3 лістапада — 137 гадоў Якубу Коласу, які верыў, што змрок рэчаіснасьці можна адолець, калі настроіць струны сваёй скрыпкі на патрэбны лад.
Ніна Лістапад, Марыя і Людміла Стагановіч, Зоя Грыц, Паліна і Ала Каваль, Мая Кляшторная, Рая і Жэня Кульбак, Ларыса Геніюш, Марыя Дубоўка, Ядзьвіга Бяганская, Надзея Дземідовіч, Зіна Бандарына... Гэта толькі пачатак сьпісу беларускіх жанчын ГУЛАГу.
Сёлета набылі моц зьмены ў Крымінальны кодэкс. На волю вышлі прадпрымальнікі, асуджаныя паводле «эканамічных» артыкулаў. Адзін зь іх падзяліўся са Свабодай сваімі ўражаньнямі ад сьледзтва і суду.
Больш як тры дзясяткі чалавек прастаялі ля будынку КДБ каля у дзень, калі ў 1937 годзе НКВД беспадстаўна расстраляў больш як сотню беларускіх паэтаў, пісьменьнікаў, навукоўцаў, дзяржаўных дзеячоў.
Акцыю ініцыяваў адзін зь лідэраў «Маладога фронту» Зьміцер Дашкевіч. Грошы на яе зьбіралі праз краўдфандынг.
Акцыю ладзілі ў гадавіну «чорнай ночы» 1937 году. Па заканчэньні акцыі ўдзельнікі паставілі зьнічы на прыступкі КДБ, ды зьнічы тут жа пачалі скідваць нагамі «людзі ў цывільным».
Увага! Часам падобныя словы ў беларускай і расейскай мовах азначаюць процілеглае (як „блага“ vs „благо“ ці „запамятаць“ vs „запамятовать“). Калі паблытаць, будзе праблема. Працягваем сэрыю „Па-беларуску зусім наадварот!“
Нашыя звычайныя вітаньні дапасаваныя да пары дня: дабры́дзень, вечар добры. А „добрай раніцы“ ў нашай традыцыі не было, хоць прыжылося. Пярэчыць законам беларускай мовы новаўтвораны „дабранак“. Але маем адпаведнік how are you? — як маесься?
У якіх пытаньнях на адным баку могуць быць Аляксандар Лукашэнка і Зянон Пазьняк. Чаму гвалт трэба разглядаць структурна? Левы ці правы Лукашэнка? Як беларусы падзяліліся паводле сьветапоглядаў? Абмяркоўваем з філёзафам Вольгай Шпарагай.
Ініцыятыва «Маладыя людзі+» стартавала ў сацсетках відэапартрэтамі маладых людзей, якія жывуць зь ВІЧ або маюць сваякоў з такім статусам. Свабода паразмаўляла з арганізатаркай ініцыятывы Ірынай Шкодай і з адным з герояў відэа — Яўгенам Карпаўцом пра дыягназ, дыскрымінацыю і свабоду.
24-25 кастрычніка Лукашэнка правядзе ў Казахстане. Што вы ведаеце пра гэтую краіну? паспрабуйце свае сілы ў нашай віктарыне.
Увосень 2018 году Свабода наведала прытулак «Радзіслава» для ахвяраў хатняга гвалту. Шэсьць жанчын на ўмовах ананімнасьці пагадзіліся расказаць свае гісторыі на відэакамэру пры выключаным сьвятле. Мы вырашылі даведацца, як зьмянілася іхнае жыцьцё за гэты год.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выйшла кніга журналіста Алеся Пілецкага «Казкі па целефоне», якая стала вынікам ягонага аўтарскага праекту ў «Фэйсбуку» #давайпака.
«Баяцца прэцэдэнту», — кажуць у сямʼі Грэкавых пра цяжбу з Магілёўскім гарадзкім аддзелам надзвычайных сытуацыяў за дэкрэтны водпуск мужу і аднаўленьне яго на працы.
Ці будзе новы склад Палады прадстаўнікоў стэрыльным? Якія магчымасьці маюць прызначаныя дэпутаты ў парлямэнце? Абмяркоўваюць тры зарэгістраваныя кандыдаткі ў дэпутаты.
Госьці інтэлектуальнага клюбу Алексіевіч, тэатральныя дзеячы Марус Івашкявічус і Оскарас Каршуновас, абяцаюць паставіць «Чарнобыльскую малітву», разважаюць пра расейскую лаянку і прапаганду, пра Чэрчыля і віскі, пра фэномэн тэатру ў Літве.
Адкрывальніку Курапатаў і лідэру Беларускага Народнага Фронту Зянону Пазьняку сёлета споўнілася 75 гадоў, 23 зь іх — эміграцыя, жыцьцё паміж Нью-Ёркам і Варшавай.
Год таму выхавацелька дзіцячага садку Алёна Саўраненка выклала на YouTube свой трэк «Рыбкі» — так на сучаснай рэп-сцэне з’явілася новая зорка Alyona Alyona, якая сьпявае не пра грошы і тачкі, а пра булінг і прыняцьце сябе. Свабода паразмаўляла са сьпявачкай напярэдадні першага менскага канцэрту.
