د نړیوال بانک او د پیسو د نړیوال وجهي صندوق مشران هیلهمن دي، چې د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډټرمپ له ادارې سره په نړۍ کې له هغو هېوادونو سره د مالي مرستو د دوام په چارو کې ګډ کار وکړي چې د اقلیم بدلون له امله ډېر اغېزمن شوي دي.
د نړیوال بانک او نړیوال وجهي صندوق IMFمشرانو د سهشنبې په ورځ وویل چې، دوی به د متحدایالاتو د منتخب ولسمشر جمهوريپال ډونالډټرمپ له راتلونکي ادارې سره کار وکړي، ترڅو له هغو هېوادونو سره مالي مرستو ته دوام ورکړي، چې د اقلیم د بدلون له امله ډېر اغېزمن شوي دي.
د رویترز خبري اژانس د راپور لهمخې د IMF مشرې کریسټالینا جورجیوا Kristalina Georgieva د اذربایجان په پلازمېنه باکو کې د ملګروملتونو د COP29 د اقلیم په سرمشریزه کې یوې غونډې ته وویل، نړیوالو پور ورکونکو له ټرمپ سره د هغه د تېرې دورې په جریان کې کار کړی او تمه لري چې دا کار بیا وکړي.
هغې وویل، دوی ته دا واک د امریکا وګړو ورکړی دی.
مېرمن جورجیا وویل، دا ډاډه ده چې د متحدایالاتو خصوصي سکتور به په زرغون نومو ټکنالوژیو کې پانګوونې ته دوام ورکړي.
د هغې په خبره سوداګري دا اړتیا په ګوته کوي چې دغه سکتور باید پهدې برخه کې مخکښ وي چې د دې په باور دا کار به ترسره شي.
د امریکا د ولسمشر په توګه د ټرمپ ټاکل کېدو د اقلیم د بدلون اړوند مسایلو په اړه د د اقلیمي بدلون د اغېزمنو هېوادونو د تمویل په اړه زیاتې پوښتنې راپورته کړي دي.
"موږ له هغه سره خبرې کوو، دا زموږ دنده ده."د نړيوال بانک رييس
او هغه هم لهدې پلوه چې تمه کېږي ټرمپ متحدایالات چې د پیسو د نړیوال صندوق او نړیوال بانک چې تر ټولو لوی تمویلونکي دی، د اقلیم له بدلون سره د مبارزې په برخه کې له نړیوالو هڅو وباسي.
د اذربایجان په پلازمېنه باکو کې د اقلیم د بدلون د سږنۍ سرمشریزې موخه دا ده چې سلګونه ميلیارد ډالره راټول کړي، ترڅو په نړۍ کې د انرژۍ پاکو سرچینو ته د لېږد چارې تمویل وکړي او د متحدایالاتو په ګډون د نړۍ د لویو هېوادونو لهخوا د کاربن د خپرېدو له امله رامنځته شوي اقلیمي زیانونه محدود کړي.
د نړیوال بانک رییس اجی بنګا Ajay Banga وویل، ټرمپ په تاریخي توپیر بریالی شو، چې دا چاره د درناوي غوښتنه کوي او دا اړتیا زیاتوي چې دا بانک باید د اقلیمي بدلون د مالي چارو په تمویل کې لا اغېزمن رول ولوبوي.
هغه وويل: "موږ له هغه سره خبرې کوو، دا زموږ دنده ده."
هغه يادونه وکړه چې د دې بانک د ريیس په توګه د خپلې دندې په ١٧ مياشتو موده کې یې لیدلي چې د بانک د نورو څلورو سترو تمويلوونکو، جرمني، فرانسې، جاپان او بریتانیا په حکومتونو کې هم بدلونونه راغلي دي.
ټرمپ، چې له څو اړخيزو مېکانېزمونو یا چوکاټونو څخه ډډه کوي، د خپلې "امريکا لومړی" اجنډا د يوې برخې په توګه په چينايي توکو او نورو وارداتو د ګمرکي تعرفو د زياتوالي ژمنه کړې ده.
خو هغه د محافظه کاره جمهوري غوښتونکو د ۲۰۲۵ پروژې له اجنډا، څخه ځان لیرې ساتلی.
دغه پروژه له IMF او نړیوال بانک څخه د متحدایالاتو د وتلو غوښتنه کوي او له واشنګټن غواړي له خپلو ګټو سره سم دوه اړخیزې پراختیا او د مالي مرستو اجنډاوې تعقیب کړي.
د اقلیم د بدلون پهدې نړیواله سرمشریزه کې چې د اذربایجان پلازمېنه باکو یې د نومبر له ۱۱ تر ۲۲ پورې کوربه دی، د افغانستان په شمول د نړۍ د لسګونو هېوادونو استازیو ګډون کړی دی.
دغه سرمشریزه داسې مهال جوړیږي چې روان زېږديز کال د افغانستان په ګډون د نړۍ یوشمېر هېوادونه د اقلیم د بدلون له امله د سختو سېلابونو، ځمکې ښوېدنو، اورونو او نورو ناوړه پېښو شاهدان و.
