«Нашы думкі на баку пацярпелых ад вайны ўкраінцаў»
«Лідзкае піва» — адзін з найстарэйшых беларускіх бровараў. У 2008 годзе 51% акцый прадпрыемства выкупіла фінская кампанія OLVI, гэта каштавала фінам 16 мільёнаў даляраў. Праз год OLVI давяла сваю долю ў беларускай кампаніі да больш як 87%. Брэнд пасьпяхова разьвіваўся, аднак 5 сакавіка 2022 году фіны паведамілі пра намер пакінуць Беларусь, нягледзячы на тое, што «Лідзкае піва» прыносіць пятую частку прыбыткаў кампаніі.
«Сытуацыя ва Ўкраіне надзвычай сур’ёзная, і нашы думкі на баку пацярпелых ад вайны ўкраінцаў. Мы рашуча асуджаем напад на Ўкраіну. Мы імкнёмся працаваць у адпаведнасьці з каштоўнасьцямі Olvi, і гэта адзінае разумнае рашэньне для забесьпячэньня доўгатэрміновай і адказнай дзейнасьці», — сказаў Пэнці Хакарайнэн, старшыня праўленьня Olvi.
Што будзе зь «Лідзкім півам» далей і куды пойдуць 840 супрацоўнікаў прадпрыемства, пакуль невядома. Фіны працягваюць плаціць ім заробак да моманту поўнага закрыцьця.
«Са шкадаваньнем інфармуем вас»
Швэдзкая карпарацыя ІКЕА паведаміла пра намер пакінуць Расею і Беларусь амаль адразу пасьля пачатку вайны ва Ўкраіне. У Расеі гэты крок можа пакінуць бяз працы дзясяткі тысяч чалавек — супэрмаркеты карпарацыі ёсьць у кожным больш-менш вялікім расейскім горадзе. У Беларусі іх няма, аднак рашэньне швэдаў усё адно адаб’ецца на беларускіх вытворцах, якія супрацоўнічалі з ІКЕА. Прынамсі адна фабрыка ўжо паведаміла, што з 6 сакавіка ідзе ў вымушаны прастой.
«Са шкадаваньнем інфармуем вас аб часовым прыпыненьні працы ЗТАА „Мэбелайн“ у сувязі з шэрагам прычын, а менавіта: прыпыненьнем паставак шэрагам замежных пастаўшчыкоў сыравіны і матэрыялаў, запасных і камплектных частак, прыпыненьнем збыту ў адрас IKEA у поўным абʼёме», — гаворыцца ў паведамленьні кіраўніцтва магілёўскай фабрыкі «Мэбелайн». Кампанія была адкрыта ў свабоднай эканамічнай зоне «Магілёў» у 2013 годзе, там працавалі 860 чалавек.
Акрамя «Мэбелайна», у Беларусі IKEA шчыльна супрацоўнічала з цэлым шэрагам вытворцаў і фабрык, у тым ліку дзяржаўных. Сярод іх дзяржаўны «Менскі мэблевы цэнтар» з Маладэчна, магілёўскі вытворца тэкстылю «Магатэкс», менскі гадзіньнікавы завод «Луч» і іншыя. Што будзе з гэтымі прадпрыемствамі, пакуль невядома.
Booking.com і Airbnb
Абодва сэрвісы рэзэрваваньня жытла адначасова пакінулі рынкі Беларусі і Расеі. Пры пошуку жытла ў гарадах Беларусі абодва сэрвісы не выдаюць ніводнага варыянта разьмяшчэньня.
Гендырэктар Booking Глен Фогель у сацсетцы LinkedIn паведаміў, што дзейнасьць плятформы ў абедзьвюх краінах прыпыненая з прычыны «росту складанасьцяў вядзеньня бізнэсу ў рэгіёне» і заклікаў аб'ядноўваць намаганьні для дасягненьня міру.
Сузаснавальнік і гендырэктар Airbnb Браян Чэскі ў сваім твітэр-акаўнце пацьвердзіў «прыпыненьне ўсіх апэрацый» у Расеі і Беларусі. У сэрвісе паведамілі, што гатовыя аплаціць пражываньне ў краінах Эўразьвязу для 100 тысяч уцекачоў з тэрыторыі Ўкраіны. Беларусам, якія здавалі жыльлё з дапамогай згаданых сэрвісаў, прыйшлі паведамленьні ад кампаній пра тое, што ім неўзабаве растлумачаць сытуацыю.
«Для Беларусі толькі харчы і лекі»
Дацкая транпартна-лягістычная кампанія Maersk, чые кантэйнэры яшчэ можна ўбачыць у беларускіх лягістычных цэнтрах і на прадпрыемствах, заявіла аб спыненьні перавозак грузаў у Беларусь 4 сакавіка.
«У далейшым для Беларусі пасьля шырокай праверкі будуць прымацца толькі заказы на прадукты харчаваньня, лекі і гуманітарныя тавары (акрамя двайнога выкарыстаньня), — гаворыцца ў заяве кампаніі. — Гэтае выключэньне павінна падкрэсьліць, што Maersk засяроджваецца на сацыяльнай адказнасьці і прыкладае намаганьні для падтрымкі грамадзтва, нягледзячы на ўскладненьні і няпэўнасьць у цяперашнім ланцужку паставак».
Разам з датчанамі аб сыходзе зь беларускага рынку паведамілі DHL і FedEx.
Сьпіс заходніх кампаній, якія заяўляюць пра намер пакінуць Беларусь з уласнага жаданьня, штодня павялічваецца. Паводле інфармацыі Свабоды, неўзабаве такую заяву можа зрабіць швайцарская Stadler, якая мае завод для вытворчасьці цягнікоў ля Фаніпаля. Колькасьць невялікіх ІТ-кампаній, якія спыняюць супрацоўніцтва зь беларускімі рэзыдэнтамі, таксама расьце з кожным днём.
Напад Расеі на Ўкраіну
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
