گرمای طاقت فرسا و فقر زندگی مردم به ویژه کارگران روی جاده های افغانستان را تلخ ساخته است

سراج‌الدین ۶۵ ساله که با کار توسط کراچی دستی‌اش در گوشه‌ای از کابل نفقۀ خانوادۀ شش نفره‌اش را تأمین می‌کند.

او که در این سال‌های پیری‌اش با کراچی دستی اجناس و وسایل مردم را در بازارهای شهر کابل، انتقال می‌دهد، از شدت گرمی هوا و نبود کار شکایت دارد.

سراج‌الدین می‌گوید، روزانه پنجاه تا صد افغانی کار می‌کند که حتا برای خرید نان خشک مورد نیاز خانواده‌اش کافی نیست:

"صبح بعد از ساعت چهار که نماز را ادا می‌کنیم در مسجد بعد از آن قرآن کریم تلاوت می‌کنیم و بعد از ساعت پنج صبح به مارکیت بازار می‌آیم، آنجا هم کار و غریبی نیست، فقط در سرک‌ها رفت و آمد می‌کنیم، پول نان خشک پیدا می‌شود، اما برای غذا، روغن، چای و بوره پول پیدا نمی‌شود، بالون‌های گازهای ما خالی است همین حالا، مشکلات ما زیاد است."

سراج‌الدین می‌گوید، با توجه به وضعیت مالی‌اش توانایی خریداری یک پکۀ برقی را از کهنه‌فروشی‌ها ندارد:

"کار کراچی دستی یک کار شاقه است، از مجبوری انجام‌اش می‌دهیم، دیگر راه نداریم، پنجصد افغانی پیدا نمی‌شود که یک باد پکه از کهنه فروشی خریداری کنم، اعضای خانواده شب‌ها با کاغذ خود را پکه می‌کنند."

مشکلات این ریش‌سفید، روایت زندگی افراد زیادی در افغانستان است.

از جمله عبدالحکیم ۶۱ ساله که می‌گوید، حدود ۵ سال می‌شود با کراچی دستی‌اش کار می‌کند.

او هم که مسئولیت سرپرستی یک خانوادۀ شش نفری را به عهده دارد، می‌گوید که امسال نسبت به سال‌های گذشته گرمی هوا بیشتر شده و این وضعیت بالای کار روزانۀ او تاثیرات منفی گذاشته است:

"تجربه‌ای که دارم نسبت به سال‌های گذشته به نظرم امسال گرمی زیاد است، شخصاً خودم تا ساعت‌های یک و یا دو نمی‌توانم کار کنم، تا ساعت دوازده یا دوازده و نیم کار می‌کنم، باز به نماز میرم دیگر به کار کردن نمی‌آیم، اگر کار شد خوب و اگر نشد زیر سایه نشسته می‌باشیم، مثل حالا که نشستیم، توانایی زیاد نیست کار پیدا نکردیم بلاخره اینجا نشستیم."

عبدالحکیم می‌گوید که شب‌ها بخاطر جلوگیری از گرمای شدید از پکۀ دستی استفاده می‌کنند، چون توانایی پرداخت بل برق را ندارند.

"ریش سفید هستم، کجا می‌شود در این گرمی یک طرف و دیگر طرف در سرک گشت و گذار کنم، کار هم نیست، در خانه دیگر چیزی نداریم، فقط پکه‌های خورد است، صد و یا یک صد و پنجاه افغانی خریداری کردیم، اما توانایی بل برق را نداریم، در هر دوره دو الی سه هزار افغانی بل برق می‌شود، در کراچی‌وانی پول‌اش را پرداخت کرده نمی‌توانیم."

به دلیل شدت گرمی هوا چندی پیش وزارت معارف حکومت طالبان رخصتی‌های تابستانی مکاتب را برای ده روز دیگر یعنی تا ۲۰ اسد تمدید کرد.

بر اساس گزارش‌ها، گرمای هوا در شماری از ولایت‌ها به ۴۷ درجه سانتی گراد نیز رسیده است.

علیم خان علیم یک تن از فعالین اجتماعی در مورد تغیرات اقلیمی و مشکلات اقتصادی که مردم در افغانستان با آن روبرو هستند در صحبت با رادیو آزادی چنین می گوید:

"متاسفانه افغانستان بیشتر از هر کشور دیگر معروض به خطر حوادث طبیعی و تغییرات اقلیمی بوده، در حال طالبان و سر دم داران حکومت بنام اسلامی امروز این گونه در عیش و نوش هستند، که میلیون ها افغانستانی دچار فقر و مشکلات جدی اقتصادی هستند، که حتا توان تهیه نان خشک و عادی ترین خوراک روزانۀ فرزندان و خود را ندارند."

آقای علیم می گوید؛حکومت ها مسولیت دارند تا با افراد کهن سال همکاری کنند اما در افغانستان زیر حاکمیت طالبان حقوق اساسی از آنان گرفته شده:

"کسانی که به کهولت سن گرفتار می شوند، و آنها توان کار را ندارند، حکومت ها تمام تسهیلات زنده گی شان را مهیا می سازند، این طرف کسانی با آن همه بی توجهی و بی پروایی مصروف عیش و نوش و به باد دادن پول های کمکی و در عین زمان اخاذی های ظالمانه که از ملت مظلوم و بی دفاع افغانستان جمع می کنند، هستند، و آن طرف هم میلیون ها نفر در غم نان شب و روز خود هستند"

داکتر حسیب نصرت، متخصص امراض داخله است.او می گوید که با گرم شدن هوا امراض مختلف در جامعه شیوع پیدا می کند که بیشتر افراد کهن سال و اطفال به آن متبلا می شوند:

" با گرم شدن هوا در پهلوی خود گرما زده گی یک تعداد امراض دیگر است، که در سطح جامعه شیوع پیدا می کند، و این امراض می تواند، شامل خود گرما زده گی باشد، کولرا، ملاریا، و سایر امراض باشد، افراد که سن بالاتر از شصت و پنج سال دارند، کودک های خورد سال و افراد که دارای امراض ضمیموی هستند، آنها بیشتر در معرض آسیب ناشی از گرما زده گی قرار می گیرند، که آنها به نحوه محافظه شوند.

آقای نصرت برای جلوگیری امراض در گرمی هوا چنین راه حل پیشنهاد می کند:

گرفتن مایعات افزایش پیدا کند، از قرار گرفتن زیاد در معرض نور خورشید، باید خود داری شود، در محیط گرم و جا های که هوایی کافی ندارد، بیشتر قرار نگیریم، تا از مصاب شدن به امراض که مرتبط به گرما است، و صدمات که ناشی از گرما زده گی به نحوۀ خود را نگاه کنیم."

این در حالیست که موج اخیر تغییرات اقلیمی افغانستان را با چالش‌های جدی روبرو کرده است. افغانستان در چند ماه اخیر در کنار شدت گرما، شاهد سیلاب‌های مرگبار وخشکسالی‌های گسترده و برخی آفت‌های طبیعی دیگر بوده است.

ادارۀ هماهنگی امور بشردوستانۀ ملل متحد (اوچا) اخیراً گفته که افغانستان از جمله ده کشوریست که با تهدید تغییرات اقلیمی روبه‌رو است و برای کاهش تأثیرات آن آمادگی لازم را هم ندارد.

آمار اوچا نشان می‌دهد که به دلیل پیامدهای تغییرات اقلیمی، بحران اقتصادی و برخی مشکلات دیگر، در حال حاضر نزدیک به ۲۴ میلیون تن در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.