Evropska unija (EU) upozorila je da zakonski akti koje je Narodna skupština Republike Srpske usvojila, a predsjednik tog bosanskohercegovačkog entiteta potpisao, podrivaju ustavni i pravni poredak Bosne i Hercegovine i funkcionalnost institucija zemlje i ugrožavaju osnovne slobode njenih građana.
Zakonom o neprimjenjivanju zakona i zabrani djelovanja vanustavnih institucija BiH, koji je 27. februara usvojen u entitetu RS, zabranjen je rad i postupanje Suda i Tužilaštva BiH, državne policijske Državne agencije za istrage i zaštitu (SIPA) te Visokog sudskog i tužilačkog vijeća BiH koje imenuje sve sudije i tužioce u državi.
U saopštenju iz sedišta EU upozoreno je da su ove akcije u suprotnosti sa obavezama koje je BiH preuzela na svom evropskom putu.
"EU poziva političko rukovodstvo entiteta RS da se uzdrži i da se odrekne provokativne retorike i akcija koje izazivaju podele, uključujući dovođenje u pitanje suvereniteta, jedinstva i teritorijalnog integriteta BiH. Politički pritisak na javne zvaničnike da napuste institucije na državnom nivou mora da se okonča", kaže se u saopštenju.
Napomenuto je da RS, kao i drugi entiteti, mora poštovati Ustav BiH i zakone zemlje, te nadležnosti i odluke institucija zemlje, uključujući Ustavni sud, Visoki sudski i tužilački savjet, Sud, Tužilaštvo, kao i Državnu agenciju za istrage i zaštitu.
"Sve domaće pravne lijekove treba iskoristiti za održavanje ustavnog poretka BiH", naglašava se u ovom saopštenju uz napomenu da se "suverenitet, teritorijalni integritet i ustavni poredak Bosne i Hercegovine moraju poštovati".
Predsednik RS Milorad Dodik potpisao je 5. marta ukaz o proglašenju neustavnih zakona koji su objavljeni u Službenom glasniku RS, a koji se odnose na neprimjenjivanje zakona i zabranu delovanja institucija BiH.
Jednostrano ukidanje nadležnosti države BiH na jednom njenom dijelu teritorija nije u skladu sa Ustavom BiH.
Član Predsjedništva Bosne i Hercegovine Denis Bećirović, predsjedavajući Zastupničkog doma BiH Denis Zvizdić i zamjenik predsjedavajućeg Doma naroda BiH Kemal Ademović predali su u četvrtak, 6. marta apelaciju Ustavnom sudu BiH tražeći zvaničnu ocjenu ustavnosti zakona.
BiH je zemlja kandidat za punopravno članstvo u EU. Prošlog marta je Evropski savet saopštio spremnost da otvori pristupne pregovore sa Sarajevom, kada budu ispunjeni neoophodni kriterijumi.
Podsećajući na ovu odluku koja datira iz marta 2024 godine, EU je saopštenjem pozvala sve političke aktere da obnove fokus zemlje na napredovanju na putu ka EU, uz odlučnu akciju da preduzmu sve relevantne korake, kako bi Savet EU tada usvojio pregovarački okvir.
"Napredak na putu ka EU najbolja je garancija stabilnosti i sigurnosti u BiH ima višestruku korist za građane zemlje", saopšteno je.
