Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Чэргі, гукі стрэлаў, усё як у фільмах пра Другую сусьветную». Беларускі фатограф спрабуе выехаць з Кіева цягніком


Цэнтральны вакзал Кіева 24 лютага. Многія кіяўляне спрабуюць пакінуць сталіцу
Цэнтральны вакзал Кіева 24 лютага. Многія кіяўляне спрабуюць пакінуць сталіцу

Былы фотарэдактар Tut.by Сяргей Балай выехаў зь Беларусі пасьля разгрому рэдакцыі ў траўні 2021-га, 9 апошніх месяцаў ён пражыў у Кіеве. Цяпер ён спрабуе выехаць з Украіны, якая адбівае расейскую вайсковую агрэсію.

Свабода датэлефанавалася да Сяргея неўзабаве пасьля таго, як ён змог трапіць у вагон электрычкі Кіеў — Роўна. Ён расказаў пра тое, што цяпер адбываецца на цэнтральным чыгуначным вакзале Кіева і ці проста выехаць з гораду чыгункай.

Сяргей Балай. Архіўнае фота
Сяргей Балай. Архіўнае фота

«Вось літаральна хвіліну таму я сеў у электрычку да Роўна і далей адтуль буду выбірацца ў Польшчу, — расказаў Сяргей. — Гэта звычайная электрычка. Прычым літаральна ў апошні момант я даведаўся пра гэта: думаў, будзе цягнік з вагонамі. Нам паказалі ў апошні момант, зь якой каляіны яна адпраўляецца. Пачалася страляніна недзе за кілямэтар ад вакзала, усе пабеглі».

Па словах Сяргея, найбольшай папулярнасьцю ў ахвочых выехаць з Кіева карыстаюцца цягнікі на Львоў. Яны цяпер выяжджаюць з Кіева раз на дзьве гадзіны.

«Паніка дурная абсалютна, — гаворыць Сяргей. — Цягнікі падаюць пэрыядычна. Я вось спрабаваў убіцца ў адзін. Мая знаёмая журналістка змагла, а я не. Гэта ўсё як у фільмах пра Другую сусьветную. Усе ломяцца ў цягнік, іх адганяюць. Квіткоў ніхто не купляе, усе сядаюць бясплатна, пры гэтым людзі стаяць у касы чамусьці, там чэргі. А 20-й будзе цягнік на Варшаву, я ня ведаю, што там будзе адбывацца».

Сяргей Балай расказвае, што на вакзал прыехаў у 8:30 ранку, каб крыху зарыентавацца, што адбываецца. Выехаць у яго атрымалася толькі ў 12:20. Дарога да Роўна ў яго зойме каля 7 гадзінаў. Сяргей спадзяецца трапіць з Роўна ў Польшчу. Ён ня мае польскай візы, але разьлічвае скарыстацца гуманітарным калідорам.

«У Кіеве, безумоўна, адчуваецца, што вайна, — гаворыць Сяргей. — Але яно так — пачынаюць страляць, людзі бягуць. Калі спакойна, то і людзі спакойныя. Кураць цыгарэты на вуліцы, размаўляюць. Уначы быў абстрэл ракетамі, але я яго праспаў. Суткі ня спаў да гэтага і пасьля вырубіўся і ўсе правароніў».

Па словах Сяргея, беларускія журналісты зараз пакідаюць Кіеў масава. Частка выехала у першы дзень вайны, рэшта стараецца выехаць сёньня.

Напад Расеі на Ўкраіну

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
  • Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG