У зьнешнепалітычным ведамстве РФ заявілі, што рашэньне стала «крокам у адказ» на дзеяньні Рады Эўразьвязу, якая 24 чэрвеня пастанавіла заблякаваць на тэрыторыі ЭЗ сайты чатырох расейскіх СМІ: прапагандысцкага Voice of Europe, дзяржагенцтва РІА «Новости», а таксама «Известий» і «Российской газеты».
Пад блякаваньне ў Расеі падпадуць сайты выданьняў з 25 краін ЭЗ, у тым ліку Нямеччыны, Францыі, Гішпаніі, Італіі, Чэхіі, Швэцыі, Польшчы, Фінляндыі, Мальты, Ірляндыі, а таксама агульнаэўрапейскіх СМІ.
Сярод эўрапейскіх СМІ, якія падпалі пад забарону ў РФ, значацца:
- Der Spiegel
- El Mundo
- El País
- La Stampa
- La Repubblica
- тэлекампанія RAI (Італія)
- Radio France
- Die Zeit
- Frankfurter Allgemeine Zeitung (faz.net)
- Дзяржаўнае тэлебачаньне Гішпаніі Televisión Española
- Тэлеканал Belsat
- Irish Times
- Helsingin Sanomat
- Le Monde
- Agence France-Presse
- Politico
- Euobserver
- літоўскае агенцтва LRT
- эстонская вэрсія парталу Delfi
- дзяржтэлерадыёкампанія ORF з Аўстрыі
- Česká televize
- інтэрнэт-партал Seznam Zprávy
- славацкі партал Denník N
«У выпадку, калі абмежаваньні адносна расейскіх СМІ будуць зьнятыя, расейскі бок таксама перагледзіць сваё рашэньне адносна згаданых мэдыяапэратараў», — заявілі ў МЗС РФ.
У сярэдзіне траўня сёлета Рада Эўразьвязу прыняла рашэньне аб прыпыненьні вяшчаньня згаданых расейскіх мас-медыя на сваёй тэрыторыі.
«Гэтыя СМІ знаходзяцца пад пастаянным прамым або ўскосным кантролем кіраўніцтва Расейскай Фэдэрацыі і адыгрываюць важную ролю ў прасоўваньні і падтрымцы агрэсіўнай вайны Расеі супраць Украіны, а таксама ў дэстабілізацыі абстаноўкі ў суседніх краінах», — гаварылася ў паведамленьні Рады ЭЗ.
Пры гэтым у Радзе ЭЗ адзначылі, што, нягледзячы на забарону вяшчаньня, прынятая мера ня будзе перашкаджаць супрацоўнікам названых СМІ «ажыцьцяўляць дзейнасьць у ЭЗ, у тым ліку праводзіць дасьледаваньні і браць інтэрвію».
Раней Радыё Свабода паведамляла, што, нягледзячы на ўведзеныя ў сакавіку 2022 году санкцыі ЭЗ, у краінах Эўразьвязу працягваюць сваё вяшчаньне пракрамлёўскія рэсурсы Russia Today і Sputnik.
Паводле зьвестак журналістаў, у Эўразьвязе з 2022 году заблякаваныя рэсурсы названых СМІ толькі на расейскай мове. Таксама ў ЭЗ недаступная амэрыканская вэрсія сайту Russia Today. У той жа час амаль праз два гады пасьля ўведзеных ЭЗ супраць RT і Sputnik санкцый абодва рэсурсы па-ранейшаму вяшчаюць у эўрапейскіх краінах на шасьці мовах: ангельскай, францускай, нямецкай, гішпанскай, арабскай і сэрбскай.
Вяшчаньне Russia Today на нацыянальных мовах было забаронена ў Нямеччыне, Польшчы і краінах Балтыі незадоўга да пачатку поўнамаштабнай расейскай агрэсіі ва Ўкраіне. У Нямеччыне забарону трансьляцыі RT патлумачылі адсутнасьцю ліцэнзіі на вяшчаньне, Польшча і балтыйскія краіны адклікалі ў RT ліцэнзію з уласнай ініцыятывы. У сакавіку 2022 году ліцэнзію на вяшчаньне гэтага СМІ адклікалі ў Вялікай Брытаніі.
- У сьнежні 2022 году ў рамках дзявятага пакета антырасейскіх санкцый ЭЗ ініцыяваў прыпыненьне ліцэнзій на вяшчаньне ў Эўропе расейскіх каналаў НТВ/НТВ «Мир», «Россия-1», РЕН-ТБ і Першага каналу.
- Раней у гэтым месяцы Сейм Літвы канчаткова забараніў трансьляцыю беларускіх і расейскіх тэлерадыёканалаў. Забарона будзе дзейнічаць цягам усяго часу, пакуль Расея і Беларусь зьяўляюцца пагрозай для нацыянальнай бясьпекі Літвы.
- Сейм Літвы ўдакладніў палажэньні закону, які забараняе рэтрансьляваць і распаўсюджваць праз інтэрнэт радыё- і тэлепраграмы, створаныя, наўпрост ці ўскосна кіраваныя, кантраляваныя або фінансаваныя Расеяй і Беларусьсю — дзяржавамі, вызначанымі як пагроза для нацыянальнай бясьпекі Літвы.
- Як адзначаецца на афіцыйным сайце літоўскага парлямэнту, зьмены ў закон аб публічнай інфармацыі падтрымалі 99 дэпутатаў, тры ўстрымаліся, а супраць не прагаласаваў ніводзін дэпутат.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
Форум