ملاله یوسفزی برنده جایزه صلح نوبل و فعال آموزش میگوید که هیچگاه فکرش را هم نمیکرد که افغانستان عقبگرد کامل در آموزش دختران خواهد داشت.
ملاله دیروز چهارشنبه (۱۲ جولای) به مناسبت زادروزش، در یک نشست سازمان ملل متحد در نیویارک، از نایجریا وصل شد و در آن گفت که رهبران جهان باید در بخش آموزش، سرمایه گذاری بیشتر کنند.
او از محدودیت آموزش بر دختران در افغانستان، به عنوان بدترین وضعیت جهانی یاد کرد:
"ده سال پیش، میلیونها دختر افغان به مکتب میرفتند. از میان هر سه زن جوان در افغانستان، یکیشان در پوهنتون مشغول آموزش بود. اما اکنون در سطح جهان، افغانستان یگانه کشوری است که زنان و دختران در آنجا از آموزش بازداشته شده اند. به عنوان یک نوجوان درک میکردم که پیشرفت، کُند خواهد بود اما هیچگاه تصور نمیکردم که چنین عقبگرد مکمل به میان می آید. اکنون تمامی زنان و دختران از آموزش دور مانده اند و با از دست دادن امید ها، خانه نشین شده اند."
از هنگامی که طالبان در اگست سال ۲۰۲۱ دوباره به قدرت رسیدند، نگذاشتند که دختران بالاتر از صنف ششم به مکتب بروند. در دسمبر سال گذشته، طالبان درب پوهنتونها را هم به روی بانوان بستند.
همچنان بر کار بانوان در ادارههای دولتی و موسسههای غیر دولتی نیز محدودیت جدی وضع شده. آزادیهای اجتماعی زنان نیز خیلی محدود شده.
در نشست دیروز چهارشنبه (۱۲ جولای) به مناسبت زادروز ملاله یوسفزی، امینه محمد معاون سرمنشی ملل متحد که ماه جنوری امسال به افغانستان رفته بود، نیز سخنرانی کرد.
با آنکه او مشخصاً از افغانستان نام نبرد، باز هم از رهبران جهان خواست که هیچ کس را نباید از حق آموزش بیبهره کنند:
"ملاله و سازمان ملل متحد میدانند که آموزش یک آرزو و تخیل نیست، بلکه حق اساسی بشریت است. ما باید به صورت واقعی برای همه این حق را بدهیم و هیچ کس از آن بیبهره نشود."
طالبان میگویند که حکومتشان مخالف آموزش بانوان نیست و تاکید هم میکنند که سرگرم ایجاد فضای مصون برای آموزش دختران استند.
پس از حاکمیت دوباره طالبان، دامنه مدرسههای دینی برای دختران در افغانستان گسترش یافته، به ویژه در ولایت ها. طالبان مدرسهها را بدیلی برای مکتبها و پوهنتونها برای دختران میدانند.
در یک گام تازه، یک مدرسه دینی دختران روز سهشنبه (۱۱ جولای) در ننگرهار گشایش یافت. گفته میشود که مدرسۀ "اُسوت القران" گنجایش ۱۲۰۰ دانش آموز را در یک وقت دارد.
همت الله قریشی مالک این مدرسه به خبرگزاری اسوشیتد پرس گفته که در مدرسهاش، علاوه بر آموزشهای دینی، ساینس، کمپیوتر، زبان انگلیسی و حرفه نیز برای دختران تدریس خواهد شد.
به گفته قریشی، تمامی امور مدرسۀ اُسوت القران را زنان پیش میبرند و شاگردانش همه دختران خواهند بود.
اما اینکه چرا طالبان با گذشت نزدیک به دو سال از حاکمیت شان، مکتبها و پوهنتونها را به روی همه دختران بسته اند و آنها را به آموزشهای عصری نمیگذارند، پرسشهای اند که تا حالا بیپاسخ باقی مانده اند.