Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Інстытут вывучэньня вайны: Беларусь ня спыніць падтрымку Расеі ў вайне супраць Украіны, але свайго войска не накіруе


Умацаваньні на беларуска-ўкраінскай мяжы, лістапад 2022
Умацаваньні на беларуска-ўкраінскай мяжы, лістапад 2022

Экспэрты амэрыканскага Інстытуту вывучэньня вайны (ISW) мяркуюць, што ўлады Беларусі будуць далей дапамагаць Расеі ў вайне супраць Украіны, але наўрад ці беларуская армія далучыцца да баявых дзеяньняў.

«Беларусь можа прапанаваць Расеі рэсурсы, якія Расея ня можа атрымаць празь міжнародныя санкцыі, якія не выкарыстоўваюцца супраць Беларусі. Наданьне Беларусьсю тэрыторыі і паветранай прасторы дазваляе расейскім войскам падтрымліваць іхныя наступальныя апэрацыі ва Ўкраіне і наносіць удары па ўкраінскіх цывільных аб’ектах зь бясьпечнай тэрыторыі», — адзначаецца ў справаздачы інстытуту.

У той жа час, паводле экспэртаў, Расея працягвае інфармацыйныя кампаніі, каб прымусіць Беларусь далучыць сваю армію да вайны ва Ўкраіне. Аднак Аляксандар Лукашэнка адказвае на іх сваёй інфармацыйнай кампаніяй аб нібыта пагрозах для Беларусі з боку краін NATO.

Паводле ISW, мэта гэтых кампаній — прымусіць Украіну сьцягнуць свае войскі з апэрацыйных кірункаў да мяжы зь Беларусі.

У Інстытуце вывучэньня вайны таксама зьвярнулі ўвагу на тое, што беларускія ўлады спрабуюць утаіць колькасьць вайсковай тэхнікі, якую яны перадаюць Расеі для падтрыманьня яе ўварваньня ва Ўкраіну. Аб гэтым сьведчыць распараджэньне спэцслужбаў Беларусі аб увядзеньні ўзмоцненай аховы і назіраньня за чыгуначнай інфраструктурай.

«Беларускія ўлады, падобна, спрабуюць перашкодзіць заходнім і ўкраінскім спэцслужбам цалкам ацаніць маштабы паставак беларускай тэхнікі ў Расею, і прыхаваць іх, каб зьмякчыць магчымую рэакцыю на скарачэньне вайсковага патэнцыялу краіны і падпарадкаваньня Маскве», — адзначаецца ў справаздачы.

Апроч таго, экспэрты перакананыя, што дапамога Беларусі Расеі ў падрыхтоўцы яе мабілізаваных на беларускіх палігонах не дазволіць якасна падрыхтаваць сваё ўласнае войска ў выпадку мабілізацыі для патэнцыйнага беларускага ўварваньня ва Ўкраіну.

У справаздачы ISW паведамляецца, што за апошнія гады Расея і Беларусь правялі шмат супольных вучэньняў па інтэграцыі беларускіх вайскоўцаў у расейскую армію, але цяпер, празь вялікія расейкія страты ва Ўкраіне, эфэктыўнае ўзаемадзеяньне дзьвюх армій будзе немагчымым.

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
  • Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG