Тым часам управа адукацыі аблвыканкаму рапартуе, што адукацыйныя ўстановы рэгіёну зэканомілі паліўна-энэргетычных рэсурсаў на 4,5 мільярда рублёў.
Праблемы з ацяпленьнем у вендраскай школе пачаліся ў сьнежні мінулага году пасьля рэканструкцыі кацельні. Так сьцьвярджаюць у прыватных гутарках бацькі вучняў. Гэта пацьвярджае й дырэктар школы:
“Кацёл тут аднаўлялі. Аварыйная сытуацыя тут была. Цагляны будынак, вы ж ведаеце, пакуль напаліш. Цяпер зьнятыя гэтыя пытаньні. Усё нармалізавалася”.
Настаўнікі цьвердзяць, што тэмпэратура ў клясах бывае 14 градусаў. У дакумэнтацыі, у якой фіксуецца тэмпэратурны рэжым школьных памяшканьняў, пазначана, што ў клясах шаснаццаць градусаў. Але гэта ўсё роўна на два градусы ніжэй за норму.
“У залежнасьці, як пачынае паступаць цяпло. Напачатку бывае цяплей, а потым ужо халадней”, — кажа адна з настаўніц.
Тое, што школа кепска ацяпляецца, прызнаюць і ў сельскім савеце:
“У гэтай школе заўжды халодна. І дроў возяць няшмат. Ня ведаю, як яны нават перазімуюць. ЖКГ абслугоўваюць качагарку школы. І грошы ў іх ёсьць, яны проста заціскаюць, ну, яны такія. А сельскі савет ніяк ня можа дапамагчы, бо ў яго няма грошай на гэтыя дровы. Таму мы ня ведаем, што можам зрабіць”.
Дровы каля кацельнай ляжаць. Праўда, яны сырыя і ўмерзьлі ў зямлю. Імі і паляць кацёл:
“Мы не чакалі, што такая зіма будзе. Сьнежань і студзень мы палілі сухімі дровамі, каб трымаць тэмпэратуру. Толькі крыху сырых падкідалі”, — апраўдваюцца ў кацельні.
У абласной управе адукацыі ў тым, што вясковыя школы кепска ацяпляюцца, вінавацяць камунальнікаў і заяўляюць, што ўсе прэтэнзіі -- да іх:
“У нас мала кацельняў засталося. Толькі маленькія, у асноўным. А вялікія ў асноўным паперадавалі на балянс камунальных службаў вобласьці. Ацяпленьне цяпер адбываецца ад камунальных кацельных”, — кажа супрацоўнік управы.
Бацькі вучняў скардзяцца на ацяпленьне ня толькі вясковых школаў, але й гарадзкіх. Гэта мусіў прызнаць і старшыня магілёўскага гарвыканкаму Станіслаў Барадаўка:
“Сыстэма ацяпленьня ў кожным будынку індывідуальная. Калі школа не пасьпявае прагрэцца, то трэба ўключаць ацяпленьне ў чатыры гадзіны ночы. Каб не было скаргаў на трох аркушах дробным почыркам ад бацькоў. Што нам даражэй — выкананьне распараджэньняў выканкаму ці здароўе дзяцей?”
Сытуацыя з ацяпленьнем вендраскай школы стала вядомая акурат пасьля таго, як афіцыйныя крыніцы паведамілі пра дасягненьні адукацыйных устаноў рэгіёну ў эканоміі паліўна-энэргетычных рэсурсаў:
“Забясьпечвалася ўкараненьне энэргазьберагальных мерапрыемстваў. У выніку было зэканомлена амаль чатыры мільярды рублёў бюджэтных сродкаў”.
Пра тое, якім коштам дасягнута эканомія, афіцыйныя крыніцы прамаўчалі. Вядома, аднак, што магілёўскія школы ўсё роўна ня выканалі даведзенага 19-працэнтнага пляну эканоміі рэсурсаў.
Холад у памяшканьнях, старыя будынкі, зношаныя сыстэмы ацяпленьня — такая карціна тыповая для многіх беларускіх школ. У цяперашнюю зіму на Гомельшчыне і Віцебшчыне ў школьных будынках адбыліся пажары. Не абышлося без ахвяраў. У вёсцы Славені Талачынскага раёну ў агні загінуў 47-гадовы школьны вартаўнік.
На пытаньні аб прычынах такога становішча адказваюць дзяржаўныя і незалежныя спэцыялісты.
На Берасьцейшчыне ў моцныя маразы былі зачыненыя 28 вясковых школ, у прыватнасьці ў Пружанскім, Бярозаўскім, Драгічынскім і Маларыцкім раёнах. Кіраўнікі адукацыі аддалі загад не распальваць тут печы, каб засьцерагчы будынкі ад магчымых пажараў.
