Да людзей падыходзяць, просяць у іх пашпарты, пасьля чаго садзяць у аўтобусы і вязуць на пункты збору для далейшай адпраўкі ў войска. Рэйды па мужчын прызыўнога ўзросту таксама праходзяць па кватэрах, паведамляюць «Донбас. Реалии», якім удалося пагаварыць з жыхарамі сэпаратысцкіх утварэньняў Данбасу на ўмовах ананімнасьці.
Усеагульная мабілізацыя ў «ДНР» і «ЛНР» была аб’яўлена 19 лютага. Кіраўнік «ДНР» Дзяніс Пушылін зьвярнуўся да ўсіх мужчын, якія жывуць на тэрыторыі сэпаратыстаў і «здольныя трымаць у руках зброю», з заклікам абараніць «свае сем’і, Данбас і ўсіх расейскіх людзей».
У суботу дэпутаты «ДНР» таксама сабраліся на надзвычайнае паседжаньне, дзе прынялі пастанову аб мабілізацыі.
Аналягічны зварот выпусьціў і кіраўнік «ЛНР» Пасечнік. Жыхары паведамляюць, што з «ЛНР» забаронена выяжджаць усім мужчынам ва ўзросьце ад 18 да 55 гадоў, а па кватэрах мясцовым жыхарам разносяць позвы аб «усеагульнай мабілізацыі». Вайскоўцам таксама дазволена канфіскоўваць у грамадзян і прадпрыемстваў неабходныя для патрэб абароны транспартныя сродкі і маёмасьць. У мясцовых пабліках ідзе хваля абурэньня гэтымі патрабаваньнямі.
Таксама людзей сталі бамбаваць SMS-паведамленьнямі з заклікамі «стать на защиту своего дома и отечества».
Плякаты аналягічнага зьместу таксама вывесілі на вуліцах Данецку:
«Прыяжджаюць па дамах і мужчын забіраюць сілай. У Тэльманаве (пасёлак гарадзкога тыпу ў Данецкай вобласьці пад кантролем „ДНР“ з насельніцтвам каля 4 тысяч чалавек) усіх хлопцаў забралі, жанчына на рынку толькі што расказала, — піша адзін з жыхароў „ДНР“. — Нашы знаёмыя распавялі, што апекуна непаўналетняга дзіцяці раніцай прыехалі і забралі з кватэры ў Данецку. Дзіця 15 гадоў адзін дома застаўся. Да нас толькі што квартальная прыходзіла, суседа пыталася. Дзякуй Богу, ён ня тут зараз».
Яшчэ адна жыхарка «ДНР» расказала, што супрацоўнікі «Народнай міліцыі» «ДНР» даюць мужчынам мінімум часу на зборы, калі застануць іх дамы.
«Адразу ва УАЗік забіраюць і зьяжджаюць. Рэчы хто пасьпеў — па мінімуме ўзяў, гэта тое, што пачула. Тут ніхто ня хоча ісьці ў ваенкамат і тым больш ваяваць», — расказала яна.
«Сябар выйшаў па хлеб. Падляцелі, кажуць: сядай і паехалі. Ён кажа: куды? На фронт. Пашанцавала, што 16 гадоў, бацька ў аддзел зьездзіў і забраў яго», — апавядае яшчэ адзін жыхар Данецку ў мясцовым пабліку.
Карэспандэнты «Донбас. Реалий» кажуць, што ў Данецку «на няпэўны час» закрылі ўсе школы і ўнівэрсытэты. Людзі там успрымаюць гэта як спосаб стварыць карцінку для прапагандысцкіх СМІ, што ўсе мужчыны, якія там працавалі, пайшлі «служыць». Настаўнікаў таксама ў абавязковым парадку прыцягваюць да разносу позваў аб мабілізацыі па кватэрах.
У падкантрольнай сэпаратыстам Горлаўцы выкладчыкаў школ таксама выклікалі ў ваенкамат — «нешта перапісваць», прычым працаваць прыйшлося ноччу. Паводле крыніцы, настаўнікаў аб гэтым настойліва прасіў завуч мясцовай школы — пад пагрозай звальненьня. Журналісты мяркуюць, што так «ДНР» набірае людзей для бюракратычнай працы ў прызыве ў войска баяздольных мужчын.
У інтэрнэце таксама зьявіліся відэа, на якіх мужчын у Луганску і іншых гарадах, падкантрольных сэпаратыстам, затрымліваюць на вуліцы:
У апошнія гады ўлады «ДНР» і «ЛНР» усімі сіламі спрабавалі прывабіць мясцовых мужчын на «службу» у мясцовае войска, абяцаючы высокае, па мясцовых мерках, забесьпячэньне. Але ахвотнікаў было няшмат: на гэта шмат у чым уплывала тое, што салдаты ў такіх падразьдзяленьнях гінулі з прычын халатнага стаўленьня да іх камандзіраў.
Крыніцы таксама паведамляюць, што ў Данецку на вуліцах зноў зьявіліся расейскія вайскоўцы: іх апазнаюць па характэрнай гаворцы. Паводле дадзеных данчаніна-відавочцы, яны ходзяць па горадзе ў камуфляжы без апазнавальных знакаў: у асноўным гэта высокія, моцныя мужчыны, магчыма спэцназ. Афіцыйна Расея не паведамляла аб адпраўцы сваіх падразьдзяленьняў на тэрыторыю «ДНР» і «ЛНР», аднак сьцягнула да межаў Украіны магутную групоўку колькасьцю каля 150 тысяч чалавек.
Відавочцы таксама паведамляюць, што на вуліцах Данецка ў розных пунктах стаіць мноства легкавых машын зь людзьмі ў форме, якія назіраюць за тым, што адбываецца. Паводле паведамленьняў мясцовых жыхароў, гэта звычайныя мясцовыя аўтамабілі з нумарамі групоўкі «ДНР». Некаторыя вуліцы, напрыклад праспэкт Аляксандра Матросава ў Данецку (ён зьвязвае Куйбышаўскі раён з плошчай Бакінскіх камісараў, дзе разьмешчаны мясцовы «райаддзел міліцыі»), перакрыты бронетранспартэрамі для руху транспарту.
Пагроза нападу Расеі на Ўкраіну
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
