سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) می‌گوید، از سال ۲۰۲۱ بدینسو تعداد کودکان و جوانان بیرون از مکتب در جهان ۶ میلیون افزایش یافته است و اکنون این رقم به ۲۵۰ میلیون نفر رسیده است.
اطلاعات تازه یونسکو نشان می‌دهد که این افزایش تا حدی مرتبط به ممنوعیت آموزش دختران و بانوان جوان در افغانستان است، اما رکود مداوم پیشرفت آموزشی نیز در آن نقش دارد.
آدری آزولای، رئیس عمومی یونسکو در اعلامیه‌ای این سازمان گفته، در حالی که در دهه‌های گذشته تلاش‌های قابل توجهی برای تضمین آموزش با کیفیت برای همه انجام شده است، اما در حال حاضر شمار کودکان خارج از مکتب در حال افزایش است.
او افزوده که اگر نمی‌خواهند آیندۀ میلیون‌ها کودک را بفروشند، باید فوراً بسیج شوند.
پس از آگست سال ۲۰۲۱، زمانی‌که طالبان مجدداً به قدرت رسیدند، دختران را از رفتن به مکتب منع کردند و در دسامبر سال ۲۰۲۲ دروازۀ پوهنتون‌ها را نیز بروی دختران بستند.
هرچند طالبان گفتند که متعهد به رعایت حقوق زنان در چوکات شریعت اسلام هستند، اما فرمان‌های محدود کنندۀ آنها سبب نگرانی زنان افغان، فعالان و نهاد‌های حقوق بشری شده است.
مایادا عادل، نمایندۀ جوانان هنگام سخنرانی در نشست سالانۀ اهداف انکشافی پایدار سازمان ملل متحد گفت:
"شما برای دختران و زنان افغان چه کار کردید؟ تعهدات صورت گرفت، اما وضعیت بدتر شده رفت. در حال حاضر زنان و دختران از آموزش، رفتن به پوهنتون و مشارکت در اجتماع محروم هستند. شما برای حل این بحران تلاش کافی نکردید و بر کسانی که مسئول این وضعیت اند، فشار نیاوردید. من این‌جا در همبستگی با خواهران افغانم ایستاده‌ام."
نشست سالانۀ اهداف انکشافی پایدار سازمان ملل متحد شب گذشته در حاشیۀ مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار شد.
مریم رسولی، دانش‌آموز صنف دهم در صحبت با رادیو آزادی می‌گوید:
" اگر تحصیل منع نمی‌شد ما شاهد دختران فعال‌تر، تواناتر و با انگیزه‌تر از قبل می‌بودیم. من خودم زندگی تحصیلی‌ام را از دست دادم. دو سال ممکن بود به آیندۀ شغلی‌ام دست پیدا کنم، به رشتۀ دست پیدا کنم که همیشه آرزو داشتم."
این در حالی است که دوشنبه، ۱۸ سپتامبر دو سال از بسته شدن دروازه‌های مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم گذشت.
کمپاین دسترسی دختران به آموزش در افغانستان دیروز یک نامۀ سرگشاده را با نام" دو سال تاریکی" منتشر کرده است.
این نامه سرگشاده به سران جهان که از سوی یک هزار دانش‌آموزان دورۀ لیسه در ۲۱ ولایت افغانستان و مهاجرین در ایران و پاکستان نوشته شده است، آمده که ۷۳۰ روز از محرومیت دختران از مکاتب می‌گذرد و آنها هنوز از حق آموزش‌شان محروم هستند.
در این نامه از سازمان ملل متحد، کشور‌های عضو آن و رهبران جهان خواسته شده که به تعهدات‌شان در مقابل افغانستان عمل کنند و به محرومیت دختران و زنان از حقوق‌شان نقطۀ پایان بگذارند.
بر اساس آمار یکی از صندوق‌های ملل متحد زیر نام "آموزش منتظر نمی‌ماند" حدود ۸۰ درصد یعنی ۲.۵ میلیون دختر واجد شرایط آموزش در افغانستان از آموزش محروم هستند.