Асаблівасьці берасьцейскай сытуацыі тлумачыць былы першы намесьнік старшыні абласнога аддзелу адукацыі Мікалай Кныш:
«Да прыкладу, кацельня калгаса ацяпляе будынак канторы, клюб, школу і дзіцячы садок. У калгаса грошай няма, а сеткі ацяпляльныя — старыя-старыя, зношаныя. Калі ў школы свая кацельня, то, як правіла, яна не разьлічаная на працу ў такія вялікія маразы. Увогуле, пакуль мы ня будзем мець годныя школьныя будынкі, дастатковае фінансаваньне на іх абслугоўваньне, то будуць і праблемы. Гэта зьвёны аднаго ланцуга».
У Міністэрстве надзвычайных сытуацыяў паведамілі, што сёлета нарэшце беларускія школы пазбавяцца апошніх шасьці кацельняў, якія працуюць у падвалах будынкаў. Гэтыя старыя кацельні — найбольш небясьпечныя, бо ня маюць ніякай аўтаматыкі, а печы й трубы аджылі сваё.
Таксама прэсавы сакратар МНС Віталь Навіцкі паведаміў «Свабодзе», што выратавальнікі ў ацяпляльны сэзон аддаюць асаблівую ўвагу школьным кацельням.
«Нашы спэцыялісты пры праверцы дзейнічаюць у рамках заканадаўства. Усё залежыць ад канкрэтнай сытуацыі — які тып будынка школы, асаблівасьці яго абагрэву. Вядома, печкі ў школе становяць асаблівую небясьпеку. Пры іх — найбольшая рызыка выклікаць надзвычайную сытуацыю».
На поўначы Беларусі — на Віцебшчыне зараз фіксуюцца найбольш нізкія тэмпэратуры ў школьных клясах. Разважае Леанід Гаравы, які больш за дзесяць гадоў быў дырэктарам школы:
«Дровы для кацельні на ацяпленьне — складаныя пытаньні. Настаўнікі, якія нанятыя паводле кантракту, звычайна не ўзьнімаюць іх, нават калі ў будынках школ умовы не адпавядаюць санітарным патрабаваньням. Асьцерагаюцца. Бо, як той казаў, змагацца сабе даражэй. Проста спадзяюцца перачакаць час, дажыць да новай вясны.
Увогуле якіх-небудзь патрабаваньняў школы не выстаўляюць. Здараецца, хіба, што бацькі скардзяцца ўладам, што ў школах дзеці замярзаюць».
Праблемы з ацяпленьнем у вендраскай школе пачаліся ў сьнежні мінулага году пасьля рэканструкцыі кацельні. Так сьцьвярджаюць у прыватных гутарках бацькі вучняў. Гэта пацьвярджае й дырэктар школы:
“Кацёл тут аднаўлялі. Аварыйная сытуацыя тут была. Цагляны будынак, вы ж ведаеце, пакуль напаліш. Цяпер зьнятыя гэтыя пытаньні. Усё нармалізавалася”.
Настаўнікі цьвердзяць, што тэмпэратура ў клясах бывае 14 градусаў. У дакумэнтацыі, у якой фіксуецца тэмпэратурны рэжым школьных памяшканьняў, пазначана, што ў клясах шаснаццаць градусаў. Але гэта ўсё роўна на два градусы ніжэй за норму.
“У залежнасьці, як пачынае паступаць цяпло. Напачатку бывае цяплей, а потым ужо халадней”, — кажа адна з настаўніц.
Тое, што школа кепска ацяпляецца, прызнаюць і ў сельскім савеце:
Ня ведаю, як яны нават перазімуюць ...
“У гэтай школе заўжды халодна. І дроў возяць няшмат. Ня ведаю, як яны нават перазімуюць. ЖКГ абслугоўваюць качагарку школы. І грошы ў іх ёсьць, яны проста заціскаюць, ну, яны такія. А сельскі савет ніяк ня можа дапамагчы, бо ў яго няма грошай на гэтыя дровы. Таму мы ня ведаем, што можам зрабіць”.
Дровы каля кацельнай ляжаць. Праўда, яны сырыя і ўмерзьлі ў зямлю. Імі і паляць кацёл:
“Мы не чакалі, што такая зіма будзе. Сьнежань і студзень мы палілі сухімі дровамі, каб трымаць тэмпэратуру. Толькі крыху сырых падкідалі”, — апраўдваюцца ў кацельні.