Бацька да сьмерці зьбіў маленькую дачку на Горадзеншчыне. Суседзі характарызуюць сямʼю як нармальную. Сужыцелька таксама не падазравала, што ён да такога здольны.
Чаго хоча дасягнуць IT-кампанія Аndersen праз арганізацыю публічных сустрэч з Алексіевіч, Троіцкім, Шушкевічам ды іншымі знакавымі асобамі? І ці праўда, што айцішнікі баяцца знаёміцца зь дзяўчатамі? Пра гэта ды іншае гутарым з заснавальнікам IT-кампаніі Andersen Аляксандрам Хомічам.
Амэрыканец Майкл Полан піша пра гэта ў сваёй кнізе «Як зьмяніць свой розум: Якія ўрокі пра сьвядомасьць, паміраньне, залежнасьць, дэпрэсію і трансцэндэнтнасьць нам даюць новыя дасьледаваньні псыхадэлікаў».
Беларуска Аксана Якуцэвіч здабыла карону прыгажуні на міжнародным конкурсе ў Пецярбургу ў верасьні. Гэта першая ейная перамога на подыюме, але ня першая ў жыцьці. За 13 гадоў на вазку дзяўчына памяняла гардэроб, сяброў і мары.
«Моладзевы блёк» прэзэнтаваў свае законапраекты пра адтэрміноўкі ў войска, адмену прымусовага разьмеркаваньня і рэформу «наркатычнага» 328-га артыкула Крымінальнага кодэксу. У моладзі ёсьць яшчэ тры бонусныя тэмы, але якія — пакуль таямніца.
Сёньня насякомаму па прозьвішчы Лі Гарві Освальд споўнілася б 80 гадоў. Толькі 80! — усклікнула мая калега. А адчуваньне, быццам гістарычныя эпохі зьмяніліся — столькі тэктанічных зрухаў адбылося за апошнія дзесяцігодзьдзі.
Будаўнічы рынак ва Ўруччы, а раней парк забаў «Дрымлэнд» і аграфірму «Ільля» выставілі на продаж праз аўкцыён. Таргі адбудуцца 6 лістапада. Будаўнічы рынак прадаецца за 9,4 мільёна рублёў, «Дрымлэнд» — за 9,7 мільёна, аграфірма ў Валожынскім раёне — за 6,9 мільёна рублёў.
Амэрыканскі палітоляг Ніна Хрушчова распавядае, як і чаму Пуцін стаў такім, які ён цяпер, тлумачыць, чаму Трамп — гэта заканамерны вынік, а таксама адказвае на «традыцыйнае» пытаньне, ці можа Расея анэксаваць Беларусь.
20 гадоў таму, 17 кастрычніка 1999 году, прайшоў адзін з самых буйных пратэстаў супраць інтэграцыі з Расеяй, называўся ён «Марш свабоды». Свабода сабрала храналёгію беларускіх пратэстаў супраць інтэграцыі з Расеяй.
Восеньню 2018 году Свабода наведала прытулак «Радзіслава» для жанчын, якія сталі ахвярамі хатняга гвалту. Шэсьць жанчын на ўмовах ананімнасьці пагадзіліся распавесьці свае гісторыі на відэакамэру пры пагашаным сьвятле.
Птушыны прытулак за 30 кілямэтраў ад Асіповічаў узнавіў працу пасьля сакавіцкага пажару. Адбудавацца дапамаглі ахвяраваньні тысяч беларусаў. Як зьмянілася жыцьцё прытулку, куды возяць пакалечанае птаства з усёй Беларусі, Свабодзе расказалі яго гаспадары Жанна і Аляксандар Сталяровы.
Дзіўна, але хвосткія, аптымістычныя і ўвогуле бадзёрыя прапановы Віктара Пракапені па рэфармаваньні сыстэмы адукацыі ў Беларусі выклікаюць у мяне трывогу і тугу.
Віктар Малец з-пад Ліды ўсё жыцьцё рабіў у сельскай гаспадарцы. На пэнсіі ня змог ляжаць на канапе. Узяў у арэнду поле і завёў кароў. Як зрабіць надоі ў разы большыя за калгасныя і чаму трэба ведаць цёлак па імёнах, — у рэпартажы Свабоды.
Тры шматдзетныя маці, вядомыя і пасьпяховыя жанчыны ў Дзень маці разважаюць пра мацярынства бяз патасу і гучных словаў.
13 кастрычніка адзначаецца дзень нараджэньня Эдварда Вайніловіча, буйнога гаспадарчага і дзяржаўнага дзеяча Беларусі, прадпрымальніка і мэцэната. Што вы ведаеце пра гэтую знакавую для нашай гісторыі постаць?
Паэт, былы галоўны рэдактар газэты «Літаратура і мастацтва», дэпутат ВС Савету 12-га скліканьня Анатоль Вярцінскі застанецца ў гісторыі як чалавек, які паспрыяў таму, каб сьвет даведаўся пра трагедыю ў Курапатах.
