولو ته چمتو نه وي.

د یادونې وړ ده چې د نړۍ ځینې هېوادونه لکه امریکا، روسیه، چین ، اسرایل او هند د ICC غړیتوب نه لري، خو د نړۍ له ۱۲۰ زیات هېوادونه د دې محکمې غړي دي.

د جرمونو نړیوالې محکمې تر دې مخکې د روسیې د ولسمشر ویلادیمیر پوتین، د اسرایلو د صدراعظم بینیامین نتنیاهو، او د حماس د خینو مشرانو د نیولو حکمونه هم صادر کړې دي.

XS
SM
MD
LG