Як інфармуе DW, канцлер Нямеччыны Оляф Шольц і старшыня Эўракамісіі Урзуля фон дэр Ляен заявілі, што краіны ЭЗ і G7 павінны «ўжо сёньня» сумесна думаць пра ўдзел у аднаўленьні Ўкраіны пасьля вайны, разьвязанай Расеяй, і для гэтага неабходна распрацаваць праграму, якая сваім узьдзеяньнем на эканоміку павінна быць параўнальная з прынятым пасьля Другой сусьветнай вайны «плянам Маршала» (амэрыканскай праграмай дапамогі пасьляваеннай Эўропе).
Сумесны артыкул палітыкаў быў апублікавала ў нядзелю, 23 кастрычніка у газэце Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Паводле Шольца і фон дэр Ляен, пасьля вайны Ўкраіне трэба будзе хутка «стаць на ногі» і аднавіць эканоміку, і ад праекту гэтай рэканструкцыі будзе залежаць тое, якой краінай Украіна стане ў будучыні. «Заўсёды варта быць асьцярожнымі ў параўнаньнях з гістарычнымі падзеямі, але гэта ня што іншае, як стварэньне новага „пляну Маршала“ XXI стагодзьдзі», — гаворыцца ў артыкуле.
Украіна не адновіцца без дапамогі
Палітыкі пералічылі сфэры і аб’екты інфраструктуры, разбураныя расейскімі войскамі і патрэбныя для аднаўленьня эканомікі Ўкраіны — жылыя дамы, школы, дарогі, масты і энэргазабесьпячэньне. Асобна канцлер Нямеччыны і старшыня Эўракамісіі згадалі інтэнсіўныя абстрэлы цывільных аб’ектаў ва Ўкраіне, якія вядуцца Расеяй з 10 кастрычніка, назваўшы іх тэрактамі.
На думку эўрапейскіх палітыкаў, ні Ўкраіна, ні асобныя яе партнэры ня змогуць даць рады з разбуральнымі наступствамі абстрэлаў з боку расейскіх войскаў, таму ўдзел у аднаўленьні Ўкраіны павінны сумесна прыняць «Эўразьвяз, G7 і партнэры далёка за іхнымі межамі», а таксама прыватныя інвэстары і кампаніі.
Пры гэтым мае быць створаны эфэктыўны наглядны орган для барацьбы з карупцыяй пры рэалізацыі праграмы. Як зазначаюць аўтары артыкулу, «шлях да аднаўленьня Ўкраіны — гэта таксама яе шлях у Эўрапейскі Зьвяз».
Ва Ўкраіне разбурана амаль 100 тысяч аб’ектаў інфраструктуры
Паводле стану на пачатак кастрычніка ва Ўкраіне было разбурана 94 596 аб’ектаў інфраструктуры, у тым ліку 74 тысячы жылых дамоў — такія дадзеныя прыводзіў намесьнік кіраўніка Офісу прэзыдэнта Ўкраіны Кірыл Цімашэнка. Больш за ўсё аб’ектаў разбурана ў Кіеўскай (звыш 25 тыс.), Данецкай (звыш 20 тыс.) і Харкаўскай абласьцях (звыш 9 тыс.).
Аб тым, што Ўкраіне для аднаўленьня патрэбная замежная дапамога, яшчэ ўвесну казаў сам Уладзімір Зяленскі. Ён таксама параўноўваў магчымую праграму дапамогі з «плянам Маршала» і прапаноўваў краінам-донарам узяць шэфства над асобнымі рэгіёнамі, гарадамі і галінамі эканомікі Ўкраіны, якія пацярпелі падчас расейскага ўварваньня.
На той момант Зяленскі ацэньваў кошт аднаўленьня ўкраінскай эканомікі і інфраструктуры пасьля расейскага ўварваньня ў 600 млрд даляраў. Аднак у выніку расейскіх абстрэлаў у кастрычніку гэтая сума можа вырасьці ў разы — паводле ўкраінскага боку, толькі з 10 кастрычніка ў краіне было разбурана больш за 30% электрастанцый.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
