روز جهانی همبستگی زنان، ملیار: این روز را تجلیل می‌کنم اما دور از چشم محتسبین طالبان

هشتم مارچ برابر است با روز جهانی همبستگی زنان.

جهان در حالی این روز را تجلیل می‌کند که پس از حاکمیت دوبارهٔ طالبان در افغانستان، تجلیل از این‌ روز بسیار محدود شده‌است و تنها در خانه و میان خانواده‌ها خلاصه می‌شود.

این درحالی‌ست که پیش از ۱۵ اگست ۲۰۲۱، در زمان جمهوری مخلوع افغانستان از این روز در دو‌ دههٔ گذشته به طور گستردهٔ در سطح دولتی تجلیل می‌شد.

"از این روز هر سال در افغانستان در همه اداره‌ها تجلیل به عمل می‌آمد."

این بانو‌ به علت آن‌چه که مشکلات امنیتی عنوان می‌کند و نمی‌خواهد نام‌اش در گزارش ذکر شود، باشندهٔ کابل است و در زمان جمهوری مخلوع کارمند یک اداره دولتی بود.

او می‌گوید، در مراسم بزرگداشت از هشتم مارچ مقام‌های بلندپایه اشتراک می‌کردند: "ز روز زن یا هشتم مارچ حتی به سطح وزیران و مقام‌های بلند رتبه‌تر از آن تجلیل می‌شد، برای زنان تحفه گرفته می‌شد، همچنان در بخش جندر در اداره‌ها هر سال تجلیل می‌شد، بدبختانه با آمدن طالبان دیگر از این روز تجلیل نمی‌شود."

در کنار اداره‌های دولتی، هشتم مارچ در اداره‌های غیر دولتی نیز تجلیل می‌شد.

فاطمه باشندهٔ کابل و خاطره باشندهٔ بلخ از کارکنان اداره‌های غیر دولتی به رادیو آزادی می‌گویند: "از روز زن با دادن گل و چادر به من و همکارانم با خرسندی تجلیل می‌شد، این قدردانی سبب می‌شد که کار خود را به گونهٔ خوب به سر برسانیم."

"این روز را همیشه جشن می‌گرفتیم و با دوستان ما به بیرون می‌رفتیم، یک روز خود را مهمان می‌کردیم، به رستورانت به تفریح می‌رفتیم، همکاران مرد ما این روز را تجلیل می‌کردند و با دادن گل این روز را برای ما مبارکباد می‌گفتند."

اما در برخی خانه‌ها و خانواده‌ها هنوز هم این روز برای زنان خانواده تجلیل می‌شود.

ملیار، باشندهٔ کابل به رادیو آزادی گفت: "من خودم شخصاً هر سال روز زن را تجلیل می‌کنم و با دادن یک تحفهٔ کوچک به خانمم یک دنیا خوشی می‌بخشم، امروز هم تصمیم دارم که این روز خوشی را به او جشن بگیرم."

اما به‌گفتهٔ او این تجلیل در فضای ترس و به دور از چشم‌ها صورت می‌گیرد، زیرا محتسبین وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان باید از این باخبر نشوند که این تحفه را برای روز جهانی زن گرفته است.

برخی از فعالان حقوق زن می‌گویند، هشتم مارچ به احترام حقوق زنان تجلیل می‌شود، درحالی‌که به گفته آن‌ها زنان افغان از همه حقوق‌شان محروم هستند.

شمایل توانا ناصری، فعال حقوق زن و مسئول جنبش زنان افغانستان برای عدالت و آزادی به رادیو گفت: "در تمام کشورهای جهان این‌ روز به‌عنوان روز زن تجلیل می‌شود، اما بدبختانه افغانستان به زندان امید‌های زنان افغان مبدل شده است و با آمدن طالبان همه دست‌آورد‌های زنان به خاک یکسان شده‌است، ‌‌زنان افغانستان چندین قرن عقب رفته‌اند."

طالبان پس از حاکمیت دوبارهٔ‌شان بر افغانستان محدودیت‌های زیادی را بر زنان وضع کرده‌اند که بارها از سوی سازمان‌های بین‌المللی و کشور‌ها نکوهش شده، اما حکومت طالبان همواره مدعی است که در چهارچوب شریعت حقوق همه زنان تحت حاکمیت آن‌ها تأمین است.

آن‌ها دروازه‌های مکاتب بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بسته اند و در دسامبر ۲۰۲۲ دختران را از رفتن به پوهنتون‌ها منع کرده‌اند.

هم‌زمان با این، درحالی‌که زنان را از کار در اکثریت اداره‌های دولتی منع کرده‌اند، در دسامبر ۲۰۲۲ نیز بر کار زنان در تمامی اداره‌های غیر دولتی ممنوعیت وضع کردند و در اپریل ۲۰۲۳ اجازهٔ کار در دفاتر مربوط به سازمان ملل متحد را نیز از زنان گرفتند.

آن‌ها بر رفت‌وآمد زنان به حمام‌ها، پارک‌های تفریحی، ورزشگاه‌ها و آریشگاه‌ها و سفر بدون محرم زنان در مسیرهای طولانی ممنوعیت وضع کردند و حجاب را بر آن‌ها اجباری کرده‌اند.