ښاغلي روبیو له کاناډایۍ - امریکایۍ خبریالې کاترین هریج سره په یوه ځانګړې مرکه کې په افغانستان کې د القاعدې او داعش د حضور په اړه د اندیښنو په باب د یوې پوښتنې په ځواب کې وویل: "کله چې په یوه سیمه کې پرحکومت کولو لانجه وي او حکومت ونشي کولای چې په سیمه بشپړ کنټرول وساتي، نو دا د دې ډلو لپاره فرصت رامینځته کوي."

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مرکه کې چې د پنجشنبې په ورځ، د فبروري په شلمه خپره شوه، زیاته کړه چې د اوسني وضعیت او لس کاله وړاندې وضعیت ترمنځ توپیر دا دی چې امریکایي ځواکونه نور په سیمه کې د ترهګرو ډلو د په نښه کولو لپاره حضور نلري.

مارکو روبیو دا هم وویل چې طالبانو په ځینو مواردو کې همکاري کړې ده کله چې دوی ته د افغانستان په ځینو برخو کې د داعش او القاعدې د تعقیب لارښوونه شوې.

خو د هغه په وینا، په ځینو مواردو کې طالبانو دومره همکاري نده کړې.

د طالبانو حکومت تر اوسه د امریکا د بهرنیو چارو وزیر د څرګندونو په اړه په رسمي ډول څه نه دي ویلي، خو پخوا یې په دوامداره توګه ادعا کړې وه چې داعش په افغانستان کې ځپل شوی دی.

وروسته له هغه چې طالبانو د افغانستان کنټرول بیرته ترلاسه کړ، د اسلامي دولت ډلې یاداعش د خراسان څانګې د افغانستان په بیلابیلو برخو کې د څوخونړیو بریدونو او چاودنو مسؤلیت په غاړه اخیستی دی.

د ملګرو ملتونو امنیت شورا په فبروري میاشت کې په افغانستان کې د القاعدې، داعش او جماعت انصارالله په څېر ترهګرو ډلو د حضور په اړه اندیښنه څرګنده کړه.

په چمپینز ټرافي سیالیو کې د افغانستان د کرکټ لوبډلې د لومړۍ لوبې په درشل کې کیپټان حشمت الله شهیدي له افغانستان سره د کرکټ لوبو د بایکاټ کولو لپاره سیاسي غوښتنې رد کړې.

د انګلستان او جنوبي افریقا سیاستوالو په دې وروستیو کې له خپلو کرکټ چارواکو غوښتي و چې د افغانستان پر وړاندې د چمپینز ټرافي لوبې بایکاټ کړي ځکه چې طالبانو د ښځو په سپورټ بندیز لګولی او د ښځو ډیرحقونه یې تر پښو لاندې کړي دي.

د اسوشیتید پرس خبري آژانس د راپور له مخې، د جنوبي افریقا د سپورټ وزیر ګیټون مک کینزي وویل، که وروستۍ پریکړه د ده وای، نو د جنوبي افریقا او افغانستان ترمنځ به د جمعې په ورځ په کراچۍ کې لوبه نه وای شوې. افغانستان چې په بې ګروپ کې دی، دوهمه لوبه یې د راتلونکې چهارشنبې په ورځ له انګستان سره پلان شوې، له هغه هیواد سره چې د جنوبي افریقا په څیر یو شمیر سیاستوالو یې له افغانستان سره د کرکټ د ملي ټیم د لوبو د تحریمولو غوښتنه کړې ده.

ښاغلي شهیدي پرون، پنجشنبې وویل: "د یوه لوبغاړي په توګه، زموږ دنده کرکټ کول دي او زموږ لپاره دا مهمه نه ده چې له کرکټ څخه بهر څه روان دي."

هغه زیاته کړه "موږ یوازې د ځمکې دننه شیان کنټرولوو، او دا زموږ دنده ده او نور څه نه شي کولی چې موږ تر فشار لاندې راولي."

په چمپینزټرافي سیالیو کې د افغانستان درېیمه لوبه د فبرورۍ په ۲۸ له اسټرالیا سره ده چې له افغانستان سره یې له مخکې ټیسټ لوبې لغوه کړي دي.

یوه ډله مهاجر، چې تېره اوونۍ له متحدو ایالتونو څخه پاناما ته شړل شوي وو، د سې شنبې په شپه د پاناما سیټي له یوه هوټله د دې هېواد جنوبي ځنګلي سیمې، دارین ته انتقال شول.

د پاناما د امنیت وزیر اعلان وکړ، چې له نیمايي ډېرو هغو مهاجرو، چې امریکا پاناما ته شړلي وو، په خپله خوښه خپلو هېوادونو ته د ستنېدو پرېکړه کړې. دا مهاجر عمدتاً د آسیا او منځني ختیځ د هېوادونو اتباع دي.

