“Оршанский вестник” у 1917 годзе друкуе рэзалюцыю ІІ Беларускага зьезду ў Маскве: “Беларусь павінна карыстацца тэрытарыяльна-нацыянальнай аўтаноміяй у межах этнаграфічных межаў беларускага народу; па-за гэтымі граніцамі беларусы павінны мець нацыянальна-пэрсанальную аўтаномію. Аўтаномная Беларусь мае ўваходзіць у склад будучай Расейскай Фэдэратыўнай Дэмакратычнай Рэспублікі і дэпутаты-беларусы ва Ўсерасейскім Устаноўчым Сходзе ў гэтым сэнсе павінны абараняць інтарэсы беларускага народу”.
“ЛіМ” у 1937 годзе да дня “сталінскай” Канстытуцыі зьмясьціў нізку вершаў беларускіх паэтаў на гэтую тэму. “Народнае сьвята” Эдзі Агняцьвет:
“Мы пяем свае лепшыя песні
Пра таго, хто нам шчасце прынёс,
Хто, як сонца высокае ўвёсну,
Асвятляе прыгожы наш лёс;
Хто варожую зграю змятае
З твару нашай вялікай зямлі;
Хто пра шчасце народнае дбае,
Каб яшчэ весялей мы жылі!
Хто стварыў залатыя законы,
Даў нам радасць, свабоду і мір,
Хто ў Совет дэпутат ад мільёнаў —
Сталін наш, дарагі правадыр!”
“Па беларускім тэлебачаньні аб’явілі, што папулярнасьць і накладу вашай газэты нібыта ўпалі, — кажа пра газэту “Свабода” Віктар Купрэйчык са старонак “Имени” ў 1997 годзе. — Але я, як даўні чытач вашай газэты і многіх іншых выданьняў, ведаю, што знайсьці “Свабоду” ў газэтных шапіках у канцы працоўнага дня было немагчыма, у той час як, прыкладам, “Советская Белоруссия” ёсьць на прылаўках амаль заўсёды... На маю думку, чыноўнікі Дзяржкамдруку малаадукаваныя, бо ня ведаюць ня толькі гісторыю, але й літаратуру. Бо забаранялі і “Белую гвардыю” Булгакава, і “Доктара Жывага” Пастарнака. Людзі ўсё адно гэта прачыталі”.
“ЛіМ” у 1937 годзе да дня “сталінскай” Канстытуцыі зьмясьціў нізку вершаў беларускіх паэтаў на гэтую тэму. “Народнае сьвята” Эдзі Агняцьвет:
“Мы пяем свае лепшыя песні
Пра таго, хто нам шчасце прынёс,
Хто, як сонца высокае ўвёсну,
Асвятляе прыгожы наш лёс;
Хто варожую зграю змятае
З твару нашай вялікай зямлі;
Хто пра шчасце народнае дбае,
Каб яшчэ весялей мы жылі!
Хто стварыў залатыя законы,
Даў нам радасць, свабоду і мір,
Хто ў Совет дэпутат ад мільёнаў —
Сталін наш, дарагі правадыр!”
“Па беларускім тэлебачаньні аб’явілі, што папулярнасьць і накладу вашай газэты нібыта ўпалі, — кажа пра газэту “Свабода” Віктар Купрэйчык са старонак “Имени” ў 1997 годзе. — Але я, як даўні чытач вашай газэты і многіх іншых выданьняў, ведаю, што знайсьці “Свабоду” ў газэтных шапіках у канцы працоўнага дня было немагчыма, у той час як, прыкладам, “Советская Белоруссия” ёсьць на прылаўках амаль заўсёды... На маю думку, чыноўнікі Дзяржкамдруку малаадукаваныя, бо ня ведаюць ня толькі гісторыю, але й літаратуру. Бо забаранялі і “Белую гвардыю” Булгакава, і “Доктара Жывага” Пастарнака. Людзі ўсё адно гэта прачыталі”.
