Хакатон (англ. hackathon, hack (см. хакер) жана marathon — марафон) — программалык камсыздоо иштеп чыгуунун ар кайсы багыттары боюнча адистер кайсы бир маселени чечүүнүн айланасында чогуу иштеген форум (wikipedia.org/).
Бишкекте өткөн фестивал "Z мууну: балдардын жакшы жашоосу үчүн" деп аталды. Анда балдардын азыркы кыйынчылыктарды чечүүдө акыркы технологиянын күчүн колдонуусу боюнча сынактын жеңүүчүлөрү аныкталды. "Азаттык" иш-чаранын уюштуруучусу, "Балдар укугун коргоо лигасынын" жетекчиси Назгүл Турдубекованы кепке тартты.
"Азаттык": Назгүл айым, бул үч күндүк хакатон-фестивал балдардын азыркы маселелерин чечүүдө акыркы технологиянын күчүн колдонууга арналган экен. Кандай жыйынтыктар болду?
Турдубекова: Бул фестивал Бишкекте алгачкы жолу болуп өттү. Анда балдардын турмушун оңдош үчүн атайын IT-адистер жана социалдык адистер иштеп, Интернет үчүн атайын тиркемелерди иштеп чыгышты. Мисалы, аутист балдар үчүн түзүлгөн телефон тиркемесин жасаган адистер 1-орунду алышты. Бул тиркеме аркылуу аутист балдар телефондон эле билим алса болот. Мындай балдар китеп издеп жүрбөй, ошол тиркеме аркылуу билим ала алышат.
"Азаттык": Жакшы саамалык экен. Эми Кыргызстандагы аутист балдар качантан тартып бул тиркемени колдонуу укугуна ээ болушат?
Турдубекова: Эки айдын ичинде бул тиркеме аягына чейин иштелип чыгат. 17-майда бүтүрүлгөн вариантын көрүп, колдонуу мүмкүнчүлүгү менен таанышып келебиз. Ошондон кийин Кыргызстанда да бул тиркемени ишке киргизебиз.
"Азаттык": Зордук-зомбулукка учураган балдар үчүн да телефон тиркемелери иштейби?
Турдубекова: Зордук-зомбулукка же автокырсыкка кабылган балдар көбөйүп баратат. Ушундан улам балдарга жолдо жүрүү эрежелерин үйрөтүүчү тиркеме иштелип чыкты. Бул оюн аркылуу балдар жана ата-энелер балдардын жолдо жүрүү эрежелерин окуп, үйрөнө алышат.
Ушул эле тиркемеден балдар зордук-зомбулуктан сактануунун жолдору менен да тааныша алышат. Бул тиркемени иштеп чыккандар 3-орунду алышты. Ал эми 2-орунга социалдык кызматкерлер, мугалимдер жана жашы жете элек балдар менен иштөөчү инспекция кызматкерлери үчүн жасалган тиркеме ээ болду. Алар жакырчылыкта жашаган, оор турмуштагы же зордук-зомбулукка кабылган балдарды ошол тиркеме аркылуу каттап, аларды көзөмөлдөө мүмкүнчүлүгүнө ээ болушат.
"Азаттык": Маегиңиз үчүн чоң рахмат!