Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Беларускія вучні чытаюць, як ісьляндзкія. Апублікаваны міжнародны рэйтынг пісьменнасьці


Урок гісторыі ў менскай школе. Фота ©Shutterstock
Урок гісторыі ў менскай школе. Фота ©Shutterstock

Беларусь упершыню паўдзельнічала ў праграме, якая ацэньвае веды школьнікаў ва ўсім сьвеце.

Найвышэйшы ўзровень паказваюць азіяцкія школьнікі — з Кітаю, Сынгапуру, Макао. З эўрапейскіх краінаў найлепшыя паказьнікі ў школьнікаў Эстоніі, Фінляндыі, Ірляндыі, Польшчы. Нават расейскія школьнікі крыху абагналі беларускіх. Аднак Міністэрства адукацыі лічыць, што для першага ўдзелу краіны ў дасьледаваньні PISA «вынік годны».

Што такое PISA, дзе ўпершыню ўдзельнічалі беларускія школьнікі

Міжнародная праграма ацэнкі адукацыйных дасягненьняў навучэнцаў (Programme for International Student Assessment, PISA) — тэст, які ацэньвае ўзровень ведаў школьнікаў усяго сьвету. У апошнім дасьледаваньні бралі ўдзел 79 краінаў і рэгіёнаў. Беларускія школьнікі ўпершыню праходзілі тэст PISA ўвесну 2018 году.

У дасьледаваньні PISA-2018 у Беларусі прымалі ўдзел 236 установаў адукацыі. Зь іх:

  • 136 школаў
  • 27 гімназіяў
  • 6 ліцэяў
  • 13 установаў сярэдняй спэцыяльнай адукацыі
  • 14 прафэсійна-тэхнічных навучальных установаў.

Выбірала ўстановы адукацыі выпадковым чынам арганізацыя Westat, ЗША. Удзел у тэставаньні ўзялі 5830 пятнаццацігадовых падлеткаў. Тэставаньне праводзілася ў кампутарным фармаце, на тэсты адводзілася 2 гадзіны, а 35 хвілін — на апытаньне.

Беларусь — у сярэдзіне рэйтынгу, займае 36–38 месца з 79

Рэйтынг PISA-2018
Рэйтынг PISA-2018

Паводле вынікаў дасьледаваньня, за ўменьне чытаць і разумець Беларусь атрымала 474 балы. Сярэднім усясьветным узроўнем лічыцца 454 балы. Лідэр тут Кітай — 555, у Эстоніі 523, у Польшчы 512, у Расеі 479 балаў.

У матэматыцы Беларусь набрала 472 балы, сярэдні паказьнік — 459 ( у Кітаю 591, у Эстоніі 523, у Польшчы 516, у Расеі 488).

У прыродазнаўчых навуках Беларусь мае 471 бал пры сярэднім 458. У Кітаю 590, у Эстоніі 530, у Польшчы 511, у Расеі 478.

Міністэрства адукацыі: «Для першага ўдзелу вынік годны»

Намесьнік міністра адукацыі Аляксандар Кадлубай адзначыў, што для краіны гэта першы досьвед удзелу, і вынік годны.

Аляксандар Кадлубай
Аляксандар Кадлубай

«Расея ўдзельнічае з 2000 году, у 2018 годзе быў яе чацьверты ўдзел, а Беларусь — упершыню, і ўжо знаходзіцца ў першай палове рэйтынгу. То бок нашыя вынікі вышэйшыя за першыя вынікі Расеі», — перакананы Аляксандар Кадлубай.

Юры Міксюк
Юры Міксюк

Дырэктар Рэспубліканскага інстытуту кантролю ведаў Юры Міксюк прызнаў, што вынікі ніжэйшыя за агульнаўсясьветныя, але яны нармальныя.

«Мы блізкія да сярэдніх краінаў. Усе школы паказалі добрыя вынікі. А ліцэі, гімназіі паказалі вынік на ўзроўні ўсясьветных лідэраў. Як пажартаваў адзін з экспэртаў, „з даху міністэрства адукацыі Сынгапуру відаць усе школы краіны“. Мы, вядома ж, ад іх адрозьніваемся.

Абавязкова зробім дэталёвы аналіз вынікаў, мы самакрытычныя. Дасьледаваньне дапаможа знайсьці хваравітыя пункты ў сыстэме адукацыі», — запэўніў дырэктар РІКВ.

Чыноўнікі паабяцалі цягам 10 дзён апублікаваць нацыянальны даклад, які падрыхтавалі арганізатары і экспэрты тэставаньня адмыслова для Беларусі. А таксама заданьні, аналягічныя тэстам PISA, вывучаць на факультатывах.

З суседзяў горшая за Беларусь толькі Ўкраіна

Дырэктар рэпэтытарскага цэнтру «100 балаў» Яўген Лівянт кажа, што вынікі пакуль ацэньваць складана, бо Беларусь упершыню ўдзельнічае ў гэтым дасьледаваньні. Важна сачыць за зьменамі, бо зьмены паказваюць часам больш, чым сам рэйтынг, мяркуе Лівянт.

Яўген Лівянт
Яўген Лівянт

«Так, Эстонія стабільна першая ў Эўропе. Заўважаны стабільны рост сыстэмы сярэдняй адукацыі Польшчы. Дарэчы, менавіта туды ўсё больш беларусаў едуць, каб атрымаць адукацыю. Там у сыстэму адукацыі ўкладаюцца і грошы, і інтэлект, і здаровы сэнс.

Сказаць, што ўсё надзвычай кепска, не выпадае — мы ў сярэдзіне табліцы.

Але мы горшыя за ўсіх нашых суседзяў. Горшая за Беларусь толькі Ўкраіна. У Расеі ў сярэднім рэйтынгі вышэйшыя за нашы», — прыводзіць прыклады рэпэтытар.

Лідэры — Кітай, Сынгапур, Макао. І Масква, а не ўся Расея

Цікава, што першыя радкі рэйтынгу займае так званая «кітайская Азія». Да прыкладу, у матэматыцы — Кітай, Сынгапур, Макао, Ганконг, Тайвань, Японія, Карэя. Толькі потым Эстонія, Галяндыя, Польшча, Швайцарыя. Кітай, Сынгапур, Макао — на першым месцы і ў чытаньні, і ў прыродазнаўчых навуках, — заўважае Яўген Лівянт.

«А сыстэма адукацыі ў азіяцкіх краінах наагул не „заточаная“ на тэсты, і тым ня менш, яны займаюць першыя месцы. Узровень Масквы — сярод лідэраў у сьвеце, бо сталіцу Расеі разглядалі асобна», — кажа ён.

Як паведамляе расейская Фэдэральная служба нагляду ў сфэры адукацыі і навукі, у дасьледаваньні бралі ўдзел больш за 7 тысяч вучняў са 151 школы Масквы, адабраныя мэтадам выпадковай выбаркі. Уменьнем працаваць з інфармацыяй 15-гадовых масквічоў апярэджваюць толькі школьнікі з Сынгапуру і чатырох кітайскіх правінцыяў (Пэкін, Шанхай, Цзянсу і Гуандун). У матэматыцы Масква на пятым месцы ў сьвеце.

Найгоршыя паказьнікі рэйтынгу — у Косава, Дамініканскай Рэспублікі, Філіпінаў, Лібану.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG