У судзе быў прадэманстраваны відэазапіс сьледчага экспэрымэнту, на якім Канавалаў сабраў бомбу, падобную да той, якая ўзарвалася на станцыі мэтро «Кастрычніцкая». Кампанэнты бомбы імітаваліся локшынай, дражэ ды іншымі прадуктамі — што, відаць, удалося хутчэй набыць у бліжэйшай краме. Аднак на стомленым твары Канавалава не заўважалася ніякага зьдзіўленьня — гэта я пра відэа. Жывы ж Канавалаў у судзе моўчкі назіраў за відэазапісам экспэрымэнту, нічым не паказваючы сваю згоду зь ім ці, наадварот, нязгоду.
Распавядзем пра тое, што паказвалі на экране, падрабязьней. Экспэрымэнт праводзіўся 20 красавіка, то бок праз 8 дзён пасьля арышту Канавалава, але было бачна, што ён яшчэ не ачуняў ад шоку пасьля арышту: шэры твар, ціхі голас, затарможаная рэакцыя, нейкі быццам адстаронены позірк... Можна было, аднак, уявіць, што чалавек, затрыманы паводле падазрэньняў у такім жудасным злачынстве, і ня можа інакш сябе паводзіць, тым болей што ён прызнаецца ў зробленым, цалкам бярэ адказнасьць за тэракт на сябе. Адзначу пры гэтым, што, як і на відэа допыту 13 красавіка, сьлядоў зьбіцьця, сьвежых ці даўніх, на твары Канавалава бачна не было.
Экспэрымэнт праводзілі міліцыянт Клімовіч і экспэрт Стобар. Мэтай экспэрымэнту была імітацыя вырабу выбуховых рэчываў, якія ўжываліся ў бомбах 2008 і 2011 гадоў. Спачатку Канавалаў тлумачыў і імітаваў выраб «кісы» (трыперакісу ацэтону), якую выкарыстоўваў у сваіх бомбах як дэтануючую выбухоўку. У ёмістасьцях былі імітатары, якія Канавалаў называў па-сапраўднаму і тлумачыў свае дзеяньні: «Адмяраю сто грамаў ацэтону... на гэты аб’ём бяру ... пакункаў гідрапэрыту... даліваю кіслату... асадак фільтрую... высушваю...»
Паўтараю ня слова ў слова, бо, лічу, ня варта ствараць яшчэ адзін дапаможнік для вырабу бомбы. Хоць, як казаў на допыце Канавалаў, у інтэрнэце такія сакрэты лёгка знайсьці, набраўшы адпаведныя словы ў пошукавіку.
Але пойдзем далей. Як быў выкананы другі пункт экспэрымэнту — выраб асноўнай выбухоўкі? Канавалаў апісваў, як браў аміячную салетру, драбніў у місцы ўратрапін (сухі сьпірт, які можна набыць ў выглядзе таблетак), награваў сумесь на электрычнай плітцы... Збольшага тэхналёгія была прадэманстраваная ня надта складаная. Прычым звонку падавалася, што яна была па сілах любому дастаткова акуратнаму і ўважліваму чалавеку.
Зь лёгкасьцю справіўся Канавалаў і з задачай сабраць дэтанатар. Рухі яго былі ўпэўненыя, над пасьлядоўнасьцю не задумваўся, рабіў усё як на аўтамаце. Зьдзівіла прастата канструктарскай думкі: дэтанатар, аказваецца, магчыма зрабіць са звычайнай лямпачкі ад кішэннага ліхтарыка. Бярэцца лямпачка і награваецца запалкамі. Потым яе колбачка акунаецца ў халодную ваду, шкло лопаецца, а вальфрамавая нітка застаецца некранутай. На яе наляпляецца плястыфікаваная раней «кіса», якая для гермэтызацыі абгортваецца алюмініевай фольгай. ( Гэтымі тлумачэньнямі Канавалаў суправаджаў зборку дэтанатара). Драты, прыпаяныя да лямпачкі, другімі канцамі выводзяцца да бяздротавага званка, які будзе прымаць сыгнал ад пульта. У бяздротавым званку ёсьць батарэйка, пасьля атрыманьня сыгналу з пульта ідзе імпульс току на лямпачку. У выніку сьпіраль імгненна награваецца і ўзрывае «кісу», ад чаго ўзрываецца асноўная выбухоўка.