Палітычная дзяячка з Горадні Аляксандра Васілевіч на пачатку 2017 году зьехала ў ЗША. На катэгорыю В яна здала за два тыдні да ад’езду. Цяпер дзяўчына жыве каля акіяна, возіць грузы на траку па ўсіх Штатах і ня ведае, калі вернецца на радзіму.
Чаму прэсавы сакратар Пуціна аспрэчваў выступ Лукашэнкі на «Менскім форуме»? Ці залежыць міжнародная бясьпека ад правоў чалавека? Абмяркоўваюць кіраўнік экспэртнай ініцыятывы «Менскі дыялёг» Яўген Прэйгерман і аглядальнік радыё Свабода Валер Карбалевіч.
11 кастрычніка на Беларускай АЭС адбыліся дэманстрацыйныя вучэньні па ліквідацыі верагоднай аварыі — прарыву радыяактыўнай пары на тэрыторыі АЭС і ў межах 3-кілямэтровай зоны вакол станцыі.
Натальлю моцна зьбіваў муж, яна трапляла ў рэанімацыю, мела пералом сківіцы, некалькі сатрасеньняў мозгу. Пасьля разводу год жыла ў «Радзіславе». Супрацоўнікі прытулку дапамаглі вывучыцца на майстра манікюру і набылі набор інструмэнтаў.
Фатаздымак будынка «БК Капітал Палас» зь зялёным падсьвятленьнем з рэндэраў праекту выклікаў дыскусіі ў сацыяльных сетках — ці да месца такое асьвятленьне на цэнтральнай плошчы Менску? У камітэце архітэктуры і горадабудаўніцтва Менгарвыканкаму паведамілі, што зацьвердзілі іншы праект падсьвятленьня.
Ці можна лічыць сёлетні перапіс насельніцтва ў пэўнай ступені дыскрымінацыйным? Ці можна казаць пра гендэрную няроўнасьць у пастаноўцы пытаньняў? Як улада і грамадзтва могуць скарыстаць вынікі перапісу? Ці можна яго лічыць аб’ектыўным бяз уліку меркаваньняў большасьці беларусаў замежжа?
У Горадні затрымалі выкладчыка робататэхнікі Андрэя А. Яго падазраюць у тым, што ён даваў школьнікам пакурыць марыхуану. Бацькі, якія вадзілі да Андрэя сваіх дзяцей на заняткі, кажуць пра яго толькі станоўчае.
Назіраючы за тым, як ідзе перапіс, за тым, як перапісваюцца мае калегі па рабоце, бацькі маіх вучняў, што пішуць перапісанты ў сацыяльных сетках, якія скрыншоты посьцяць, слухаючы расповеды валянтэраў-перапісчыкаў – я баюся.
7 кастрычніка 1939 года ў сваім маёнтку на Піншчыне быў забіты Раман Скірмунт. Што вы ведаеце пра аднаго з прэм’ераў Беларускай Народнай Рэспублікі?
Госьць Свабоды — старшыня Савету Рэспублікі Нацыянальнага сходу Беларусі (2000-2003), які ў свой час адмовіўся будаваць катэдж у Драздах і пайшоў у апазыцыю да дзейнай улады.
Які аўтарытэт настаўніка ў сучаснай школе? Ці шмат агрэсіі ў школьных клясах і калідорах? Якія ўмовы працы патрэбныя, каб прадухіліць «выгараньне» настаўнікаў? У дзень настаўніка гэта абмяркоўваюць настаўніцы Ганна Севярынец, Натальля Ільініч і Алена Міхаленка.
Як шчыра адказаць на моўныя пытаньні перапісу, ці магчыма гэта ў прынцыпе. І ці трэба.
Госьць Сваболы — дэпутат Вярхоўнага Савету Беларусі 13-га скліканьня, былы бізнэсовец, былы палітвязень. Прапануем інтэрвію з архіваў Свабоды.
У верасьні 2018 году Свабода наведала прытулак «Радзіслава» для жанчын, якія сталі ахвярамі хатняга гвалту. Шэсьць жанчын на ўмовах ананімнасьці пагадзіліся распавесьці свае гісторыі. Як зьмянілася іх жыцьцё за гэты год?
Каб зрабіць жыцьцё дзясяткаў цяжка хворых дзяцей у Горадні не такім цяжкім, патрэбна каля 25 тысяч рублёў на год. Спэцыялісты госьпісу гатовыя дапамагаць ім так, як яшчэ ніхто ў Беларусі ня робіць. Аднак зь бюджэту шкадуюць грошай ім на заробак.
2 кастрычніка жыхароў вёскі Азарычы шакавала навіна: мясцовы праваслаўны сьвятар Георгій забіў сваю жонку. Сьледчы камітэт паведаміў, што 47-гадовы мужчына затрыманы як падазраваны ў злачынстве ў стане алькагольнага ап’яненьня. Цяпер ён у ізалятары.
Загрузіць яшчэ