Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Без крэдыту, але з расейскай зброяй? Пра што Лукашэнка дамовіўся з Пуціным, — дыскусія экспэртаў Свабоды


Перамовы Лукашэнкі і Пуціна ў Крамлі 18 лютага 2022 году
Перамовы Лукашэнкі і Пуціна ў Крамлі 18 лютага 2022 году

Ці выведзе Расея свае войскі зь Беларусі пасьля вучэньняў? Якія расейскія ўзбраеньні застануцца ў Беларусі і пад чыім кантролем? На якую эканамічную дапамогу з боку Крамля можа разьлічваць Лукашэнка?

Гэтыя пытаньні ў жывым эфіры на YouTube-канале Свабода Premium абмеркавалі палітычныя аглядальнікі Радыё Свабода Юры Дракахруст, Валер Карбалевіч і Віталь Цыганкоў.

Карбалевіч

Валер Карбалевіч
Валер Карбалевіч
  • На прэсавай канфэрэнцыі Лукашэнка і Пуцін дэманстравалі аднадушша, грунтаванае на супрацьстаяньні Захаду. Гэтая тэма аб’ядноўвае і здымае ўсе супярэчнасьці. Беларусь — адзіны саюзьнік Расеі ў супрацьстаяньні з Захадам.
  • У гэтым кантэксьце разглядаліся і праблемы інтэграцыі, і праблемы абыходу санкцыяў адносна Беларусі.
  • Лукашэнка напярэдадні казаў — як мы з Пуціным вырашым, тады расейскія войскі і будуць выведзеныя зь Беларусі. Але сёньня ён прыехаў у Маскву, і Пуцін яму растлумачыў, што трэба рабіць.
  • Сёньня не ад Лукашэнкі залежыць, калі расейскія войскі будуць выведзеныя. Ён паказаў, што ён ужо не гаспадар на сваёй тэрыторыі.
  • Учора Лукашэнка сказаў, што ўжо тры вучэбна-баявыя цэнтры ў Беларусі, а ён будзе прасіць Пуціна пра чацьвёрты. А гэтыя цэнтры — гэта расейскія войскі, якія стала знаходзяцца ў Беларусі.
  • Два тыдні таму міністар абароны РФ Шайгу прыяжджаў у Менск і заявіў, што да канца году заплянавана 20 беларуска-расейскіх вучэньняў. І расейская вайсковая прысутнасьць у Беларусі робіцца сталай.
  • А тыя войскі, якія цяпер у Беларусі ёсьць, могуць і вывесьці. Каб у хуткім часе ізноў увесьці на новыя вучэньні.
  • Тое, што расейскі ўрад адмовіўся даваць Беларусі 3,5 мільярда даляраў праз Эўразійскі фонд разьвіцьця, — гэта не абавязкова канчатковае рашэньне. Калі Пуцін вырашыць іншае, урад дасьць столькі грошай, колькі скажа Пуцін.
  • Для Лукашэнкі важная палітычная падтрымка Расеі ў захаваньні ўлады. Для яго гэта нават важней, чым эканамічная падтрымка. Менавіта цяпер Пуціну патрэбны Лукашэнка ў змаганьні з Захадам.
  • Я ня думаю, што пратэсты сёньня стаяць на парадку беларускага палітычнага жыцьця.
  • Лукашэнка з украінскай рэвалюцыі 2004 году паўтарае ўвесь час — рэвалюцыя ў Беларусі немагчымая. Звычайна людзі так часта адмаўляюць тое, чаго яны насамрэч вельмі баяцца. А цяпер у яго ў мазгох, як стрэмка, сядзіць памяць пра жнівень 2020 году. Гэта яго дагэтуль вельмі хвалюе.

Цыганкоў

Віталь Цыганкоў
Віталь Цыганкоў
  • Лукашэнка даўно выконвае ролю гэткага малога хулігана, за якім стаіць больш сур’ёзны, аўтарытэтны чалавек. Тое, што ў Пуціна наўме, у Лукашэнкі на языку.
  • Лукашэнка на пачатку сустрэчы пажартаваў: маўляў, Пуцін да гэтага адмучыўся з заходнікамі — Макронам і Шольцам, а цяпер сустракаецца з родным чалавекам.
  • Лукашэнка звычайна напярэдадні сустрэчаў з Пуціным выказваецца больш рэзка, а падчас сустрэчаў — больш лагодна. Тым самым ён як бы падымае сабе цану.
  • Вайну і цяпер нельга выключаць. Але калі разважаць рацыянальна, імавернасьць гэтага цяпер невялікая. Амэрыканцы даволі актыўна вядуць сваю інфармацыйную вайну. Ці не ўпершыню Захад, амэрыканцы не застаюцца пасіўнымі назіральнікамі. Сваёй інфармацыйнай палітыкай у апошнія тыдні яны супрацьдзейнічалі агрэсіўным плянам Расеі.
  • Эвакуацыя насельніцтва з самаабвешчаных рэспублік — гэта, зразумела, трывожны чыньнік. Хоць, магчыма, гэта частка гульні ў вызначэньне таго, хто ж агрэсар.
  • Я заўсёды казаў, што Расея не зьбіраецца зрынаць Лукашэнку. У некаторых было меркаваньне, што ў верасьні 2020 году Пуцін у Сочы запатрабаваў ад Лукашэнкі транзыту ўлады. Ён, можа, і запатрабаваў, але ў цяперашняй міжнароднай сытуацыі Лукашэнка Пуціну патрэбны.
  • Сёлетні рэфэрэндум увойдзе ў гісторыю як прыклад антыўтопіі. Чальцы выбарчых камісіяў засакрэчаныя, фармуюцца атрады сілавікоў, каб ахоўваць гэтых чальцоў камісіяў. Мэтазгодна было б і пытаньні рэфэрэндуму засакрэціць.

18 і 19 лютага Аляксандар Лукашэнка знаходзіцца з афіцыйным візытам у Расеі і сустракаецца з кіраўніком Расеі Ўладзімірам Пуціным.

Перад паездкай у Расею Лукашэнка заявіў, што яны з Пуціным абмяркуюць далейшыя дзеяньні сумеснай групоўкі войскаў і што вярнуць вайскоўцаў Беларусі і Расеі ў месцы сталай дысьлякацыі можна за суткі, але яны будуць у Беларусі «колькі трэба».

Таксама ён паведаміў, што з Расеяй ёсьць дамоўленасьць пакінуць у Беларусі пасля вучэньняў завезеныя боепрыпасы. Апрача таго, Лукашэнка сказаў, што папросіць Расею зрабіць у Беларусі яшчэ адзін вайсковы навучальны цэнтар для асваеньня расейскіх ракет «Іскандэр», але неабходнасьці ствараць у Беларусі расейскія вайсковыя базы няма.

Пагроза нападу Расеі на Ўкраіну

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
  • У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
  • 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава
XS
SM
MD
LG