У абласной управе адукацыі ў тым, што вясковыя школы кепска ацяпляюцца, вінавацяць камунальнікаў і заяўляюць, што ўсе прэтэнзіі -- да іх:
“У нас мала кацельняў засталося. Толькі маленькія, у асноўным. А вялікія ў асноўным паперадавалі на балянс камунальных службаў вобласьці. Ацяпленьне цяпер адбываецца ад камунальных кацельных”, — кажа супрацоўнік управы.
Бацькі вучняў скардзяцца на ацяпленьне ня толькі вясковых школаў, але й гарадзкіх. Гэта мусіў прызнаць і старшыня магілёўскага гарвыканкаму Станіслаў Барадаўка:
“Сыстэма ацяпленьня ў кожным будынку індывідуальная. Калі школа не пасьпявае прагрэцца, то трэба ўключаць ацяпленьне ў чатыры гадзіны ночы. Каб не было скаргаў на трох аркушах дробным почыркам ад бацькоў. Што нам даражэй — выкананьне распараджэньняў выканкаму ці здароўе дзяцей?”
Сытуацыя з ацяпленьнем вендраскай школы стала вядомая акурат пасьля таго, як афіцыйныя крыніцы паведамілі пра дасягненьні адукацыйных устаноў рэгіёну ў эканоміі паліўна-энэргетычных рэсурсаў:
“Забясьпечвалася ўкараненьне энэргазьберагальных мерапрыемстваў. У выніку было зэканомлена амаль чатыры мільярды рублёў бюджэтных сродкаў”.
Пра тое, якім коштам дасягнута эканомія, афіцыйныя крыніцы прамаўчалі. Вядома, аднак, што магілёўскія школы ўсё роўна ня выканалі даведзенага 19-працэнтнага пляну эканоміі рэсурсаў.
Холад у памяшканьнях, старыя будынкі, зношаныя сыстэмы ацяпленьня — такая карціна тыповая для многіх беларускіх школ. У цяперашнюю зіму на Гомельшчыне і Віцебшчыне ў школьных будынках адбыліся пажары. Не абышлося без ахвяраў. У вёсцы Славені Талачынскага раёну ў агні загінуў 47-гадовы школьны вартаўнік.
На пытаньні аб прычынах такога становішча адказваюць дзяржаўныя і незалежныя спэцыялісты.
На Берасьцейшчыне ў моцныя маразы былі зачыненыя 28 вясковых школ, у прыватнасьці ў Пружанскім, Бярозаўскім, Драгічынскім і Маларыцкім раёнах. Кіраўнікі адукацыі аддалі загад не распальваць тут печы, каб засьцерагчы будынкі ад магчымых пажараў.
Асаблівасьці берасьцейскай сытуацыі тлумачыць былы першы намесьнік старшыні абласнога аддзелу адукацыі Мікалай Кныш:
«Да прыкладу, кацельня калгаса ацяпляе будынак канторы, клюб, школу і дзіцячы садок. У калгаса грошай няма, а сеткі ацяпляльныя — старыя-старыя, зношаныя. Калі ў школы свая кацельня, то, як правіла, яна не разьлічаная на працу ў такія вялікія маразы. Увогуле, пакуль мы ня будзем мець годныя школьныя будынкі, дастатковае фінансаваньне на іх абслугоўваньне, то будуць і праблемы. Гэта зьвёны аднаго ланцуга».
Таксама прэсавы сакратар МНС Віталь Навіцкі паведаміў «Свабодзе», што выратавальнікі ў ацяпляльны сэзон аддаюць асаблівую ўвагу школьным кацельням.
«Нашы спэцыялісты пры праверцы дзейнічаюць у рамках заканадаўства. Усё залежыць ад канкрэтнай сытуацыі — які тып будынка школы, асаблівасьці яго абагрэву. Вядома, печкі ў школе становяць асаблівую небясьпеку. Пры іх — найбольшая рызыка выклікаць надзвычайную сытуацыю».
На поўначы Беларусі — на Віцебшчыне зараз фіксуюцца найбольш нізкія тэмпэратуры ў школьных клясах. Разважае Леанід Гаравы, які больш за дзесяць гадоў быў дырэктарам школы:
«Дровы для кацельні на ацяпленьне — складаныя пытаньні. Настаўнікі, якія нанятыя паводле кантракту, звычайна не ўзьнімаюць іх, нават калі ў будынках школ умовы не адпавядаюць санітарным патрабаваньням. Асьцерагаюцца. Бо, як той казаў, змагацца сабе даражэй. Проста спадзяюцца перачакаць час, дажыць да новай вясны.
Увогуле якіх-небудзь патрабаваньняў школы не выстаўляюць. Здараецца, хіба, што бацькі скардзяцца ўладам, што ў школах дзеці замярзаюць».
