Толькі на Свабодзе

Саўка ды Грышка спрачаюцца пра «празьнік акцябра»

Героі Лявона Вольскага абмяркоўваюць 100-годзьдзе кастрычніцкага перавароту.

Дзед Юзюк і «вялікі кастрычнік». Жыцьцё стогадовага беларуса на фоне гісторыі краіны

Усе 100 год ён пражыў у сваёй хаце ў вёсцы Гейстуны пад Ашмянамі, нікуды ня езьдзіў, але да яго ў вёску штораз прыходзіла ўлада то нямецкага кайзера Вільгельма, то Пілсудскага, Сталіна, Гітлера і ўрэшце — Лукашэнкі. Мы параўналі, як прайшлі апошнія 100 год у гісторыі краіны і ў гісторыі 100-гадовага дзеда.

«Каб не бальшавікі...» Касмач, Саламаціна і Стужынская пра кастрычніцкі пераварот з пункту гледжаньня жанчын

Набліжаецца стагодзьдзе кастрычніцкай рэвалюцыі, і мы паспрабуем ацаніць гэтую гістарычную падзею з пункту гледжаньня жанчын.

«Не для нас ананас-11». Прадуктовы кошык патаньнеў на 25 капеек ад пачатку году

У лістападзе падаражэлі праезд у грамадзкім транспарце, а таксама хлеб і яйкі — тавары, цана на не зьмянялася цягам усяго году.

20 нечаканых фактаў пра Якуба Коласа

3 лістапада — 135 гадоў Якубу Коласу, які верыў, што змрок рэчаіснасьці можна адолець, калі настроіць струны сваёй скрыпкі на патрэбны лад.

Горныя пастухі. Фотарэпартаж зь небясьпечнага спуску

У адным з далёкіх рэгіёнаў Грузіі кожную восень адбываецца бадай самы прыгожы ў сьвеце перагон авечак.

«Усё часьцей замаўляюць маладым». Браты, што вырабілі помнікі сваякам Быкава — пра надмагільлі, якія выбіраюць беларусы

Прыватнае прадпрыемства «Гранітны сьвет» і яго ўладальнікі браты Бакіноўскія з Заслаўя атрымалі шырокую вядомасьць, калі адгукнуліся на грамадзкую ініцыятыву талакой усталяваць помнікі на магілах бацькоў і сястры Васіля Быкава.

Беларускі сьведка тэракту на Мангэтане: «Спачатку я падумаў, што гэта шоў на Гэлаўін»

Сьведкам тэракту ў Нью-Ёрку 31 кастрычніка стаў выхадзец зь Беларусі Дзьмітры Мятліцкі.

«Бяз прэміі Алексіевіч не было б прэміі Бартосіка». Кісьліцына, Рублеўская і Севярынец пра Гедройця

Пра значэньне і ўплыў прэміі Гедройця гаворым з паэткай, пісьменьніцай і крытыкам Людмілай Рублеўскай, якая сёлета атрымала 2 месца за кнігу «Дагератып», літаратурным крытыкам Ганнай Кісьліцынай, якая раней была ў журы прэміі, і пісьменьніцай і дасьледчыцай Ганнай Севярынец.

ТЭСТ. 10 пытаньняў пра Прэмію Гедройця

31 кастрычніка журы абвесьціць сёлетніх ляўрэатаў літаратурнай прэміі імя Ежы Гедройця, ужо шостай па ліку. Ян Масімюк з Радыё Свабода хоча праверыць і асьвяжыце вашыя веды пра ўзнагароду, якая штогод выклікае жарсныя і разнастайныя эмоцыі ў літаратурным асяродзьдзі Беларусі.

Пра што пісалі беларускія газэты падчас рэпрэсій 1937 году

Гартаем асобнікі «Звязды», «Советской Белоруссии» ды «Літаратуры і мастацтва», якія выходзілі напярэдадні і празь некалькі дзён пасьля «расстрэльнай ночы».

10 тэмаў мінулага тыдня, якія вы маглі прапусьціць

У гэтай падборцы цікавыя публікацыі «Свабоды» на гэтым тыдні, якія вы маглі прапусьціць.

Пакаяньне ці пакараньне. Чаму варта правесьці «ноч паэтаў» у Курапатах

80 гадоў таму былі расстраляныя больш за сто прадстаўнікоў беларускай інтэлектуальнай эліты. Як зьмяніла краіну і людзей «чорная ноч»? Што павінна адбыцца, каб трагедыя не паўтарылася — пакаяньне ці пакараньне? Чаму варта правесьці «ноч паэтаў» у Курапатах?