د پاناما د ولسمشر خوزې رایول مولینو په وینا، تازه شړل شوي مهاجر د افغانستان، چین، هند، ایران، نیپال، پاکستان، سریلانکا، ترکیې، ازبکستان او ویتنام وګړي دي.

د ډونالډ ټرمپ حکومت، دا مهاجر په درې پروازونو کې پاناما ته لېږلي دي.

پاناما له متحدوایالتونو سره د یوه توافق له مخې منلې، چې له خپلو اتباعو پرته، نور غیرقانوني مهاجر هم تر هغه وخته ومني، چې د هغوی برخلیک معلوم شي.

یو شمېر شړل شوي مهاجر، چې په ایران او افغانستان پورې اړه لري، د خپلې راتلونکې او امنیت په اړه اندېښنه لري او خپلو هېوادونو ته ستنېدل ناشونی بولي.

په زابل ولایت کې د طالبانو سیمه‌ییز چارواکي وايي، چې د کابل-کندهار پر لویه لاره د باروړونکي ټېلر او کوچني موټر د ټکر له امله اووه تنه مړه شوي او څلور نور ټپیان دي.

د زابل د امنیه قوماندانۍ د معلوماتو له مخې، پېښه پرون (پنجشنبې) غرمه د کلات ښار په پُل سنګي سیمه کې شوې ده.

په دې پېښه کې څلور ښځې او درې ماشومان مړه شوي، او دوې ښځې او یو نارینه ټپیان شوي دي.

چارواکي وايي چې د پېښې ټول قربانیان د یوې کورنۍ غړي دي.

د کابل – کندهار په لویه لار ډېرې ترافیکي پېښې کېږي او ځینې موټرچلوونکي وايي چې د دې سړک سور تر پخوا کم کړل شوی او له دې کبله ډېرې ترافیکي پېښې کېږي.

د بریتانیا د کلتور وزیر پرون (پنجشنبې) وویل چې افغان ښځې حق لري کرکټ وکړي او د برېیتانیا حکومت هڅه کوي په دې برخه کې تر ممکنه حده فشار راوړي.

د سټندرډ ورځپاڼې د راپور له مخې، دا څرګندونې وروسته له هغې وشوې، چې د انګلستان لوبډلې ته ویل شوي و، له افغانستان سره د اتلانو په اتلولیو یا چمپینز ټرافي کې سیالۍ بایکاټ کړي.

د چمپیونز ټرافي له پېلېدو سره، د انګلستان د نارینه‌وو کرکټ لوبډله تر فشار لاندې ده، چې د چهارشنبې په ورځ په لاهور کې د افغانستان پر وړاندې لوبې ته حاضر نه شي. دا غوښتنه د طالبانو تر واک لاندې د ښځو د حقونو پر سرغړونو د اعتراض په توګه شوې.

په افغانستان کې د ښځو ټول ورزشونه منع اعلان شوي، چې له امله یې د افغانستان د ښځینه کرکټ ټیم ډېری لوبغاړې اوس په جلاوطنۍ کې ژوند کوي.

د بریتانیا د کلتور وزیره لیسا نینډي وايي، چې د لوبې بایکاټ به برعکس اغېز ولري.

پولیسو ویلي، دا کسان د پاکستان په شمالي لودیزو سیمو کې د یو لړ عملیاتو په لړ کې نیول شوي.

پولیس د دې شکمنو کسانو د نیولو خبره داسې مهال کوي، چې د پاکستان په جنوب لودیز کې بلوڅ بېلتون غوښتونکو د پولیسو پر یوې پوستې برید کړی چې دوه پاکستاني پوځیان په کې وژل شوي دي.

د پولیسو په خبره، دا برید د پنج شنبې ماښام د بلوچستان په مرکز کویټه کې د پولیسو پر یوې پوستې شوی دی.

له دې برید څو ساعته مخکې بلوڅ بېلتون غوښتونکو په بلوچستان کې د سه شنبې د ورځ د برید مسولیت منلی وو.

د سه شنبې په ورځ د مسافر پر یوه بس په برید کې اووه تنه وژل شوي وو.

په دې وروستیو کې پر پاکستاني پوځیانو د ډیرو بریدونو مسولیت د بلوڅ بېلتون غوښتونکو غورځنګ په غاړه اخلي.

لرغون پوهان وايي، د توت عنخ امون د قبر له موندلو وروسته، په سلو کالونو کې دا لومړی ځل دی چې د یو بل فرعون مقبره موندل کیږي.

لرغون پوهانونو ویلي، د شاه توتموس دویم مقبره د مصر د اتلسمي لړۍ یوازینۍ سلطنتي مقبره ده چې تراوسه نه وه موندل شوې.

دا مقبره د سلطنتي کورنۍ د ښځینه غړو د دفن له ځای سره تړاو لري او د مقبرې داخلي برخه د فرعونیانو په ځانګړو نقشوتو او ښکلاو ښایسته شوې وه.

