Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Удзел. Блог Аляксея Янукевіча

Sorry! No content for 29 верасень. See content from before

пятніца 14 верасень 2012

Некалькі дзён таму адбылася ў мяне цікавая размова з адной жанчынай. Яна сама зьвярнулася да мяне на ганку прадуктовай крамы ў Чыжоўцы, каля тралейбуснага кальца.

«Алексей, я хочу вам сказать как избиратель: вы мне не нравитесь, и я за вас голосовать не буду».

Адказаў ёй, што выбарцаў у нас няма, бо няма выбараў, што прывяло суразмоўцу на некалькі сэкундаў у стан разгубленасьці. І, вядома, пацікавіўся, чым я ёй не спадабаўся. Жанчына яўна была гатовая да раскрыцьця гэтай тэмы. Яна распавяла, што чула мае выступы на тэлебачаньні і радыё, а таксама глядзела дэбаты кандыдатаў па нашай акрузе.

«Вы же не думаете про избирателя! Вы о местных проблемах вообще ничего не сказали. Про свою биографию – тоже ни слова. А людям только это интересно! Потом, вы по-белорусски говорили. Вы хотели выделиться, что-то показать. Но вас же никто не понял. Это Заводской район, вы забыли, где живёте. Наши работяги по-белорусски вообще не понимают. Они и по-русски трёх слов связать не могут! Короче говоря, народ вас не поддержит».

«За народ вы выказаліся, – адказваю. – Дзякуй. А асабіста вам што не спадабалася? Вы хацелі пачуць маю біяграфію? Ці вы па-беларуску не разумееце?» – «Да всё я понимаю! И биографию вашу я очень хорошо, очень хорошо знаю. Кроме того, что ещё с прошлых выборов ваши листовки остались, так у меня у соседки сын с вами в одной школе учился».

І далей жанчына выказала свае сапраўдныя прэтэнзіі. Распавяла, што муж вучыўся ў Маскве, мае там шмат уплывовых сяброў. Зараз працуе на «адным дзяржаўным прадпрыемстве» і прадукцыя амаль цалкам прадаецца ў Расею. У вялікай ступені – дзякуючы кантактам мужа. І Захад іх зусім не цікавіць, а наадварот, было б зручна, каб быў і ў Беларусі расейскі рубель. Таксама іх сям'ю вельмі непакоіць пэрспэктыва беларусізацыі, бо беларуская мова ім недаспадобы. А БНФ – і супраць расейскага рубля, і супраць Мытнага зьвязу, і за беларускую мову як адзіную дзяржаўную.

Давялося шчыра сказаць жанчыне, што нават на паўнавартасных выбарах ёй ня варта было б галасаваць за кандыдата ад Партыі БНФ, бо мы ніколі ня станем на тыя пазыцыі, зь якіх яна глядзіць на падзеі ў краіне.

Гэты выпадак, магчыма, і ня варты быў бы ўзгадак, калі б у мінулыя некалькі дзён у інтэрнэце мне не давялося сустрэць пэўную колькасьць камэнтароў – збольшага ананімных, але асобныя і з пазначэньнем аўтарства – на выступы кандыдатаў ад Партыі БНФ. Яны сваім пасылам вельмі нагадалі мне размову з той жанчынай у Чыжоўцы. Аўтары прэтэндуюць на тое, каб выказвацца ад імя «простых гледачоў». І ад імя жыхароў Беларусі або асобна ўзятай акругі спрабуюць заявіць, што ідэі Партыі БНФ – надта далёкія ад народу, выступы – нетэхналягічныя, а самыя кандыдаты – несалідныя.

Гэтыя аўтары, як тая жанчына, спрабуюць схаваць свае сапраўдныя матывы пад маскамі нэўтральнасьці і «аб’ектыўнасьці». Спрабуюць выступіць у ролі журы, якое вызначае лепшых. Але яны маюць свае матывы. Ня ўсе яны падтрымліваюць цяперашнюю ўладу. Але ўсе яны – ворагі беларушчыны, бачаць для сябе небясьпеку ў абароне беларускіх нацыянальных інтарэсаў.