«„Нафтан“ — эканамічны праклён Беларусі»

Наваполацак — адзіны горад краіны, дзе рэальныя заробкі не дасягнулі ўзроўню 2016 году. Там атрымліваюць каля 900 рублёў на месяц. Гэта вышэй за сярэдні паказчык па краіне, але горш, чым летась. Прычына — у фінансавых цяжкасьцях на «Нафтане», галоўным прадпрыемстве гораду.

Серж Харытонаў: «Ніводны беларускі палітык не абараняе маіх інтарэсаў, бо іх інтарэсы — у нафталіне 1990-х»

З рэдактарам інтэрнэт-часопісу #RFRM і беларускім масонам Сержам Харытонавым гаворым пра тое, што дае заходняя адукацыя, чаму цікавыя «лонгрыды», чаму ня трэба надта фіксавацца на 90-х гадах, і хто яны, новыя героі Беларусі. З размовы мы выбралі сем фактаў пра Сержа Харытонава.

У Радуні адзначаць старадаўні шлях, якім праходзілі Ягайла і Барбара Радзівіл

У старажытным мястэчку Радунь на тэрыторыі цяперашняга Воранаўскага раёну адзначаць памятным знакам маршрут, якім на каранацыю ў Кракаў выправіўся зь Вільні вялікі князь літоўскі Ягайла.

Тэст. Гаспадар на Літве: што вы ведаеце пра Вітаўта Вялікага?

27 кастрычніка – дзень памяці Вітаўта Вялікага, князя ВКЛ, які пераўтварыў княства ў адну з наймагутнейшых дзяржаваў тагачаснай Эўропы. А што вы ведаеце пра князя Вітаўта?

«Маёй бабулі дагэтуль страшна». Як унукі і праўнукі шукаюць зьвесткі пра рэпрэсаваных сваякоў

Пяць гісторый пра ўнукаў і праўнукаў рэпрэсаваных. З чаго пачынаюцца пошукі, як у архівах рэагуюць на запыты і чаму супрацоўнікі КДБ не дазваляюць рабіць копіі спраў.

«Яны адбіраюць у нас роды». Тры маці пра змаганьне з акушэрскім гвалтам

Як жанчыны змагаюцца супраць акушэрскага гвалту і за павагу да жанчын у цяжарнасьці і родах?

Сава з Чырвонай кнігі лётае ўздоўж дарогі. Рэдкае відэа

ТЭСТ. Ці адрозьніце вы Тозіка ад Козіка?

Праверце, ці ведаеце вы ў твар беларускіх чыноўнікаў.

Расстраляныя літаратары. Валеры Маракоў, інтымны лірык, які хаваў наган, каб абараніцца ад НКВД

Савецкая ўлада толькі за адну ноч 29-30 кастрычніка 1937 году застрэліла больш за 100 асобаў беларускай эліты. Праз 80 гадоў мы прыгадваем імёны забітых талентаў беларускага слова.

Што бывае, калі СМІ вучаць ненавідзець. Тлумачым на прыкладзе генацыду ў Руандзе

У гісторыі ёсьць як мінімум адзін выпадак, калі сувязь паміж заклікамі да гвалту і масавымі забойствамі ўдалося зацьвердзіць ня толькі юрыдычна, рашэньнем спэцыяльнага трыбуналу, але і вызначыць навукова. Гаворка ідзе пра ролю, якую адыграла «Вольнае радыё і тэлебачаньне тысячы пагоркаў» у забойстве 800 тысяч чалавек у 1994 годзе ў Руандзе.

​​​Зімоўскі: Беларуская прапаганда можа захоўваць ва ўладзе Лукашэнку так доўга, як ніякаму Трампу ня сьнілася

У жывым эфіры Свабоды экс-кіраўнік БТ Аляксандар Зімоўскі, паводле якога «здольнасьць беларускіх СМІ фармаваць грамадзкую думку, адрозную ад расейскай, у Беларусі ў раёне нуля».

«Моўны інспэктар» Случак: Чаму беларусізацыя спорту адначасова незваротная і пад пагрозай

«Моўны інспэктар» Ігар Случак складае рэйтынг беларускамоўнасьці спартовых клюбаў Беларусі за 2017 год і ўжо бачыць пазытыўныя тэндэнцыі. Канчатковую вэрсію рэйтынгу ён абяцае прэзэнтаваць на Каляды.