په دې مقبره کې موندل شوی مومیايي د مصر د تمدن په ملي موزیم کې نندارې ته اېښودل شوی دی.

د اټکل له مخې شاه توتموس دویم د توت عنخ امون له نیکونو څخه و چې له ۱۴۹۳ څخه تر ۱۴۷۹له میلاده مخکې کالونو کې يې پر مصر واکمني کوله.

له دې مخکې د توت عنخ امون مقبره یو بریتانوي لرغونپوه کشف کړې وه.

سیمه ییزو پولیسو د پنجشنبې په ورځ د (فبرورۍ۲۰مه) په یو بیان کې ویلي، "پېښه د چهارشنبې په ورځ په مومندو کې شوي او په تړاو يې یو شل کلن ځوان نیول شوی دی".

پولیسو ویلي، "ځوان ماشومه د خوړو ورکولو په چل بیولې، تیری پرې کړی او بیا يې وژلې ده".

پر ټولنیزو رسنیو خپاره شویو انځورونو کې ښکاري چې ماشومه پر ځمکه پرته ده او لوی ټیږې پرې پرتې دي.

په پاکستان کې تر دې مخکې هم ورته پېښې رامنځته شوي وې چې پراخ غبرګونونه يې راپاولي وو.

په پاکستان کې د جنسي تیري پر وړاندې د ماشومانو د ساتنې یو سازمان وايي، په ۲۰۲۳ کال کې تر څلور زرو زیات د ماشومانو د ځورونې قضیې يې ثبت کړي وې چې سلګونه يې د جنسي ځورونې او تیري قضیې وې.

پاکستان په ۲۰۲۰ کال کې وروسته له هغې د ماشومانو د خوندیتوب لپاره قانون جوړ کړ چې په ۲۰۱۸ کال کې د پنجاب په قصور سیمه کې د زینب په نوم پر یوې شپږکلنې ماشومې د جنسي تیري او وژنې موضوع پراخ لاریونونه راوپاول.

عزیزي د پنجشنبې په ورځ د (فبرورۍ۲۰مه) پر خپلې ایکس پاڼې/پخواني ټویټر لیکلي، "د کابل ښار په اتمه ناحیه کې د ۵۰۰ میلیونو ډالرو په ارزښت طبي ښارګوتي کې به، د سرطان د درملنې، زیږنتون، یتیم خانه، طبي پوهنتون، د قابلګي انیستیوت، د محصلینو لیلیه او د داکټرانونو او استادانو د استوګني کمپلیکس شامل وي".

د عزیزي په ټکو، د دې مرکز ټول خدمتونه به په وړیا توګه وړاندې کیږي.

فرشته عزیزي د میروس عزیزي لور وه، چې د سرطان ناروغۍ له کبله تیرکال مړه شوه.

ښاغلي عزیزي وړاندې په افغانستان کې د ۱۰ میلیارده ډالرو په ارزښت د انرژۍ د تولید په برخه کې خپله پنځه کلنه پروژه هم اعلان کړې ده.

د عزیزي په ټکو، د دې پروژې چارې نن پیلږي او لومړنۍ چارې يې د کابل ښار لپاره د ۲۰۰ میګاواټه لمریزي برېښنا د تولید پلان دی چې په اتو میاشتو کې به بشپړه شي.

عزیزي وړاندې ویلي، "زموږ ژمنه دا ده چې په ټول افغانستان کې لسګونه د برېښنا د تولید مرکزونه چې مجموعي ظرفیت به يې ۱۰۰۰۰ میګا واټه برېښنا ته رسیږي، جوړ کړو.

عزیزي په افغانستان کې د دغو دوو لویو پروژه اعلان کابل ته په یو سفر کړی او د طالب چارواکو له میلمه پالنې يې مننه هم کړې ده.

یو شمېر افغان فعالانو، نن (پنجشنبې) په بروکسل کې د افغانستان لپاره د اروپايي اتحادیې له ځانګړي استازي توماس نیکلسن سره ولیدل.

دا فعالان تېر کال کابل ته په جرګه تللي وو چې د طالبانو مشران د ښځو خلاف له بندیزونو راوګرځوي.

د دې کتنې یوې برخوالې زرکې ملیار ازادي راډیو ته وویل، د غونډې تمرکز د افغانستان پر راتلونکې، دیپلوماتیکو اړیکو، د پوهنې ستونزو ته په توجه، او د حقونو او امنیت په پیاوړتیا و.

طالبانو له واک ته رسیدو وروسته نجونې له شپږم ټولګي پورته له زده کړو او ښځې د کار په شان له لومړنیو بشري حقونو محرومې کړي او دې مسلې د افغانانو ترڅنګ د نړیوالې ټولنې اندېښنې پارولي دي.