Так, нашыя выступы ў эфіры не былі ідэальнымі. І мы самыя ўсьміхаліся з тых ляпаў (у каго іх не было?), што дапускалі на дэбатах. І маем шмат працы наперадзе дзеля ўдасканаленьня формы. Але сутнасна Партыя БНФ, усе нашыя кандыдаты выступілі ў гэтай кампаніі надзвычай годна. Мы не імкнуліся падладзіцца пад дробную каньюнктуру, не тлумілі людзям галовы хлусьнёй пра добрыя дарогі і квітнеючыя двары. Мы не імкнуліся спадабацца ананімным форумным байцам. Мы білі ў званы і гаварылі пра самыя вялікія небясьпекі, зь якімі сутыкаецца нацыя і краіна. Бо калі ня будзе беларускай мовы, беларускай уласнасьці і беларускай дзяржавы, то ня будзе на гэтай зямлі і свабоды, ня будзе дэмакратыі, ня будзе добрых дарог і квітнеючых двароў.

Тэатар абсурду

Выбарчая кампанія, высілкамі ўладаў, усё болей пачынае нагадваць тэатар абсурду.

Калі прадстаўнікоў Партыі БНФ ды іншых дэмакратычных арганізацыяў масава не ўключылі ў склад участковых выбарчых камісіяў, у гэтым не было нічога новага. Гэтага варта было чакаць, была ясна і выразна бачная матывацыя такіх дзеяньняў – празрыстага падліку галасоў, а значыць, і хоць бы якой інтрыгі, ня будзе.

Калі шмат якім патэнцыйным кандыдатам у дэпутаты ад дэмакратычных партыяў і арганізацыяў адмаўлялі ў рэгістрацыі – у гэтым таксама не было навіны або нечаканасьці. Гэты факт яўна супярэчыў штучным тэорыям, якія блукалі і працягваюць блукаць па абшарах інтэрнэту, – аб тым, што ўладам любым коштам трэба зацягнуць людзей на выбарчыя ўчасткі. Але такія дзеяньні выбарчых камісіяў не былі навіной.

Абмежаваньне магчымасьцяў агітацыі для тых, хто фармальна ня ёсьць суб’ектам выбарчай кампаніі, – таксама даўно выпрабаваны і добра засвоены ўладамі спосаб кантролю над грамадзтвам і абмежаваньня свабодаў.

Але па ходу кампаніі пачалі актыўна ўжывацца новыя падыходы да арганізацыі ўсяго працэсу. Найбольш яскрава яны выявіліся ў тым, што ўлады сталі амаль што адкрыта і непрыхавана, прычым досыць дынамічна – амаль у рэжыме рэальнага часу – карэктаваць правілы агітацыі. Падчас папярэдніх кампаніяў мы бачылі, што такім чынам улады імкнуліся абмежаваць магчымасьці данясеньня пасланьня да людзей – складанасьці і абмежаваньні ўзьнікалі ў дачыненьні да месцаў правядзеньня агітацыі. Цяпер жа гэтая практыка перанесеная на зьмест. Улады пакуль яшчэ не дайшлі да таго, каб цалкам не дапускаць апазыцыю да ўдзелу ў выбарчых кампаніях – хоць і бяз шанцаў на сумленны падлік галасоў. Але яны ўжо адчуваюць незадаволенасьць тым, што дэмакратычныя кандыдаты імкнуцца выкарыстаць нават такі ўдзел зь вядомым вынікам, каб зьвярнуцца праз кантраляваныя дзяржавай масавыя СМІ да людзей.

Што і каму дазволена гаварыць у выступах і на дэбатах – сталася ледзьве не галоўнай тэмай кампаніі.

Натуральна, гэта стварае істотныя перашкоды для дэмакратычных кандыдатаў. Натуральна, гэта абмяжоўвае правы беларусаў атрымліваць інфармацыю, у тым ліку – пра погляды і праграмы зарэгістраваных кандыдатаў у дэпутаты і іхніх давераных асобаў. Але гэта непазьбежна падрывае нават тую мінімальную цікаўнасьць да выбараў і давер да любых афіцыйных працэдураў у далёкіх ад палітыкі грамадзянаў. Кандыдаты нібыта ёсьць – а нават намёку на барацьбу за мандаты няма!

Навошта гэта ўладам? Магчыма, яны хочуць, каб у сьвядомасьці людзей у прынцыпе не існавала мэханізму кантролю ды зьмены ўлады. Аднак у гэтым, насамрэч, будзе для іх і вялікая небясьпека – у такой сытуацыі немагчыма будзе казаць, што ўлада ў Беларусі народная і трымаецца на народнай падтрымцы.

Камісіям не давялося б ісьці на такія крокі, калі б дэмакратычных кандыдатаў не было. Байкот, калі б ён адбыўся, толькі паспрыяў бы даверу людзей да выбарчых працэдураў. Бо не было б ніякіх нагодаў для абсурдных дзеяньняў і абмежаваньняў.

Загрузіць яшчэ

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG