Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Яшчэ адзін прэзыдэнцкі тэрмін Пуціна: як перастаць баяцца самага горшага


Уладзімір Пуцін
Уладзімір Пуцін

Для Ўладзіміра Пуціна і Аляксандра Лукашэнкі прэзыдэнцкія выбары даўно перасталі быць электаральнай працэдурай, а прэзыдэнцкія тэрміны сталі проста адрэзкамі вымярэньня каляндарнага часу, як дзень, год ці дзесяцігодзьдзе.

Пуціну цяпер 71 год. Пад канец новага прэзыдэнцкага тэрміну будзе 77. Калі нічога ня здарыцца, гэта будзе не апошні (а можа так скласьціся, што і не перадапошні) ягоны тэрмін (бацькі Пуціна жылі амаль да 90 гадоў).

Шэсьць гадоў таму, падчас папярэдніх «выбараў» Пуціна, яшчэ не было поўнамаштабнай вайны ва Ўкраіне, Аляксей Навальны быў жывы, а ў Менску перад опэрным тэатрам прайшоў дазволены ўладамі вялікі канцэрт у гонар стагодзьдзя абвяшчэньня незалежнасьці БНР.

За наступныя шэсьць гадоў можа здарыцца што заўгодна: расейскі напад на краіны Балтыі, Фінляндыю ці Сувальскі калідор, новая вайна вакол Прыднястроўя, выкарыстаньне ядравай зброі, новыя забойствы палітвязьняў у турмах... Ці, напрыклад, фармальная анэксія Беларусі.

Усё гэта я пішу не дзеля таго, каб сапсаваць настрой. Нам усім — беларусам, расейцам і агулам усім, хто сочыць за Беларусьсю і Расеяй — важна як мага хутчэй дасягнуць пэўнага эмацыйнага дна, пазбавіцца ад ілюзій і чаканьняў простай перамогі над злом (калі нехта іх яшчэ мае).

Большасьць расейскай апазыцыі, якая амаль уся знаходзіцца ў вымушанай эміграцыі, гэтым разам заклікала сваіх прыхільнікаў прыйсьці на ўчасткі ў нядзелю ў адзін і той жа час, каб паказаць сваю (а не прыхільнікаў Пуціна) масавасьць.

Ужо ў другой палове таго дня стала відавочна, што гэтая ідэя мела шмат заган: адтуль, дзе чэргі не ператварыліся ў яўныя мітынгі пратэсту, афіцыйныя прапагандысцкія СМІ Крамля пачалі публікаваць фота і відэа, апісваючы масавасьць удзельнікаў як праяву энтузіязму і жаданьня прагаласаваць за Пуціна.

Пазбаўленьне ад ілюзій адносна пуцінскай Расеі і барацьбы супраць яе адбываецца заўсёды вельмі цяжка. Украінцы пазбавіліся сваіх ілюзій самае позьняе ў 2015 годзе, на Эўрамайдане, і ў першыя месяцы расейскага ўварваньня (тады, у 2014-м, яшчэ паўгібрыднага). Узгадайма ўкраінскіх вайскоўцаў у Крыме, якія ня верылі вачам і не жадалі страляць у расейскіх «зялёных чалавечкаў».

Беларусы пазбавіліся ілюзій, напэўна, годзе ў 2021-м, калі канчаткова прайграла беларуская рэвалюцыя 2020 году і не спрацавалі розныя ўльтыматумы, агучаныя Ціханоўскай, а таксама ілюзорныя надзеі на здачу Расеяй Лукашэнкі.

Да расейскай апазыцыі разуменьне прыходзіць даўжэй за ўсіх: нават цяпер, здаецца, толькі меншасьць «хороших русских» адкрыта, безумоўна і актыўна падтрымлівае Узброеныя сілы Ўкраіны, а ня толькі ўдзельнічае ў акцыях пратэсту, сэнс якіх усё больш у супакаеньні саміх сябе. Але меншасьць гэтая, здаецца, павольна расьце, і гэта дае надзею.

Канец пуцінізму будзе залежаць ад спалучэньня двух фактараў: фізычнага здароўя Пуціна і паразы Расеі ў вайне супраць Украіны й цывілізаванага сьвету. І сьвет, і міжнародная грамадзкасьць, і беларуская з расейскай экзыльныя апазыцыі павінны спрабаваць сваімі сьціплымі сіламі ўплываць прынамсі на адзін з гэтых фактараў і набліжаць ваенную перамогу Ўкраіны над расейскімі акупантамі.

Пэрспэктыва таго, што нясе новы прэзыдэнцкі тэрмін Пуціна, не павінна нас палохаць. Бо запалохаць і адбіць жаданьне супраціўляцца — гэта якраз тое, чаго пуцінскі рэжым хацеў бы дамагчыся ў самую першую чаргу.

Як бы гэта ні было цяжка, мы (Эўропа, Захад, свабодны сьвет) павінны паспрабаваць па-самурайску зьмірыцца з магчымасьцю найгоршага, ня даць сябе ім шантажаваць і дзейнічаць, нягледзячы на гэта. Лепш памерці стоячы, чым жыць у рабстве. Прынамсі, так прынята лічыць свабоднымі годнымі людзьмі.

Думкі, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.

  • 16x9 Image

    Алесь Чайчыц

    Нарадзіўся ў 1984 годзе ў Маскве. З пачатку 2000-х — актывіст беларускай дыяспары ў Расеі, пазьней — у Вялікай Брытаніі. З 2013 па 2023 год сябра Рады Беларускай Народнай Рэспублікі. У 2017–2021 гг. сябра Вялікай Рады Згуртаваньня беларусаў сьвету «Бацькаўшчына». Друкаваўся ў «Нашай Ніве», «Беларускім партызане» і інш. Пражывае ў Нямеччыне. Узнагароджаны мэдалём да стагодзьдзя БНР.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG