23 жаштагы Гүлмайрам Бишкек шаарындагы эмгек биржасында төрт жылдан бери иштейт. Ал кайсы бир кесиптин ээси болбогону менен сунуш кылынган бардык жумуштарды, көбүнесе үй, короо-жай жыйнап, кир жууп, ремонттон кийинки үйдү тазалап, актаган жумуштарды жасайт.
Гүлмайрам учурунда жумуш издеп, кайсы бир фирмага деле кайрылган эмес. Анткени ал айылда катталган болчу. Мамлекеттик мекемелерде болсо айлыктын аздыгынан иштегиси келбейт.
- Бул жакта иштеген он кишиден үч кишинин үйү жок. Батирде турабыз. Мамлекеттик кызматта иштесем, айлыгым үч миң сом. Аны мен тамак-ашыма жеткиремби же батирге беремби? Убагында жөлөк пул алайын деп кайрылгам. Бирок каттоо талап кылынат экен. Мен Оштон каттоодон чыгып келип бул жакта кимдин үйүнө тургузмак элем. Болгондо да 300 сомго да жетпейт. Ал акча үч маал тамак ичкениңе да жетпейт.
Каралып жаткан “Жумуштуулук жөнүндөгү” мыйзам долбоордун демилгечилери бул мыйзам жумуш табуу жолун жеңилдетет дешет. Эмгек, жумуш менен камсыз кылуу жана миграция министри Айгүл Рыскулова буларга токтолду:
- Бүгүнкү күндө бул мыйзам Кыргызстан үчүн абдан маанилүү. Анткени бул эмгек базарына тиешелүү бардык адамдардын катышуусу менен ишке ашат.
Мыйзам долбоордун демилгечилеринин бири Бегалы Наргозуевдин айтымында, мыйзамдын негизги максаттарынын бири - чек ара аймагына жакын жердеги жашоочуларды кармап калуу. Андан сырткары атайын катталган жумушсуздарга төлөнчү жөлөк пулду алып салып, аларды эмгекке тартуу маселеси алдыга коюлган.
- Жөлөк пулдар өзүн өзү актаган жок. Жумуш издебей эле жөлөк пулга таянып жаткан учурлар көп экен. Ошондуктан ага кеткен акчанын ордуна жаңы социалдык жумуш орундарын тузүүнү сунуш кылып жатабыз. Айрыкча чек ара райондорунда болот. Жөн эле каттодон өтүп алып эле акча албаш керек.
“Алма быш, оозума түш” дегендер барбы?
Деген менен жөн эле жатып акча алган адамдар өтө эле сейрек кездешерин учурда жумушсуз жургөн Жуманазар аттуу жигит белгиледи. Жуманазар бир топ жерге жумуш издеп кирген менен алгылыктуу жерди тапкан эмес. “Айрым жерде жумуш таап берген ортомчу адамдар эле айлыктын жарымын жеп коет”,- дейт ал.
- Мамлекет тарабынан жумушсуздарга көңүл деле бурулбайт, такыр көңүл бурулбайт. Жумуш берүү кызматын түзүп берди. Бул жерде болгону биздин учетубузду гана алып, айына ушул жерде жумуш издеп турат дегенди тастыктаган гана талон берет. Бирок анысын милиция кызматкерлери жаратпай коет. Акчаң жок болсо бул жасалма экен деп эле айрып салат.
Бүгүнкү күндө Эмгек, жумуш жана миграция министрлигинин маалыматы боюнча Кыргызстанда жумушсуздардын саны 195 миң адамды түзөт. Бир жумуш орунга 16 адам туура келет экен. Серепчилер мыйзам канчалык өзгөргөн менен жумуш орундар ачылбаса жана айлык акы төмөн шартта бул маселе чечилбейт деген пикирлерин билдирип жатышат. Алар бул багытта башкача система керектигин белгилешүүдө.
"Азаттыктын" архивинен: Уурданып иштеген унаа жууугучтар
Гүлмайрам учурунда жумуш издеп, кайсы бир фирмага деле кайрылган эмес. Анткени ал айылда катталган болчу. Мамлекеттик мекемелерде болсо айлыктын аздыгынан иштегиси келбейт.
- Бул жакта иштеген он кишиден үч кишинин үйү жок. Батирде турабыз. Мамлекеттик кызматта иштесем, айлыгым үч миң сом. Аны мен тамак-ашыма жеткиремби же батирге беремби? Убагында жөлөк пул алайын деп кайрылгам. Бирок каттоо талап кылынат экен. Мен Оштон каттоодон чыгып келип бул жакта кимдин үйүнө тургузмак элем. Болгондо да 300 сомго да жетпейт. Ал акча үч маал тамак ичкениңе да жетпейт.
Каралып жаткан “Жумуштуулук жөнүндөгү” мыйзам долбоордун демилгечилери бул мыйзам жумуш табуу жолун жеңилдетет дешет. Эмгек, жумуш менен камсыз кылуу жана миграция министри Айгүл Рыскулова буларга токтолду:
Жөлөк пулдар өзүн өзү актаган жок. Жумуш издебей эле жөлөк пулга таянып жаткан учурлар көп экен.
- Бүгүнкү күндө бул мыйзам Кыргызстан үчүн абдан маанилүү. Анткени бул эмгек базарына тиешелүү бардык адамдардын катышуусу менен ишке ашат.
Мыйзам долбоордун демилгечилеринин бири Бегалы Наргозуевдин айтымында, мыйзамдын негизги максаттарынын бири - чек ара аймагына жакын жердеги жашоочуларды кармап калуу. Андан сырткары атайын катталган жумушсуздарга төлөнчү жөлөк пулду алып салып, аларды эмгекке тартуу маселеси алдыга коюлган.
- Жөлөк пулдар өзүн өзү актаган жок. Жумуш издебей эле жөлөк пулга таянып жаткан учурлар көп экен. Ошондуктан ага кеткен акчанын ордуна жаңы социалдык жумуш орундарын тузүүнү сунуш кылып жатабыз. Айрыкча чек ара райондорунда болот. Жөн эле каттодон өтүп алып эле акча албаш керек.
“Алма быш, оозума түш” дегендер барбы?
Деген менен жөн эле жатып акча алган адамдар өтө эле сейрек кездешерин учурда жумушсуз жургөн Жуманазар аттуу жигит белгиледи. Жуманазар бир топ жерге жумуш издеп кирген менен алгылыктуу жерди тапкан эмес. “Айрым жерде жумуш таап берген ортомчу адамдар эле айлыктын жарымын жеп коет”,- дейт ал.
- Мамлекет тарабынан жумушсуздарга көңүл деле бурулбайт, такыр көңүл бурулбайт. Жумуш берүү кызматын түзүп берди. Бул жерде болгону биздин учетубузду гана алып, айына ушул жерде жумуш издеп турат дегенди тастыктаган гана талон берет. Бирок анысын милиция кызматкерлери жаратпай коет. Акчаң жок болсо бул жасалма экен деп эле айрып салат.
Бүгүнкү күндө Эмгек, жумуш жана миграция министрлигинин маалыматы боюнча Кыргызстанда жумушсуздардын саны 195 миң адамды түзөт. Бир жумуш орунга 16 адам туура келет экен. Серепчилер мыйзам канчалык өзгөргөн менен жумуш орундар ачылбаса жана айлык акы төмөн шартта бул маселе чечилбейт деген пикирлерин билдирип жатышат. Алар бул багытта башкача система керектигин белгилешүүдө.
"Азаттыктын" архивинен: Уурданып иштеген унаа жууугучтар
