Экспэрты амэрыканскага Інстытуту вывучэньня вайны (ISW) мяркуюць, што Расея будзе выкарыстоўваць старшынёўства ў СНД і БРІКС (міждзяржаўнае аб’яднаньне пяці краін: Бразыліі, Расеі, Індыі, Кітаю і ПАР, абрэвіятура ўтворана з пачатковых літар у назвах гэтых дзяржаў) для аднаўленьня канцэпцыі «русского мира» як асновы ўнутранай і вонкавай палітыкі Крамля.
«Пуцін [...] працуе над стварэньнем міжнароднага парадку праз такія арганізацыі, як БРІКС і СНД, якія будуць ахвотна прымаць расейскія прынцыпы, уключаючы заяўленае права Крамля валодаць Украінай», — адзначаецца ў справаздачы ISW за 2 студзеня.
Кіраўнік Расеі заявіў, што расшырэньне БРІКС сьведчыць аб прыцягваньні краін «аднадумцаў», якія паважаюць сувэрэнную роўнасьць і жадаюць шматпалярнага міжнароднага парадку.
Экспэрты зьвярнулі ўвагу на такія прыярытэты, якія ўрад Расеі вызначыў для свайго старшынёўства ў СНД, як пашырэньне вайсковага супрацоўніцтва, ухіленьне ад санкцый і супольнае «вайскова-патрыятычнае выхаваньне і папулярызацыю агульных духоўна-маральных каштоўнасьцяў».
«Акцэнт Расеі на неакрэсьленых „агульных духоўных і маральных каштоўнасьцях“ у СНД ідзе ўсьлед за акцэнтам Пуціна ў яго штогадовым навагоднім звароце на такіх ідэалягічных канцэпцыях, як расейскі „шматнацыяналізм“ і сямейныя каштоўнасьці, якія ўпісваюцца ў яго шырокую ідэалёгію „русского мира“», — мяркуюць у Інстытуце вывучэньня вайны.
«Пуцін патрабуе перамоў не з Украінай, а з Захадам»
Экспэрты ISW мяркуюць, што Пуцін разглядае сваю вайну ва Ўкраіне як барацьбу Расеі супраць Захаду, дэманструе адсутнасьць намеру добрасумленна весьці перамовы з Украінай і ставіць інфармацыйныя ўмовы, каб пераканаць Захад прымусіць Украіну да перамоў.
Паводле экспэртаў, Пуцін не зацікаўлены весьці перамовы з Украінай як зь незалежным суб’ектам. «Любое абавязаньн Захаду весьці перамовы аб будучыні Ўкраіны ў абыход Украіны будзе сыгналам, што Расея можа навязваць сваю волю краінам, якія, на яе думку, знаходзяцца ў сфэры яе ўплыву — нават краінам за межамі Ўкраіны, і патэнцыйна ўключаючы Фінляндыю і Малдову», — адзначаецца ў справаздачы.
«Магчыма, Пуцін пашырае свае вайсковыя мэты ва Ўкраіне, каб уключыць канфрантацыю з Захадам, стварыць умовы для пастаяннага нарошчваньня расейскай арміі і апраўдаць вялікія ахвяры на полі бою», — мяркуюць экспэрты.
Паводле іх, вялікія страты на поле бою ва Ўкраіне падштурхоўваюць Уладзіміра Пуціна шукаць моцнае ідэалягічнае абгрунтаваньне для працягу доўгай вайны. У якасьці прыкладу экспэрты прывялі ягонае выказваньне ў часе сустрэчы з параненымі расейскімі вайскоўцамі, калі ён сказаў, вайсковец атрымаў раненьне не для таго, каб Расея ўсё кінула і здалася.
«Украіне не патрэбны такія скажоныя апраўданьні вялікіх страт і пакут, якія прынесла яе народу ўварваньне, нават калі ваенныя дзеяньні Ўкраіны не прыносяць жаданых вынікаў. Для Ўкраіны вайна сапраўды экзістэнцыяльная», — рэзюмавалі экспэрты ISW.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.