Расстраляныя літаратары. Юрка Лявонны, паэт-прыгажун артыстычнага складу, забіты як «член шпіёнска-дывэрсійнай арганізацыі»

Савецкая ўлада толькі за адну ноч 29-30 кастрычніка 1937 году застрэліла больш за 100 асобаў беларускай эліты. Праз 80 гадоў мы прыгадваем імёны забітых талентаў прыгожага пісьменства.

Як беларускі «пірат» удзельнічаў у чэскіх выбарах

Як агітуюць, як выбіраюць і як лічаць галасы на чэскіх выбарах?

«Ганьба чэмпіянату». Як банкаўская квітанцыя можа пазбавіць БАТЭ чэмпіёнства і ўдзелу ў Лізе чэмпіёнаў

Футбаліст БАТЭ забыў аплаціць штраф, ад чаго тытуляваны клюб страціў першае месца ў чэмпіянаце краіны. Да канца сэзону яшчэ пяць гульняў, а на чэмпіёнства прэтэндуюць адразу тры каманды.

Расстраляныя літаратары. Янка Нёманскі, акадэмік зь лірычнай душой, забіты за «шкодніцтва»

Савецкая ўлада толькі за адну ноч 29-30 кастрычніка 1937 году застрэліла больш за 100 асобаў беларускай эліты. Праз 80 гадоў мы прыгадваем імёны забітых талентаў прыгожага пісьменства.

10 тэмаў мінулага тыдня, якія вы маглі прапусьціць

У гэтай падборцы цікавыя публікацыі «Свабоды» на гэтым тыдні, якія вы маглі прапусьціць.

Сьмерць салдата. Як міністар ня стаў пераемнікам

У перадачы, якую вядзе Ганна Соўсь, удзельнічаюць Юры Дракахруст, Віталь Цыганкоў і вядучы перадачы на тэлеканале «Настоящее время» Цімур Алеўскі.

Свабодны тэатар паставіў спэктакль паводле гісторыі пра маці Лукашэнкі

«Надзеньце, калі ласка, бахілы, вы ў пакоі, дзе адпачываюць жанчыны, што толькі нарадзілі», — сустракаюць гледачоў на прэм’еры спэктаклю «Сёньня ніхто не нарадзіўся». Мы схадзілі на пастаноўку Свабоднага тэатру, натхнёную гісторыяй пра маці Аляксандра Лукашэнкі.

Украіна шукае толькі сьлед Масквы. Даклад пра забойства Шарамета прадставілі ў Менску

Кожная шостая сьмерць у сьвеце зьвязаная з забруджваньнем паветра і вады. А ў Беларусі?

Паводле дасьледчыкаў, усяго 9 мільёнаў заўчасных сьмерцяў, альбо кожная шостая, былі зьвязаныя з дрэннай экалёгіяй. Найгоршае ў сьвеце становішча з паветрам і вадой, паводле аўтараў артыкула, — у Банглядэш, Судане і Рэспубліцы Чад.

«Банкі адамруць». 10 яркіх цытатаў з канфэрэнцыі пра тэхналягічную будучыню Беларусі

Аўтарытэтныя ўдзельнікі зь Беларусі ды іншых краін абмяркоўваюць новыя тэхналягічныя трэнды: блокчэйн, крыптавалюты, штучны інтэлект ды іншыя прыкметы будучыні. Прапануем вам некалькі яркіх цытатаў ад удзельнікаў канфэрэнцыі.

«У нас усё гэта адбываецца, але ціха». Кустава, Раманава, Саламаціна і Шастакова пра справу Вайнштэйна

У перадачы «Толькі жанчыны» паспрабуем паглядзець на справу прадусара Гарві Вайнштэйна зь беларускага погляду.

Расстраляныя літаратары. Платон Галавач, які перад расстрэлам напісаў: «Гісторыя яшчэ скажа праўду пра нас»

Улада рабоў зьнішчае свабодных. Савецкая ўлада толькі за адну ноч 29-30 кастрычніка 1937 году застрэліла больш за 100 асобаў беларускай эліты. Праз 80 гадоў мы прыгадваем імёны забітых талентаў беларускага слова.

