د سپټمبر پر ۱۵مه په سپینه ماڼۍ کې اسراییلو، بحرین او متحده عربي اماراتو خپلو کې د اړیکو ښه کولو تړونونه لاسلیک کړل.
د امریکا ولسمشر ډونالد ټرمپ چې د نومبر د درېمې د ولسمشرۍ تر انتخاباتو مخکې ډېر لېواله دی چې وښیي د منځني ختیځ لپاره بهرنۍ پالېسۍ یې بریالۍ ده، د دغو تړونونو د لاسلیک مراسم څارل.
ټرمپ وویل، دوی دلته دي چې د تاریخ لوری بدل کړي. هغه زیاته کړه چې د لسیزو اختلاف او کړکېچ وروسته دوی د نوي منځني ختیځ لپاره یو باب پرانیست.
په دې مراسمو کې پر ټرمپ سربیره د اسراییلو صدراعظم بنیامین نتانیاهو، د متحده عربي اماراتو د بهرنیو چارو وزیر شېخ عبدالله بن زید النهیان، د بحرین د بهرنیو چارو وزیر عبدالطیف الزیاني د خپلو هېوادونو په استازیتوب ګډون کړی و.
په دغو تړونونو کې له لسیزو راپه دې خوا د اسراییلو او فلسطین د لانجې د هواري یادونه نهده شوې.
د فلسطیني ادارې مشر محمود عباس په یوه بیان کې ویلي چې په سیمه کې به سوله، امن او ثبات تر هغو ټینګ نهشي چې د اسراییلو اشغال پای ته رسېدلی نهوي.
واشنګټن کې له دغو مراسمو سره هممهاله له غزې فلسطیني سختدریځو د اسراییلو پر لور څو توغندي وویشتل چې د زیانونو راپور یې نهدی ورکړل شوی.
په دغو تړونونو کې د اسرئیل هغه ژمنه شامله ده چې له خپلې خاورې سرهیې د لوېدیځې غاړې د ځینو برخو د یوځای کولو د ځنډولو لپاره کړې ده.
دا هغه سیمې دي چې فلسطیینانیې د خپل راتلونکي احتمالي دولت د خاورې برخه بولي.
متحده عربي اماراتو او بحرین دواړو ویلي چې له اسراییلو سره د دغه تړونونه د فلسطینیانو ګټې خوندې کوي.
د مراسمو په مهال د اماراتو د بهرنیو چارو وزیر له اسراییلو مننه وکړه چې له خپلې خاورې سره د فلسطیني سیمو یوځایکول یې درولي دي.
نتنیاهو چې په کور دننه د سختدریځو یهودانو تر فشار لاندې دی ټینګار کړی چې دغه پلانونه یې په موقتي ډول درولي، خو له دغو هېوادونو سره د اړیکو له عادي کېدو څخه په استفادې هم غواړي وښیي چې د تاریخي ډیپلوماتیکي لاسته راوړنو وړتیا لري.
له مصر او اردن وروسته د خلیج دغه دوه هېوادونو درېیم او څلورم عربي هېوادونه دي چې اسراییلو په رسمیت پېژني.
د چارو د کتونکو په باور له دې وروسته به عمان، سوډان، مراکش او ان سعودي عرب هغه نور هېوادونه وي چې ښایي د اسراییلو یهودي دولت په رسمیت وپېژني.
په سپینه ماڼۍ کې د مراسمو تر پیل مخکې ټرمپ وویل چې له شااوخوا پنځو مختلفو هېوادونو سره په دې لاره کې ډېر وړاندې تللي دي، خو هغه د دې هېوادونو نومونه وانخیستل.
په سیمه کې ایران او ترکیه د هغو هېوادونو په ډله کې دي چې له اسراییلو سره د اړیکو پر عادي کېدو یې انتقاد کړی دی.
