کمیتۀ حفاظت از خبرنگاران (سیپیجی) میگوید که در سال ۲۰۲۳ بیشترین خبرنگاران در بسیاری از کشورهای آسیایی، از جمله افغانستان به دلایل مرتبط به کار خبرنگاری زندانی بودهاند.
«سیپیجی» با نشر گزارش سالانهاش در این مورد به روز پنجشنبه گفته که ۳۲۰ خبرنگار در این منطقه در این سال زندانی شدهاند.
بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۳ میلادی چین، میانمار و ویتنام از برجستهترین کشورهای آسیا با داشتن بیشترین خبرنگاران زندانی بوده و خبرنگاران در هند، افغانستان و فیلیپین نیز زندانی شدهاند.
در این گزارش، از ایران و اسرائیل نیز بهعنوان کشورهای یاد شده که خبرنگاران را زندانی کردهاند.
بهگفته این کمیته، آمار بلند از رقم خبرنگاران زندانی در آسیا در سال ۲۰۲۳ نشاندهنده فشار نگران کنندهای از اقتدارگرایی ریشهدار و سرکش حکومتهایی است که مصمم به خفه کردن صداهای مستقل اند.
کمیتۀ حفاظت از خبرنگاران (سیپیجی) در مورد خبرنگاران افغانیکه در سال ۲۰۲۳ در افغانستان زندانی شدهاند، جزییات بیشتر ندادهاست، اما افزوده خبرنگارانیکه در این کشورها زندانی میشوند اغلب با شرایط بیرحمانه و ظالمانه مواجه میشوند و با طولانی شدن مدت بازداشت مورد رفتارهای انتقامجویانه قرار میگیرند.
بهگفته «سیپیجی» شماری از خبرنگاران به اتهام پخش اخبار نادرست ضد دولتی و پوششهای انتقادی و برخی آنها بدون افشای اتهامشان در زندان بسر بردهاند.
در این حال یک خبرنگار افغان که ادعا میکند به دلیل همکاری با یک رسانه در خارج از افغانستان در تابستان سال گذشته میلادی بیش از سه هفته در بازداشت طالبان بوده میگوید پس از سپردن تعهد و ضمانت از زندان رها شدهاست.
او که به دلایل امنیتی نخواست ناماش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی چنین گفت:
"من در دفتر خود از سوی طالبان بازداشت شدم، برخورد با زندانیان یکسان است، چشمان بسته و دستان با ولچک روزهای سختی بود گذشت، وقتیکه ما رها میشدیم تضمین از ما گرفتند، بعد از تضمین متأسفانه تا کنون بیکار هستم. در داخل افغانستان با رسانهیی که کار میکردم از روزیکه رها شدم قرارداد کارم را فسخ کردهاست."
از سوی هم مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید در بیش از دو سال گذشته محدودیتها بر خبرنگاران در این کشور روز به روز بیشتر شدهاست.
سمیه ولیزاده مسئول کمیته ارتباطات و دادخواهی این مرکز در صحبت با رادیو آزادی گفت، شماری از موارد بازداشت خبرنگاران به دلیل ترس از طالبان مراکز حامی خبرنگاران اطلاعدهی نمیشود:
"حدود دو خبرنگار در حال حاضر در زندان گروه طالبان قرار دارند و احتمال دارد شمار خبرنگاران و فعالان رسانهیی که در زندان اند بیشتر از این باشد، زیرا برخی از آنها به دلیل نبود امنیت و اعمال فشار طالبان آن را به نهادهای حامی رسانه و خبرنگاران گزارشدهی نمیکنند."
اما حکومت طالبان همواره گفته که برخی از خبرنگارانیکه بازداشت شده اتهاماتشان مرتبط به کار شان نبوده و فشاری بر رسانهها وجود ندارد.
سازمان گزارشگران بدون مرز (آر اس اف) در اول جنوری اعلام کرد که افغانستان، از خطرناکترین کشورهای جهان برای خبرنگاران است و طالبان در سال ۲۰۲۳ میلادی ۲۱ خبرنگار را بازداشت کرده و در حال حاضر سه خبرنگار نزد آنان زندانی هستند.
گزارشها میرسانند که عبدالرحیم محمدی خبرنگار تلویزیون خصوصی «تمدن» در کندهار، ضمیر ظهیر خبرنگار دیگر در پروان و سلطان علی جوادی، مدیر مسؤل رادیو خصوصی نسیم در دایکندی هنوز هم در بازداشت طالبان قرار دارند.