Як выглядала першая сталіца Вялікага Княства Літоўскага 100 гадоў таму (фотагалерэя)

Чым гандлявалі на наваградзкім рынку, як выглядаў цэнтар гораду, што можна было ўбачыць з Замкавай гары і іншыя цікавінкі гораду

Як стваральнік беларускай Партыі аматараў піва стаў піратам у чэскай палітыцы

У чэскіх парлямэнцкіх выбарах удзельнічае адзіны беларус. Андрэй Рамашэўскі, стваральнік колішняй Партыі аматараў піва ў Беларусі, балятуецца ў чэскі парлямэнт ад Пірацкай партыі. Гэтая арганізацыя ўваходзіць у Інтэрнацыянал пірацкіх партыяў і мае сваіх прадстаўнікоў у дзяржаўных структурах Чэхіі.

«Беларусь — сакральнае месца». 7 пытаньняў рэжысэру Юрыю Хашчавацкаму на 70-гадовы юбілей

18 кастрычніка вядомаму беларускаму рэжысэру дакумэнтальнага кіно Юрыю Хашчавацкаму споўнілася 70 гадоў. Радыё Свабода павіншавала юбіляра ды задало 7 пытаньняў пра галоўнае.

Расстраляныя літаратары. Юлі Таўбін, сябар Куляшова, застрэлены ў 26 гадоў

Улада рабоў зьнішчае свабодных. Савецкая ўлада толькі за адну ноч 29-30 кастрычніка 1937 году застрэліла больш за 100 асобаў беларускай эліты. Праз 80 гадоў мы прыгадваем імёны забітых талентаў прыгожага пісьменства.

Пяць маці стаяць перад выбарам: аддаваць сыноў у войска ці «адмазваць»

У перадачы «Толькі жанчыны» гібель Аляксандра Коржыча і дзедаўшчыну ў войску Беларусі абмяркоўваюць маці хлопцаў дапрызыўнага ўзросту.

Расстраляныя літаратары. Міхась Чарот, паэт, які лічыў, што трэба супрацоўнічаць з ГПУ, ад якога і загінуў

Савецкая ўлада толькі за адну ноч 29-30 кастрычніка 1937 году застрэліла больш за 100 асобаў беларускай эліты. Праз 80 гадоў мы прыгадваем імёны забітых талентаў беларускага слова.

Дзедаўшчына ў сучасным беларускім войску, у СССР і ў суседзяў

Чаму гібель Аляксандра Коржыча выклікалі такі вялікі грамадзкі рэзананс? Ці шмат дзедаўшчыны ў беларускім войску ў параўнаньні з савецкімі часамі і зь арміямі іншых краінаў рэгіёну? Як прадухіліць паўтарэньне трагедыі, якая адбылася ў Печах? Гэтыя пытаньні абмяркоўваюць у Праскім акцэнце вайсковыя экспэрты Аляксандар Алесін, Зьміцер Міцкевіч і Арсень Сівіцкі. Вядзе перадачу Юры Дракахруст

Зона Свабоды: Чаму ў беларускім войску ў мірны час паміраюць салдаты?

Што самае цяжкае ў беларускім войску? Чаму дагэтуль не ўдалося перамагчы дзедаўшчыну? Як зрабіць армію бясьпечным месцам для жаўнераў?

Як Кіеў робіцца горадам для дзяцей

Гэта гісторыя пра тое, як украінскія мамы выходзяць з кухняў і пачынаюць мяняць сьвет навокал для сваіх дзяцей і сябе.

Дэпутат Бобрыкаў: «Казкі пра Печы мне расказваць ня трэба – я два гады імі камандаваў»

Пра трагічных выпадак гібелі салдата ў Печах і дзедаўшчыну ў войску Свабода паразмаўляла з намесьнікам старшыні пастаяннай камісіі ў пытаньнях нацыянальнай бясьпекі Палаты прадстаўнікоў Сяргеем Бобрыкавым.

«Апускалі тварам у г...о. Хто вам пра такое потым раскажа?» Былы курсант распавядае пра сваю службу ў Печах

У гісторыі 21-гадовага Аляксандра Коржыча, які загінуў у вайсковай частцы ў Печах, чытач Свабоды пазнаў сваю службу.

«У нас няма сьвятароў — усе роўныя». Хто такія менскія бахаі

Рэпартаж пра менскіх бахаі, якія вераць ва ўсясьветны парлямэнт і адзіную мову

Расстраляныя літаратары. Анатоль Вольны, які кпіў з ахвяраў першай хвалі рэпрэсій 1930 году, а ў 37-м зь яго ўжо не было каму кпіць

Савецкая ўлада толькі за адну ноч 29-30 кастрычніка 1937 году застрэліла больш за 100 асобаў беларускай эліты. Праз 80 гадоў мы прыгадваем імёны забітых талентаў беларускага слова.