Lideri opozicionih partija na Kosovu poručuju da konačni sporazum sa Srbijom o normalizaciji odnosa dve strane treba da bude postignut bez ugrožavanja suvereniteta i teritorijalnog integriteta Kosova.
To su zaključci opozicionih stranaka nakon što sastanaka sa specijalnim predstavnikom SAD za Zapadni Balkan Gabrielom Escobarom i specijalnim predstavnikom Evropske unije za dijalog Miroslavom Lajčakom.
Lajčak i Escobar na Kosovu borave od 31. januara kako bi ohrabrili političare da nastave dijalog koji se vodi uz posredstvo Evropske unije u Briselu.
Lider Demokratske partije Kosova (DPK) Memlji Krasnići (Memli Krasniqi) rekao je da podržava dijalog sa Srbijom kao mehanizam za postizanje konačnog sporazuma. On je napomenuo i da konačni sporazum treba da uključi međusobno priznanje ali da ne bude ugrožen teritorijalni integritet i suverenit, kao ni Ustavni poredak.
Sa druge strane, lider Alijanse za budućnost Kosova (ABK) Ramuš (Ramush) Haradinaj je ocenio da konačni sporazum sa Srbijom ne može da se postigne bez aktivnog učešća Sjedinjenih Država.
„Ponovio sam našu posvećenost sveobuhvatnom, pravno obavezujućem sporazumu, koji bi trebao da rezultira međusobnim priznanjem, sa postojećim granicama uz poštivanje ustavnog poretka Republike Kosovo, što se može postići samo uz aktivnu ulogu Sjedinjenih Američkih Država”, napisao je Haradinaj na Facebooku.
Sa Lajčakom i Escobarom se sastao i lider opozicionog Demokratskog saveza Koosva (DSK) Ljumir Abdidžiku (Lumir Abdixhiku), nakon čega je saopštio da njegova partija podržava dijalog sa Srbijom, napominjući da taj proces mora da se okonča uz međusobno priznanje i punu normalizaciju odnosa.
Dodao je da se teritorijalni integritet i suverenitet Kosova mora poštovati.
Iz Srpske liste, vodeće partije kosovskih Srba koja ima podršku Beograda, je saopšteno da su američkom i evropskom izaslaniku ukazali na probleme Srba i obaveze Kosova prema Briselskim sporazumima, sa posebnim akcentom na formiranje Zajednice srpskih opština.
"Predsednik Srpske liste Goran Rakić je istakao da je Briselski sporazum jasan i da se srpski narod protivi namerama Prištine da umanje svoje obaveze po pitanju nadležnosti Zajednice srpskih opština ali i ostalih obaveza iz postignutih sporazuma, poput pitanja u oblasti pravosuđa, energetike, diploma i realizacije posete zvaničnika Srbima na ovim prostorima", navodi se u saopštenju.
Dodaje se da su politički predstavnici Srba zatražili da se najhitnije pojača bezbednost Srba na Kosovu, njihove imovine ali i imovine Srpske pravoslavne crkve.
Escobar i Lajčak su se 31. januara u Prištini sastali sa predsednicom Kosova Vjosom Osmani i premijerom Aljbinom (Albin) Kurtijem, nakon čega su na konferenciji za novinare poručili da ohrabruju sve strane da nastave dijalog.
Escobar je ponovio da proces dijaloga ima punu podršku SAD, te istakao da se ne dovodi u pitanje teritorijalni integritet i suverenitet Kosova, dok je Lajčak rekao da EU blisko sarađuje sa SAD po pitanju dijaloga, te da dele zajedničku viziju za Kosovo i region.
Nakon posete Kosovu, Escobar i Lajčak putuju u Beograd gde će o mogućnostima nastavka dijaloga razgovarati i sa zvaničnicima Srbije.
Dijalog Kosova i Srbije se vodi od 2011. godine, ali je Sporazum o formiranju Zajednice opština sa srpskom većinom često kamen spoticanja.
Njeno formiranje je dogovoreno u Briselu 2013, a dve godine kasnije su dogovoreni i principi formiranja Zajednice. Međutim, Ustavni sud Kosova je decembra 2015. godine utvrdio da ti principi nisu u potpunosti usklađeni sa duhom Ustava.
Sporno je to što se Zajednica ne zasniva na multietničnosti, već okuplja opštine u kojoj je većinska jedna etnička zajednica.