На экспэрымэнце Канавалаў сабраў дэтанатар за 57 сэкундаў. Паводле сьледзтва, такі дэтанатар быў у бомбе 2011 году ў мэтро. І ў бомбах 2008 году былі дэтанатары падобнай канструкцыі. Паглядзім, ці пераканаў сьледчы экспэрымэнт судзьдзяў?
Прысуд, ст.56. «З пратаколу сьледчага экспэрымэнту ад 20.04.2011 з удзелам адмыслоўцаў бачна, што Канавалаў Д.Г. паўтарыў працэс вырабу і стварыў імітатары выбуховых прыстасаваньняў, якія былі ім усталяваныя ў ноч на 4 ліпеня 2008 году ў раёне праспэкту Пераможцаў у г. Менску».
Далей у прысудзе даецца спасылка на выбуховатэхнічную экспэртызу ад 8.06.2011. Паводле гэтай экспэртызы, Канавалаў мог сабраць бомбы 2008 году пры абставінах, якія ён назваў на сьледчым экспэрымэнце, а іх канструкцыя, мэханізм і спосаб падрыву таксама адпавядаюць таму, што ён тады паказваў. Для параўнаньня экспэрты бралі часткі бомбы, якая не разарвалася на праспэкце Пераможцаў, і фрагмэнты бомбы, якая ўзарвалася ў тую ж ноч на 4 ліпеня.
Вельмі важны момант заключаецца таксама ў тым, што экспэрты пацьвердзілі канструктыўнае падабенства дэтанатара ад неўзарванай бомбы з самаробным дэтанатарам, які знайшлі падчас ператрусу 13 красавіка ў падвале Канавалава. Вось што пра гэта сказана ў прысудзе.
Прысуд, ст.56. «Згодна з заключэньнем комплекснай выбуховатэхнічнай і радыётэхнічнай экспэртызы № 1381сп ад 06.06.2011, самаробны электрадэтанатар, забраны з падвалу Канавалава, аналягічны самаробнаму электрадэтанатару, які быў выкарыстаны ў выбуховым прыстасаваньні, якое забралі 4 ліпеня 2008 году на праспэкце Пераможцаў, паводле спосабу вырабу, канструктыўнага выкананьня, ужытых рэчываў, матэрыялаў і вырабаў».
Працяг — будзе.
Уступ
Вэрсіі добрая і дрэнная
Прызнаньне — каралева доказаў
Як нараджаюцца новыя вэрсіі
Відэа: чалавек з торбай
Чорная куртка з чырвонай стужкай на каўняры
Сьляды на адзеньні
Чорная торба з надпісам «Vest»
Забойчы доказ
Чаму экспэрта Сініцына судзілі таемна?
Бомбы
Што было ў падвале Канавалава?
Ад аўтара
Распавядзем пра тое, што паказвалі на экране, падрабязьней. Экспэрымэнт праводзіўся 20 красавіка, то бок праз 8 дзён пасьля арышту Канавалава, але было бачна, што ён яшчэ не ачуняў ад шоку пасьля арышту: шэры твар, ціхі голас, затарможаная рэакцыя, нейкі быццам адстаронены позірк... Можна было, аднак, уявіць, што чалавек, затрыманы паводле падазрэньняў у такім жудасным злачынстве, і ня можа інакш сябе паводзіць, тым болей што ён прызнаецца ў зробленым, цалкам бярэ адказнасьць за тэракт на сябе. Адзначу пры гэтым, што, як і на відэа допыту 13 красавіка, сьлядоў зьбіцьця, сьвежых ці даўніх, на твары Канавалава бачна не было.
Экспэрымэнт праводзілі міліцыянт Клімовіч і экспэрт Стобар. Мэтай экспэрымэнту была імітацыя вырабу выбуховых рэчываў, якія ўжываліся ў бомбах 2008 і 2011 гадоў. Спачатку Канавалаў тлумачыў і імітаваў выраб «кісы» (трыперакісу ацэтону), якую выкарыстоўваў у сваіх бомбах як дэтануючую выбухоўку. У ёмістасьцях былі імітатары, якія Канавалаў называў па-сапраўднаму і тлумачыў свае дзеяньні: «Адмяраю сто грамаў ацэтону... на гэты аб’ём бяру ... пакункаў гідрапэрыту... даліваю кіслату... асадак фільтрую... высушваю...»
Паўтараю ня слова ў слова, бо, лічу, ня варта ствараць яшчэ адзін дапаможнік для вырабу бомбы. Хоць, як казаў на допыце Канавалаў, у інтэрнэце такія сакрэты лёгка знайсьці, набраўшы адпаведныя словы ў пошукавіку.
