Наргиза Асекова

"Ал учурду унута албайм". Америкада ийгиликке жеткен кыз-келиндер

Нестан Киязова АКШда эркин күрөш, грепплинг, жиу-житсу жана эрежесиз мушташка катышып, төрт кур, ондогон медал тагынды. Ал автомектепте оор жүк ташуучу машине айдаганды үйрөтүп, студенттерди экзаменге даярдайт. Анара Эркинбаева Америкада кош бизнес ачып, бир эле жерде гүл сатып, кафе иштетет.

Аялдар зордук-зомбулуктан кантип коргоно алат?

Кыргызстанда үй-бүлөлүк зомбулук жылдан жылга көбөйүп баратат. 2023-жылы он айда он миңден ашык кылмыш катталса, быйыл он айда 14 миңден ашык учур катталды. Зомбулуктан жабыркагандардын 90% аялдар түзөт. Аялдар зордук-зомбулуктан кантип коргоно алат? Эже-сиңдилер берүүсү ушул маселени талкуулайт.

"Комиссиясы кымбат". УКМК "Яндекс.Таксини" тинтти, айдоочулар нааразылыкка чыкты

“Яндекс.Такси” кызматынын айдоочулары 2-декабрда аталган компаниянын Бишкектеги кеңсесинин алдына нааразылык акциясына чогулушту. 50дөн ашык айдоочу “Яндекс.Такси” 21% комиссия алып жатканын, бул коңшу Казакстанга салыштырмалуу үч эсе көп экенин айтышты.

Ата-эне мээриминен өксүп, ара жолдо калган балдар

Кыргызстанда түрдүү жагдайда ата-энесинен айрылган балдардын саны 2800дөн ашат. Алардын 500гө чукулу атайын интернаттарда тарбияланат. 18ге толгондон кийин өспүрүмдөр кайда барарын, кимден жардам сурарын билбей кыйналат. "Азаттык" ата-энеден ажырап калган балдар жана алардын тагдырына кызыкты.

Ажырашкан аялына өчөшүп, баланы курал туткан аталар

Улуттук статистика комитетинин маалыматы боюнча Кыргызстанда ар бир төртүнчү никеге тургандар ажырашат. Адатта аялдарга балдары менен чет өлкөгө чыгууга атасы уруксат бербей, паспорт алууда да кыйынчылык жаралат. Мындай учурда аялдардын жана балдардын укуктары кандай корголот?

"Кызым "психологго" алданып ажал тапты"

“Гипномедитация жасайм”, “Кимдир бирөөнү сүйдүрүүгө жардам берем”. Социалдык түйүндөрдө өздөрүн коуч, тренер атап, ошол эле маалда тиешелүү билими жок болсо да адамдын ички дүйнөсүн аралап, психологиялык жардам көрсөтөм деген адис атыккандар бар. "Азаттык" бул ирет ушул темага кайрылды.

Кош никени жайылткан агенттиктер, ара жолдо калган аялдар

“Экинчи аял болуп тийүүгө макулмун”, “Жашыруун нике үчүн күйөө издейм”, “Үй-бүлөм бар, бирок Алланын ыраазычылыгы үчүн дагы бир жолу үйлөнөм”. Кыргызстанда дал ушундай билдирүүлөрдү жарыялаган баракчаларды социалдык тармактарда арбын жолуктурууга болот.

Ысык-Көл: Таза суусуз айылдардагы турмуш

Кыргызстандын айылдарынын 56% таза суу түтүктөрү жок экенин Суу ресурстар, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жай министрлиги билдирет. Миңден ашуун айылдын тургундары чоң дарыялардан же булактардан суу ичет. “Азаттык” Ысык-Көлгө сапар тартып, айылдардагы абал менен таанышып келди.

"Экинчи аял алам дейт". Кош никеге жол ачкан агенттиктер

Кыргызстанда социалдык түйүндөрдө “Ислам принциптери менен тааныштырып, үйлөндүрөбүз” деген нике агенттиктери иш алып барууда. Арасында кош никеге үндөгөндөрү дагы жок эмес. Андай агенттиктерге жөн гана түгөй издеп барып, экинчи аял болуп турмушка чыккандар дагы бар.

Кыздарды зордук-зомбулуктан кантип коргойбуз?

