Қазір Лондонда тұратын қазақ Ербақыт Отарбайұлы қазан айының аяғында Босния және Герцеговина астанасы Сараевода өткен Дүниежүзілік ұйғырлар конгресінде сөз сөйледі. Ол 2017-19 жылдары Қытайдың батысындағы Шыңжаң аймағындағы лагерьде шеккен азабы жайлы айтқан.
Түркістан облысы Сарыағаш аудандық әкімшілік соты күніне жүзден аса еңбек мигрантын "көші-қон заңын бұзды" деген айыппен жауапқа тартып жатыр. Олар – Өзбекстан мен Тәжікстан азаматтары. Мигранттар "іс тым баяу қаралып жатқанын, көбіне депортация жасалғанын" айтып шағынды.
24-27 қазан аралығында Сараевода өткен Әлемдік ұйғыр конгресі жиынында Қытайдың Шыңжаң өлкесінде тұратын ұйғырлардың тағдыры сөз болды. Азаттық жиын қарсаңында Әлемдік ұйғыр конгресі ұйымның директоры Зумретай Аркиннен сұхбат алды.
Өзбекстанның сұрауымен ұсталып, Қазақстанда бір жыл қамауда отырған төрт қарақалпақ белсенді АҚШ-қа жетті. Ташкент "конституциялық құрылымды бұзуға талпынды" деп айыптаған олар өздеріне пана болатын ел іздеп, мұхит асуға мәжбүр болды.
Өткен аптада қос қырғыз журналисі ұзақ мерзімге түрмеге жабылды. Олар өзгелердің батылы жетпеген тақырыпты қозғап, Садыр Жапаров режимінің непотизмін әшкерелеген еді. Бірақ президент пен оның серіктері де журналистерге тоқтау салу үшін ешнәрседен тайынбайтынын көрсетті.
Freedom House халықаралық адам құқықтары ұйымының биылғы "Интернет еркіндігі" есебінде Қазақстан тағы да "интернеті еркін емес ел" қатарында аталды. Кейінгі бір жылда Қазақстан "интернет пайдалану", "контентті шектеу" және "қолданушы құқығын бұзу" жөнінен бұрынғыдан еш өзгермеген.
Қазақстанда 9 журналист бірігіп, сотқа Мәдениет және ақпарат министрлігінің ережесі жөнінде шағым түсірді. Олар министр Аида Балаева бекіткен "Журналистерді аккредитациялаудың үлгілік ережесі" сөз еркіндігі мен ақпарат таратудағы конституциялық құқықты бұзып отыр дейді. Журналистерді бұл қадамға не итермеледі?
Орал соты жергілікті "Уральская неделя" газеті "сайлаумен байланысты қоғамдық пікірге сауалнама жүргізу ережесін бұзды" деп тауып, басылымға 110 мың теңге айыппұл салды. Газет АЭС жайлы референдумге қатысты жұрттан блиц-сауал алғаны үшін жазаланды. Бұл жайт журналистер арасында "сайлау не референдум қарсаңында халықтың ой-пікірін білуге болмай ма?" деген заңды сұрақ туғызды.
Қазақстанда 6 қазанда атом электр станциясын салу бойынша референдум өтті. Алдын ала жарияланған ресми қорытындыға сенсек, дауыс бергендердің 71 пайызы елде АЭС салуды қолдаған. Бұл – Қазақстандағы төртінші, Тоқаев билікке келгелі өткен екінші референдум. Бұл референдум Тоқаевқа не береді? Референдум өткізіп, "халықтың пікірін сұрау" арқылы ол "еститін үкімет" қағидасын орындады ма?
Құқық қорғаушылар "Жалған ақпаратты жариялау, тарату" деген әкімшілік бап биліктің қолайына жақпайтын журналистерді, блогерлер мен белсенділерді қудалауға пайдаланатын құралға айналғанын айтады. Әрі бұл баптар әркім әрқалай түсіндіре алатындай бұлыңғыр.
Алматылық журналист Қойшыбек Мүбарак — Qazaq Times сайтының бас редакторы. Ол Қаңтар оқиғасынан кейін бірнеше қаланың арасында қатынап, соттардан хабар таратты. Журналист 92 мыңнан аса қолданушы жазылған Youtube-арнасына жариялап жүрген видеоларды өзі түсіреді.
Тағы
