9 сакавіка споўнілался роўна 2 гады, як сям’я апошні разам атрымала весткі ад Сяргея Ціханоўскага з калёніі. Дэмакратычная лідэрка Беларусі Сьвятлана Ціханоўская ў сваіх сацсетках апублікавала пост з нагоды другой гадавіны ўтрыманьня Сяргея Ціханоўскага бяз сувязі з вонкавым сьветам.
«Прайшло два гады з дня, калі я апошні раз чула навіны пра Сяргея. Два гады пастаяннай трывогі і страху. Кожны дзень мяне мучаць пытаньні, на якія ніхто ня можа адказаць. „Як ён сябе адчувае сёньня?“, „Ці дазваляюць яму выходзіць на вуліцу?“, „Як яго здароўе?“» — гаворыцца ў пасьце Ціханоўскай.
У ім яна адзначае, што часта ўзгадвае дні, калі мы яны з мужам былі побач.
«За апошнія гады я аб’ехала дзясяткі краін, пагутарыла з сотнямі палітыкаў і дыпляматаў, пазнаёмілася з сусьветнымі лідарамі. Але ніводзін дзень не заменіць мне простага летняга вечара, калі мы былі разам усёй сям’ёй. Рэжым ня толькі адабраў у нас свабоду і дом. Ён пазбавіў нас магчымасьці быць побач зь любімымі людзьмі», — падкрэсьліла Ціханоўская.
Беларуская дэмакратычная лідэрка таксама нагадала, што яна «не адна ў сваім горы» і што цяпер «сотні дзяцей чакаюць дня, калі зноў пачуюць голас таты, зноў адчуюць яго абдымкі», «сотні жонак пакутуюць ад расстаньня з мужамі і зь цеплынёй узгадваюць сумесныя вячэры».
«Няпроста год за годам захоўваць вытрымку, але ніхто з нас не самотны ў сваім горы. Калі я знаходжуся сярод беларусаў і бачу, як нашыя боль і злосьць штурхаюць нас да зьмены сытуацыі ў Беларусі, я адчуваю, як той летні вечар зь сям’ёй становіцца крыху бліжэй. Мы ня спынімся, пакуль усе нашы родныя ня вернуцца дадому. І тады Беларусь стане краінай, дзе ня трэба штодня баяцца за сваіх блізкіх», — напісала Ціханоўская.
Экспэрты ААН запатрабавалі ад беларускіх уладаў паведаміць пра лёс і месцазнаходжаньне Ціханоўскага
У другую гадавіну адсутнасьці якой-небудзь інфармацыі пра Сяргея Ціханоўскага экспэрты ААН запатрабавалі ад беларускіх уладаў паведаміць пра ягоны лёс і месцазнаходжаньне. Адсутнасьць інфармацыі пра яго (рэжым інкамунікада) экспэрты лічаць «гвалтоўным зьнікненьнем».
Пад заявай падпісалася 16 чалавек, у тым ліку кіраўнікі і сябры рабочай групы ААН па гвалтоўных або адвольных затрыманьнях, спэцыяльны дакладчык па сытуацыі з правамі чалавека ў Беларусі (ад Рады ААН па правах чалавека) Нільс Муйжніекс, спэцдакладчык ААН па абароне права на свабоду меркаваньняў і іх свабоднае выказваньне Ірэн Хан, спэцдакладчык па прасоўваньні і абароне правоў чалавека і асноўных свабодаў ва ўмовах барацьбы з тэрарызмам Бэн Сол.
У сваёй заяве экспэрты нагадваюць, што некалькі іншых сябраў дэмакратычных сілаў таксама зазналі гвалтоўнае зьнікненьне ці доўгі час знаходзяцца за кратамі бяз сувязі са зьнешнім сьветам, сярод іх — Віктар Бабарыка, Мікалай Статкевіч, Марыя Калесьнікава і Максім Знак.
«Беларусь павінна спыніць выкарыстаньне гвалтоўных зьнікненьняў у дачыненьні да палітычных апанэнтаў і грамадзянскіх актывістаў. Мы глыбока занепакоеныя працягам утрыманьня пад вартай бяз сувязі са зьнешнім сьветам і жорсткім абыходжаньнем з жанчынамі і мужчынамі — палітычнымі зьняволенымі», — гаворыцца ў заяве.
Экспэрты адзначаюць, што тых, хто знаходзіцца бяз сувязі са зьнешнім сьветам, утрымліваюць у працяглым адзіночным зьняволеньні, пазбаўляюць зносінаў зь сем’ямі і юрыдычнага прадстаўніцтва, неабходнай мэдыцынскай дапамогі. Агулам палітвязьні ў Беларусі, паводле экспэртаў, знаходзяцца «ў бесчалавечных умовах, раўнавартасных катаванням».
Экспэрты падкрэсьліваюць, што «гвалтоўнае зьнікненьне Ціханоўскага і іншых зьяўляецца абуральным парушэньнем міжнароднага права», і патрабуюць ад беларускіх уладаў «неадкладна раскрыць іх лёс і месцазнаходжаньне і агулам забясьпечыць палітычным апанэнтам і грамадзянскім актывістам, якія ўтрымліваюцца ў ізаляцыі і ў працяглым адзіночным зьняволеньні, сувязь са зьнешнім сьветам».