Але пойдзем далей. Як быў выкананы другі пункт экспэрымэнту — выраб асноўнай выбухоўкі? Канавалаў апісваў, як браў аміячную салетру, драбніў у місцы ўратрапін (сухі сьпірт, які можна набыць ў выглядзе таблетак), награваў сумесь на электрычнай плітцы... Збольшага тэхналёгія была прадэманстраваная ня надта складаная. Прычым звонку падавалася, што яна была па сілах любому дастаткова акуратнаму і ўважліваму чалавеку.
Зь лёгкасьцю справіўся Канавалаў і з задачай сабраць дэтанатар. Рухі яго былі ўпэўненыя, над пасьлядоўнасьцю не задумваўся, рабіў усё як на аўтамаце. Зьдзівіла прастата канструктарскай думкі: дэтанатар, аказваецца, магчыма зрабіць са звычайнай лямпачкі ад кішэннага ліхтарыка. Бярэцца лямпачка і награваецца запалкамі. Потым яе колбачка акунаецца ў халодную ваду, шкло лопаецца, а вальфрамавая нітка застаецца некранутай. На яе наляпляецца плястыфікаваная раней «кіса», якая для гермэтызацыі абгортваецца алюмініевай фольгай. ( Гэтымі тлумачэньнямі Канавалаў суправаджаў зборку дэтанатара). Драты, прыпаяныя да лямпачкі, другімі канцамі выводзяцца да бяздротавага званка, які будзе прымаць сыгнал ад пульта. У бяздротавым званку ёсьць батарэйка, пасьля атрыманьня сыгналу з пульта ідзе імпульс току на лямпачку. У выніку сьпіраль імгненна награваецца і ўзрывае «кісу», ад чаго ўзрываецца асноўная выбухоўка.
На экспэрымэнце Канавалаў сабраў дэтанатар за 57 сэкундаў. Паводле сьледзтва, такі дэтанатар быў у бомбе 2011 году ў мэтро. І ў бомбах 2008 году былі дэтанатары падобнай канструкцыі. Паглядзім, ці пераканаў сьледчы экспэрымэнт судзьдзяў?
Прысуд, ст.56. «З пратаколу сьледчага экспэрымэнту ад 20.04.2011 з удзелам адмыслоўцаў бачна, што Канавалаў Д.Г. паўтарыў працэс вырабу і стварыў імітатары выбуховых прыстасаваньняў, якія былі ім усталяваныя ў ноч на 4 ліпеня 2008 году ў раёне праспэкту Пераможцаў у г. Менску».
Далей у прысудзе даецца спасылка на выбуховатэхнічную экспэртызу ад 8.06.2011. Паводле гэтай экспэртызы, Канавалаў мог сабраць бомбы 2008 году пры абставінах, якія ён назваў на сьледчым экспэрымэнце, а іх канструкцыя, мэханізм і спосаб падрыву таксама адпавядаюць таму, што ён тады паказваў. Для параўнаньня экспэрты бралі часткі бомбы, якая не разарвалася на праспэкце Пераможцаў, і фрагмэнты бомбы, якая ўзарвалася ў тую ж ноч на 4 ліпеня.
Вельмі важны момант заключаецца таксама ў тым, што экспэрты пацьвердзілі канструктыўнае падабенства дэтанатара ад неўзарванай бомбы з самаробным дэтанатарам, які знайшлі падчас ператрусу 13 красавіка ў падвале Канавалава. Вось што пра гэта сказана ў прысудзе.
Прысуд, ст.56. «Згодна з заключэньнем комплекснай выбуховатэхнічнай і радыётэхнічнай экспэртызы № 1381сп ад 06.06.2011, самаробны электрадэтанатар, забраны з падвалу Канавалава, аналягічны самаробнаму электрадэтанатару, які быў выкарыстаны ў выбуховым прыстасаваньні, якое забралі 4 ліпеня 2008 году на праспэкце Пераможцаў, паводле спосабу вырабу, канструктыўнага выкананьня, ужытых рэчываў, матэрыялаў і вырабаў».
Працяг — будзе.
Папярэднія разьдзелы кнігі
Уступ
Вэрсіі добрая і дрэнная
Прызнаньне — каралева доказаў
Як нараджаюцца новыя вэрсіі
Відэа: чалавек з торбай
Чорная куртка з чырвонай стужкай на каўняры
Сьляды на адзеньні
Чорная торба з надпісам «Vest»
Забойчы доказ
Чаму экспэрта Сініцына судзілі таемна?
Бомбы
Што было ў падвале Канавалава?
