شماری از زن تجارت پیشه میگویند، به دلیل نبود زمینههای رشد تجارت و عدم حمایت حکومت طالبان از زنان تجارت پیشه در یک سال گذشته، فعالیتهای تجارتیشان را متوقف کرده اند.
مریم جامی: اوضاع طوری نیست که ما بتوانیم تجارت خود را ادامه بدهیم.
مریم جامی الاحمدی یکی از زنان تجارت پیشه است که به گفته خودش هجده سال پیش با ۵۰ هزار افغانی سرمایه کارش را در بخش بسته بندی فراورده های زراعتی در هرات آغاز کرد.
او میگوید، کارخانه بزرگ پروسس و بسته بندی محصولات زراعتی زیر نام (بانو) داشت که حدود ۴۵ خانم در آن مصروف کار بودند و کار و بار تجارتش رونق خوبی داشت.
بانو جامی میگوید، پس از روی کار آمدن حکومت طالبان و نبود زمینۀ کار و تجارت برای زنان، کارخانه تولیدیاش را بسته کرده و خودش نیز کشور را ترک کرده است: "من طوری که میبینم اوضاع طوری نیست که ما بتوانیم تجارت خود را ادامه بدهیم. طالبان میگویند که ما زنان را در بخش تجارت حمایت میکنیم، اما این در حد یک شعار است اگر زنان تجارت میکنند باید با مردان در بخش تجارت قراردادها ببندند که اینها اجازه نمیدهند و زنان را جدا کرده اند."
بانو جامی میگوید، در مدت هجده سال سرمایهاش از ۵۰ هزار افغانی به دوصد هزار دالر رسیده بود و در کنار کارخانۀ تولیدی بسته بندی محصولات زراعتی، یک فارم بزرگ زراعتی نیز داشت.
رحیمه حاجیزاده، مسئول صنایع دستی و تولیدی (خورشید تابان زنان) میگوید، هنوز هم به کار و بارش در کابل ادامه میدهد، اما با مشکلات زیادی روبهرو است: "مشکل اساسی ما نبود منابع مالی و بازار فروش برای محصولات ماست، زمینۀ صادرات برای ما وجود ندارد، مواد خام قیمت است، ما نمیتوانیم حتی کرایۀ دکان و مزد کارگران خود را پیدا کنیم."
او میگوید، قبلاً در بخش ساخت زیورات نقره، سنگهای نیمه قیمتی، دستکولهای چرمی و لباس فعالیت داشت، اما حالا دیگر بخشها متوقف شده و تنها در بخش ساخت لباس فعالیت دارند.
در همین حال ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان میگوید که برای حمایت از زنان تجارت پیشه تلاشهای زیاد صورت گرفته است: "امارت اسلامی از طریق وزارت صنعت و تجارت تلاشهای زیاد را انجام داده، ما نمایشگاههای متعددی را برگزار کردیم بخاطری که زنان صنایع دستی خود را به نمایش بگذارند و بازاریابی صورت بگیرد در دیگر بخشها هم برای شان تلاش صورت گرفته است."
اما وی میگوید منجمد شدن داراییهای افغانستان و وضع تعزیرات بر بانکها در بخش اقتصاد به ویژه کار و بار تجارت زنان و مردان تاثیر منفی گذاشته است.
از سویی هم جواد دبیر، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان میگوید، برای بیشتر زنان متقاضی جوازهای تجارت صادر شده است، اما مشخص نساخت که همین اکنون چه تعداد زنان تجارت پیشه در افغانستان فعالیت دارند.
اما برخی از زنان بازرگان میگویند، در یک سال گذشته بخش اعظم کار و بار شان سقوط کرده و تعداد زیاد از کارمندانشان را که همه زنان بودند از دست داده اند و حالا همه بیکار شده و در وضعیت بد اقتصادی بسر میبرند.