سازمان گزارشگران بدون مرز (آر اس اف) با نشر گزارشی افغانستان را در رده خطرناکترین کشورهای جهان برای خبرنگاران قرار دادهاست.
در این گزارش سالانه «آر اس اف» که به روز یکشنبه نشر شده ویتنام و روسیه به تعقیب از خطرناکترین کشورهای دیگر این ردهبندی خوانده شدهاست.
در گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز آمده که حکومت طالبان در سال ۲۰۲۳، بیست و یک خبرنگار را بازداشت کرده و در حال حاضر سه خبرنگار نزد آنان زندانی هستند.
این سازمان هرچند از سه خبرنگاری که زندانی اند نام نبرده، اما گزارشها میرسانند که عبدالرحیم محمدی خبرنگار تلویزیون خصوصی "تمدن" در کندهار، ضمیر ظهیر، خبرنگار دیگر در پروان و سلطان علی جوادی، مدیر مسئول رادیو خصوصی نسیم در دایکندی هنوز هم در بازداشت طالبان قرار دارند.
در این گزارش همچنان گفته شده که طالبان بارها خبرنگاران را به "جاسوسی" متهم کردهاند.
ذبیحالله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان به پرسشهای رادیو آزادی در مورد ادعاهای سازمان گزارشگران بدون مرز تا نشر این گزارش پاسخ نداد، اما دو روز پیش از این در گفتوگو با رادیو تلویزیون ملی تحت اداره شان یکبار دیگر تأکید کرده گفته که خبرنگاران به دلیل وظایفشان بازداشت نشدهاند و فشاری بر رسانهها وجود ندارد.
آقای مجاهد اضافه کرده که برخی از رسانههایی که تخطیهای جدی داشته اند و به ادعای او بر ضد منافع ملی و به میل حلقات بیرونی فعالیت میکردند، تنبیه شده اند، اما او جزئیات بیشتر در مورد چگونگی این ادعاهایش نداده است.
بیشتر این خبرنگاران که در افغانستان هستند به دلیل حساسیت موضوع و هراس از تهدیدات امنیتی پس از رهایی از سوی طالبان حاضر به گفتوگو با رسانهها نمیشوند.
رادیو آزادی با دو خبرنگاریکه ادعا میکنند در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ در افغانستان از سوی طالبان بازداشت شده بودند صحبت کردهاست.
زاهد صمدزی یکی از این خبرنگاران به رادیو آزادی مدعی شد که در سال ۲۰۲۲ در کابل از سوی طالبان توقیف شده و ۳۶ ساعت را در بازداشت آنان بسر برده است: "در ماه فبروری ۲۰۲۲ در کابل در جریان گزارشدهی گرفتار شدم و بعد از آن ۳۶ ساعت در توقیف طالبان بودم و بعد از آن از کار کردن منع شدم."
همچنان یکی دیگر از این خبرنگاران که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش گرفته شود به رادیو آزادی میگوید که در سال ۲۰۲۱ در جریان وظیفه از سوی طالبان دستگیر شد: "در جریان پوشش تظاهرات زنان بودیم که گروه آنان [طالبان] حمله کردند تعداد از خبرنگاران فرار کردند و تعدادی را دستگیر کردند، میخواستم فرار کنم، اما دو نفر شان مرا گرفتار کردند در همانجا بسیار لتوکوب کردند، دست و پایم بسیار افگار شده بود، بعد در همان حالت به ریاست ۹۰ امنیت ملی بردند، حدود ۲۴ ساعت مرا زندانی کرده بودند."
در این حال، مرکز خبرنگاران افغانستان با نگرانی از نقض حقوق خبرنگاران و اعمال فشار بر رسانهها در این کشور از حکومت طالبان میخواهد تا از ادامه بازداشت خبرنگاران خودداری کند.
سمیه ولیزاده مسئول کمیته ارتباطات و دادخواهی این مرکز به رادیو آزادی گفت: "مرکز خبرنگاران افغانستان از گروه حاکم [طالبان] میخواهد که از ادامه بازداشت خبرنگاران در داخل افغانستان خودداری شود، این نشاندهنده نقض قوانین وضع شده به خصوص نقض قانون رسانههای همگانی در این کشور است."
پیش از این مرکز خبرنگاران افغانستان در گزارش سال ۲۰۲۳ خود گفته که ۶۱ مورد بازداشت خبرنگاران در سال ۲۰۲۳ را در افغانستان ثبت کرده است.
یافتههای این گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان از سوی حکومت طالبان رد شدهاست.