Быйыл 7 айда эле балдарга көрсөтүлгөн зордук-зомбулук боюнча 95 кылмыш иши козголгон. "Азаттыктын" “Эже-сиңдилер” берүүсүндө балдарга каршы жасалган кылмыштардын алдын алуу, жеткинчектерди коргоонун жолдору туурасында сөз болду.

Чүйдө автокырсыктан он кишинин өмүрү кыйылды

1-сентябрда Бишкек - Нарын - Торугарт автожолунун 51-чакырымында он кишинин өмүрүн алган кырсык болуп, беш машине кагышкан. Жыл башынан бери өлкөдө 3 миңдей жол кырсыгы катталып, 300гө чукул киши каза болду.

Китеп тартыштыгы кантип чечилет?

Кыргызстандагы мектептерге 17 миллиондон ашуун китеп жетпейт. Ал эми жалпы билим берүү уюмдарынын китепкана фонду окуучулардын 70% гана китеп менен камсыздай алат. Билим берүү министрлиги калганын электрондук китептер менен камсыздоону көздөйт. Быйыл жагдай кандай?

"Дагы деле коркуп турабыз". Туура-Суунун тургундары үйлөрүнө кайтты

Ысык-Көлдө сел коркунучунан улам башка айылдарга көчүрүлгөн Туура-Суу айылынын тургундары үйлөрүнө кайтып келди. Буга чейин тоодогу Зындан көлү жырылып, Тоң суусунун деңгээли көтөрүлүп, айылды суу каптоо коркунучу жаралган эле.

"500дөй үйдү тазалоого миңдей киши тартылды". Ысык-Көлдөгү селдин кесепети

"Азаттыктын" кабарчылары 18-19-августтагы катуу жааган жаандан кийинки селден жабыркаган Ысык-Көл облусунун бир катар айылдарындагы тургундардын үнүн укту. Катуу селге байланыштуу Ысык-Көл жана Тоң райондорунда өзгөчө кырдаал режими киргизилген.

“Орусияга берип салат деп коркуп калыптыр". Астана Горшенинаны Кыргызстанга жиберди

"Спорттогу балдарды тыйбай, ишеним бериш керек"

Париж Олимпиадасында кыргыз спортчулары эки күмүш жана төрт коло медал жеңип, өлкөнүн эгемен тарыхындагы эң жакшы жыйынтык көрсөтүштү. Мыкты спортчулардын бала чагын, чемпиондорду тарбиялоонун сырларын билүү үчүн «Эже-синдилер” берүүсүнө Гүлнара Жумалиеваны жана Зарипа Касымбекованы чакырдык.

“Жашыма карап, жумушка албай коюшкан”

Эйжизм - адамдын жаш курагына карата дискриминация. Мындай дискриминацияга бир гана улгайган курактагылар эмес, жаштар дагы кабылышы мүмкүн. Бул ирет “Эже-сиңдилер” берүүсүндө кыргыз коомундагы жаш куракка болгон мамилени талкууладык.

“Аюулар үйгө чейин келе баштады”. Ак-Шыйрактагы турмуш

Бишкектен 500дөй чакырым алыста, Кытай менен Кыргызстандын чек арасына жакын жайгашкан Ак-Шыйрак айыл аймагы 1937-жылы түптөлгөн. Бул айыл аймагына Ак-Шыйрак, Ыштык, Кара-Сай айылдары жана бир нече кыштоо конуштары кирет.

Пикир үчүн камалган Аранованын иши

OCCRP - Уюшкан кылмыштуулукту жана коррупцияны иликтөө менен алектенген борбор Кыргызстандагы медиа өнөктөшү Temirov LIVE редакциясы менен Фейсбуктагы пикир үчүн соттолуп кеткен Каныкей Аранованын иши боюнча иликтөө жарыялады.

Ышталган чучук, арпадан чай. Айымдар ойлоп тапкан жаңы даамдар

“Бир айыл - бир продукт” долбоорунун алкагында Кыргызстандын айыл-аймактарында жашаган жигердүү жарандар чакан ишкерликти башташууда. Бири чучукту ыштап, сый тамактын жаңы түрүн жасап жатса, башкасы сүзмөнү түрдүү өсүмдүктөрдүн аралашмасы менен кайнатып, кыям чыгарууда.