На наступным тыдні Эманюэль Макрон паляціць у Вашынгтон. Пакуль жа ён выказаў супольную пазыцыю ЭЗ.
«Пазыцыя Францыі і яе хаўрусьнікаў ясная і адзіная. Мы хочам трывалага міру ва Ўкраіне», — паведаміў Макрон на X пасьля сустрэчы зь лідэрамі 19 пераважна эўрапейскіх краін, паведамляе AFP.
Прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп агаломшыў Эўрапейскі Зьвяз, заявіўшы, што гатовы аднавіць дыпляматыю з кіраўніком Расеі Ўладзімірам Пуціным пасьля трохгадовай поўнамаштабнай вайны Расеі супраць Украіны, прычым без узгадненьняў як з эўрапейскімі краінамі, так і Кіевам.
Макрон правёў сустрэчу, каб скаардынаваць эўрапейскі адказ на тое, што ён назваў «экзыстэнцыйнай пагрозай» з боку Расеі пасьля шокавай зьмены палітыкі ЗША.
«Мы падтрымліваем Украіну і будзем выконваць усе свае абавязаньні для забесьпячэньня міру і бясьпекі ў Эўропе», — сказаў Макрон.
Удзельнікі, сярод якіх былі лідэры краінаў ЭЗ, а таксама Ісьляндыі, Нарвэгіі і Канады, падкрэсьлілі, што Ўкраіна павінна быць уключаная і «яе правы паважацца» ў працэсе перамоў. Дзеля забесьпячэньня доўгатэрміновай угоды неабходныя «надзейныя і вартыя даверу гарантыі», а таксама неабходна прыняць да ўвагі «праблемы эўрапейскай бясьпекі».
«Мы перакананыя ў неабходнасьці павелічэньня нашых выдаткаў на абарону і бясьпеку для Эўропы і кожнай з нашых краін», — дадаў Макрон.
Макрон мае намер сустрэцца з Трампам у Вашынгтоне ўжо 24 лютага.
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што сустрэнецца з пасланьнікам ЗША Кітам Келагам 20 лютага і спадзяецца на «канструктыўную» працу са Злучанымі Штатамі пасьля таго, як Трамп абрынуўся на яго ў сацыяльных сетках і назваў Зяленскага «дыктатарам».
Францыя была адным з галоўных заходніх прыхільнікаў Украіны з таго часу, як Расея пачала поўнамаштабнае ўварваньне ў яе ў лютым 2022 году.
17 лютага Макрон прымаў ключавых эўрапейскіх лідэраў, у тым ліку зь Нямеччыны, Вялікай Брытаніі, Італіі, Польшчы і Нідэрляндаў, а таксама кіраўнікоў NATO і ЭЗ для экстраных перамоваў, але некаторыя меншыя эўрапейскія краіны, у тым ліку Румынія і Чэхія, як паведамляецца, былі незадаволеныя тым, што іх не запрасілі.
Часовы прэзыдэнт Румыніі Іліе Баляжан і прэм’ер-міністар Люксэмбургу Люк Фрыдэн асабіста прысутнічалі на сустрэчы 19 лютага днём. Кіраўнікі ж Літвы, Кіпру, Фінляндыі, Бэльгіі, Баўгарыі, Канады, Харватыі, Эстоніі, Грэцыі, Ірляндыі, Латвіі, Нарвэгіі, Партугаліі, Швэцыі, Славеніі і Чэхіі тым часам далучыліся празь відэаканфэрэнцыю.
Вугоршчына і Славаччына, чые прэм’ер-міністры набліжаныя да Пуціна, а таксама сябра NATO Турэччына, прэзыдэнт якой Рэджэп Таіп Эрдаган гатовы выступіць пасярэднікам, не былі ў сьпісе ўдзельнікаў.
«Расея нясе пагрозу існаваньню эўрапейцаў», — сказаў Макрон у інтэрвію францускім рэгіянальным газэтам.
«Ня думайце, што неймавернага ня можа адбыцца, у тым ліку самае страшнае».
Макрон выглядаў адкрытым для ідэі накіраваньня войскаў ва Ўкраіну, але падкрэсьліў, што гэта можа адбыцца толькі ў самым абмежаваным рэжыме і ўдалечыні ад лініі фронту. Францыя разам зь Вялікай Брытаніяй разглядаюць магчымасьць адпраўкі «экспэртаў або нават войскаў у абмежаваныя тэрміны, па-за межамі любой зоны канфлікту», сказаў ён.
Міністар замежных спраў Жан-Наэль Баро заявіў, што Францыі, магчыма, давядзецца зрабіць цяжкі выбар.
«Расея вырашыла зрабіць з нас ворагаў, і мы павінны расплюшчыць вочы, усьвядоміць маштаб пагрозы і абараніць сябе. Калі мы нічога ня зробім, калі мы застанемся сьляпымі да пагрозы, лінія фронту будзе набліжацца да нашых межаў», — сказаў ён тэлеканалу RTL.
Раней ён казаў, што гарантыі, неабходныя для гарантаваньня доўгатэрміновага «міру» ва Ўкраіне, могуць даць толькі эўрапейцы.
Каб працягваць ціск на Маскву, краіны Эўразьвязу 19 лютага ўзгаднілі новы пакет санкцый супраць Расеі, заявілі дыпляматы.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
Форум