- Сяргей Ціханоўскі — беларускі блогер, аўтар папулярнага youtube-канала «Страна для жизни». Яго затрымалі ў траўні 2020 году ў Горадні падчас чарговага пікету па зборы подпісаў у падтрымку Сьвятланы Ціханоўскай як кандыдаткі на выбарах прэзыдэнта Беларусі 2020 году. Сьвятлана зарэгістравала сваю кандыдатуру пасьля таго, як Сяргея Ціханоўскага да іх не дапусьцілі.
- 14 сьнежня 2021 году ў закрытым рэжыме ў будынку гомельскага СІЗА-3 Сяргея Ціханоўскага асудзілі да 18 гадоў калёніі, абвінаваціўшы ў арганізацыі масавых беспарадкаў (артыкул 293 КК), грубым парушэньні грамадзкага парадку (артыкул 342 КК), перашкодзе ажыцьцяўленьню выбарчых правоў (артыкул 191 КК) і распальваньні варожасьці (артыкул 13 КК).
- У лютым 2023 году Ціханоўскаму дадалі яшчэ 1,5 года зьняволеньня ў справе аб «непадпарадкаваньні патрабаваньням адміністрацыі калёніі» (ч. 2 арт. 411 КК).
- Сьвятлана Ціханоўская пасьля прэзыдэнцкіх выбараў 2020 году пад ціскам беларускіх уладаў вымушана выехала ў Літву, дзе стала лідэркай беларускай апазыцыі ў выгнаньні.
- Па стане на 9 сакавіка праваабаронцам вядома таксама аб працяглым утрыманьні ў рэжыме інкамунікада палітвязьняў Максіма Знака, Мікалая Статкевіча, Ігара Лосіка, Віктара Бабарыкі, Уладзімера Кнігі, Андрэя Навіцкага і Аляксандра Францкевіча.
Затрыманьне Ціханоўскага і яго прыхільнікаў. Што трэба ведаць
- Сяргей Ціханоўскі — відэаблогер, аўтар Youtube-каналу «Страна для жизни». Зьбіраўся балятавацца ў прэзыдэнты на выбарах 2020 году, але ягонай ініцыятыўнай групе адмовілі ў рэгістрацыі, калі ён быў у зьняволеньні. Але зарэгістравалі групу ягонай жонкі Сьвятланы Ціханоўскай, блогер стаў кіраўніком гэтай групы.
- У Горадні а 20-й гадзіне 29 траўня Сяргея Ціханоўскага затрымалі супрацоўнікі АМАПУ падчас перадвыбарчага пікету за вылучэньне ў прэзыдэнты ягонай жонкі. Абставіны затрыманьня нагадвалі тыя, пра якія раней казаў Лукашэнка.
- Гэта адбылося пасьля таго, як невядомая жанчына, якую сьведкі называлі правакатаркай, кідалася на блогера і спрабавала трымаць яго за вопратку. Яна патрабавала, каб Ціханоўскі адказаў, чаму ў Горадні няма яго жонкі. Ціханоўскі намагаўся сысьці ад жанчыны — зьявілася міліцыя.
- Літаральна праз паўхвіліны прыбеглі супрацоўнікі АМАП і затрымалі Сяргея Ціханоўскага, які знаходзіўся за некалькіх мэтраў ад эпіцэнтру. Пазьней затрымалі таксама шэраг паплечнікаў Ціханоўскага. МУС паведаміла пра крымінальную справу за «гвалт супраць міліцыянтаў».
- На лецішчы Ціханоўскага нібыта знайшлі 900 тысяч даляраў. Жонка мяркуе, грошы маглі падкінуць.
- 14 сьнежня 2021 году Сяргея Ціханоўскага асудзілі на 18 гадоў зьняволеньня, прызнаўшы вінаватым паводле чатырох артыкулаў Крымінальнага кодэксу: ч. 1 арт. 293 (арганізацыя масавых беспарадкаў), ч. 3 арт. 130 (распальваньне сацыяльнай варожасьці); ч. 2 арт. 191 (перашкода працы ЦВК, заяву на яго падала старшыня ЦВК Лідзія Ярмошына), ч. 1 арт. 342 (арганізацыя дзеяньняў, што груба парушаюць грамадзкі парадак).
- Пасьля прысуду Ціханоўскі спачатку трапіў у папраўчую калёнію № 15 Магілёва. Але ў жніўні 2022-га яму ўзмацнілі рэжым і перавялі на 3 гады ў турму № 8 у Жодзіне, дзе зноў судзілі і дадалі яшчэ 1,5 года зьняволеньня за «непадпарадкаваньне патрабаваньням адміністрацыі». Агулам тэрмін зьняволеньня Сяргея Ціханоўскага цяпер складае 19,5 года.
- З сакавіка 2023 году сваякі Сяргея Ціханоўскага не атрымліваюць аніякай інфармацыі ад яго.
- Беларускія праваабаронцы прызналі Ціханоўскага палітычным зьняволеным.
- ПА АБСЭ і Эўрапарлямэнт патрабавалі вызваленьня Ціханоўскага, Статкевіча і іх паплечнікаў.
Форум