Nevladin Fond za humanitarno pravo (FHP) saopštio je 16. avgusta da su Tužilaštvu za ratne zločine Srbije podneli krivične prijave protiv dvojice pripadnika srpskih dobrovoljačkih jedinica zbog silovanja dve Bošnjakinje, kao i hapšenja i odvođenja civila u okolini Foče tokom rata u Bosni i Hercegovini (BiH).
Fond je, kako se navodi, krivičnu prijavu podneo zbog ratnih zločina koji su se dogodili u aprilu 1992. godine.
Kako je saopštio Fond, lica identifikovana kao "Deda" i "Pero", zajedno sa još oko dvadeset pripadnika srpskih snaga koje su delovale u okviru Fočanske brigade Vojske Republike Srpske, predvođeni Gojkom Jankovićem, izvršili su oružani napad na selo Zubovići.
"Naoružani vojnici su, pucajući iz automatskog oružja, došli do kuće porodice Mezbur, u kojoj se krilo više od 30 civila, uglavnom žene i deca i nekoliko muškaraca. Pripadnici srpskih snaga su prisilno razdvojili muškarce od žena i dece, ukrcali ih u kamion i odveli u logor Livade (nekadašnje skladište oružja Jugoslovenske narodne armije), a kasnije u zatočenički objekat KP Dom u Foči", dodaje se u saopštenju.
Fond navodi da je u kuću porodice Mezbur, u kojoj su ostale samo žene s decom, u narednim danima dolazila grupa srpskih vojnika, koju je predvodio vojnik koga su zvali "Deda".
"Deda, Pero i drugi pripadnici iste jedinice odvodili su žene iz kuće, uglavnom do obližnje šume, navodno na ispitivanje, nakon čega bi ih vraćali izbezumljene, raščupane, pocepane i poderane", saopštio je Fond.
Prema navodima Fonda, u drugoj polovini aprila 1992, vojnici pod nadimicima "Deda" i "Pero" su naredili Halidi Konjo-Uzunović da krene sa njima.
"Strpali su je u auto, naočigled njenog petogodišnjeg sina, i povezli ka Foči, putem koji je vodio kroz šumu. Nakon kraće vožnje, na jednom proširenju, zaustavili su auto i izvukli je napolje, nakon čega su je psovali i udarali, pokidali joj odeću i silovali je naizmenično, nakon čega su je vratili u kuću u kojoj je boravila", stoji u saopštenju.
Fond navodi i da je dan kasnije, "Pero" na identičan način izveo iz kuće Ilvanu Konjo, "ugurao je u auto, vozio istim putem kroz šumu, te silovao. Potom ju je vratio u kuću i zapretio da će je ubiti ako pokuša da ode".
Fond je pozvao Tužilaštvo za ratne zločine Srbije da istraži navode iz podnete krivične prijave, procesuira odgovorne, i doprinese utvrđivanju odgovornosti i kažnjavanju počinilaca seksualnih zločina tokom sukoba na prostoru bivše Jugoslavije.
Time bi se žrtvama, kako zaključuju, nakon više od 30 godina, omogućilo pravo na pravdu i istinu.
Nakon zauzimanja Foče i okolnih područja naseljenih bošnjačkim stanovništvom u aprilu 1992. godine, srpske snage su počinile masovne zločine nad nesrpskim stanovništvom, podseća FHP.
"Na desetine žena i devojčica bile su zatvorene na različitim lokacijama i silovane. Neke su držane mesecima u ropstvu u privatnim kućama, gde su bile silovane, premlaćivane i zlostavljane, a potom prodate kao seksualno roblje. Neke od njih su na kraju ubijene", navodi se u saopštenju.
Fond podseća i da su njihovi istraživači 1993. godine, u izbegličkim kampovima na teritoriji Srbije, Turske i Makedonije, dokumentovali seksualno nasilje počinjeno nad Bošnjakinjama u Foči, te da su izjave koje su prikupili doprinele pokretanju istrage Tužilaštva u Hagu.
