خبرونه
د م.م. د خوړو نړیوال پروګرام په نورستان کې سلګونه شنې خونې جوړې کړې
![](https://gdb.rferl.org/4A9F4DA5-A481-453E-9AE5-2BE9DA9FCECD_w250_r1_s.jpg)
د ملګروملتونو د خوړو او کرڼې اداره، FAO په نورستان کې د ۲۵۰ شنو خونو د جوړولو خبر ورکوي.
د دې ادارې د افغانستان څانګې نن یکشنبې په خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې شنې خونې د نورستان له کروندګرو سره لوی کومک کوي.
د دې ادارې په خبره شنې خونې بوټو ته د څاڅکو اوبو په ورکولو سره د اوبو اغیزمنتوب زیاتوي، په ټول کال کې سبزیجات تولیدوي، عواید زیاتوي او واردات کموي او همدارنګه بزګرو ښځو ته فرصتونه رامنځ ته کوي.
په افغانستان کې چې اقتصاد یې ترډیره پرکرنې او مالدارۍ ولاړ دی، د ملګروملتونو دا اداره هڅه کوي چې په کلیوالي سیمو کې د بزګرو په لاسنیوي سره، هغوی د کرنیزو محصولاتو له لارې په خپل ځان بسیا شي.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
فراه کې چاودنې دوه کسان مړه او درې ټپيان کړي
![په چاودنه کې د تخریب شوي موټر عکس - پخوانی](https://gdb.rferl.org/befac884-d343-4422-ba56-2221c59386ae_w250_r1_s.jpg)
د فراه ولایت د ابو نصر فراهي بندر د طالبانو کمیسار ویلي چې بندر ته په لاره کې د چاودنې له امله دوه کسان وژل شوي او درې نور ټپیان شوي دي.
د فراه ولایت د ابو نصر فراهي بندر د طالبانو کمیسار ویلي چې بندر ته په لاره کې د چاودنې له امله دوه کسان وژل شوي او درې نور ټپیان شوي دي.
محمد اسماعیل زاهد وویل چې د دغو کسانو موټر د دوشنبې په ماسپښین هغه مهال د سړک غاړې په ماین ور برابر شو چې دوی د بار لپاره فراه ته روان وو.
د هغه په وينا، ماین له پخوا څخه پاتې و.
د افغانستان د پرځول شوي جمهوریت چارواکو پر طالبانو تور لګولی چې په هیواد کې واک ته له رسیدو دمخه یې د سړک غاړې ماینونه ښخ کړي وو.
په هغه وخت کې، د ځمکنیو ماینونو چاودنو ډیری ملکيانو ته تلفات اړول.
د ناروې شورا د امریکا د مرستو د ځنډېدو په خاطر افغانستان کې خپل فعالیت وځنډاوه
![د ناروې د کډوالو شورا د پروګرامونو یوه برخه](https://gdb.rferl.org/0ff60000-0aff-0242-ced1-08d9a439c3a4_cx0_cy12_cw0_w250_r1_s.jpg)
د ناروې د کډوالو شورا، نن اعلان کړی چې د امریکا د بهرنیو مرستو د ځنډ له امله یې د افغانستان په ګډون په څو هیوادونو کې خپل بشري فعالیتونه وځنډول.
دې شورا په یوه بیان کې ویلي دا لومړی ځل دی چې دوی اړ شوي چې د جګړې، ناورینونو او بې ځایه کیدو څخه اغیزمن شوي نږدې ۲۰ هیوادونو کې د سلګونو زرو خلکو لپاره روان او بیړني بشري فعالیتونه وځنډوي.
په بیان کې ویل شوي چې د ناروې د کډوالو شورا اړ ده د افغانستان په شمول په ګڼو هېوادونو کې خپل مرستندویه کارکونکي له دندو ګوښه کړي، او ډیر ژر به په بورکینا فاسو او د سوډان په دارفور سیمه کې د امریکا لخوا تمویل شوي مهم بشري پروګرامونه وځنډوي.
دې شورا ویلي چې په ۲۰۲۴ کال کې یې د امریکا متحده ایالتونو په مالي مرستو یو میلیون او شپږ لکه کسانو سره مرستې کړې دي.
د امریکا ولسمشر په یوه اجرايي فرمان سره د دغه هېواد بهرنۍ مرستې د ۹۰ ورځو لپاره وځنډولې.
د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو ویلي د امریکا هر ډالر چې مصرفیږي باید د امریکا د امن، سوکالۍ او پياوړتیا لپاره وي.
طالبانو د سعودي په خاوره کې د فلسطیني دولت د جوړولو وړاندیز وغانده
![د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي](https://gdb.rferl.org/01000000-0aff-0242-fd49-08dca6fa6d2e_cx0_cy10_cw0_w250_r1_s.jpg)
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت د اسراییلو د صدراعظم بنیامین نتانیاهو د سعودي عربستان په خاوره کې د فلسطیني دولت د جوړولو وړاندیز وغانده.
دغه وزارت د دوشنبې په ورځ، په یوه بیان کې وویل چې دوی دا "ناممکن، د منل شویو حقایقو سره په ښکاره تضاد کې، او د سعودي عربستان د حاکمیت سرغړونه ګڼي."
په دوام کې دا هم راغلي چې "فلسطین د فلسطینیانو خاوره ده، او تر هغه چې اشغال دوام ومومي او د فلسطیني خلکو حقونه تر پښو لاندې شي، غزه او سیمه به بې ثباته پاتې شي، او دا ډول وضعیت د هیچا په ګټه نه دی."
د اسراییلو صدراعظم، د امریکا متحده ایالتونو ته د خپل وروستي سفر په ترڅ کې وویل چې ریاض کولی شي د سعودي عربستان دننه یو فلسطیني دولت جوړ کړي.
نتانیاهو دا تبصره وروسته له هغه وکړه چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ وړاندیز وکړ متحده ایالات د غزې کنټرول په لاس کې واخلي او خلک یې بل ځای کې هستوګن شي.
د امریکا ولسمشر د روسیې له ولسمشر سره تلیفوني خبرې کړي
![د امریکا او روسیې ولسمشران - عکس ارشیف](https://gdb.rferl.org/9c5c7a51-1c31-4f30-98ff-d19a3ea243f6_w250_r1_s.jpg)
د امریکا ولسمشر ډونالډټرمپ تایید کړه چې د روسیې له ولسمشر ولادیمیرپوتین سره یې ټلفوني خبرې کړې دي او ویې ویل، دی باور لري چې دوی د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو په برخه کې پرمختګ کوي.
ښاغلي ټرمپ پرون خبریالانو ته د خبرو پرمهال په دې اړه جزییات څرګند نه کړل او دا یې هم ونه ویل چې چې دا خبرې د ده له لوړې مخکې وې که وروسته خو څرګنده یې کړه چې په راتلونکي کې به بیاهم له پوتین سره خبرې وکړي.
دې خبر په کییف کې داسې اندېښنې پارولې دي چې ګنې اوکراین د سولې د خبرو له بهیر څخه څنډې ته شوی دی.
طالبانو په ارزګان او غزني کې پنځه کسان په عام محضر کې په درو وهلي
![د سزاګانو د تطبیق یوه صحنه](https://gdb.rferl.org/da39a999-36b2-4420-8679-18ef5f90bea4_w250_r1_s.jpg)
د طالبانو سترې محکمې د دوشنبې په ورځ په جلا جلا بیانونو کې ویلي چې د خاص ارزګان ولسوالۍ د ابتدايي محکمې د پریکړې سره سم، دوه کسان د قتل او لواطت او یو بل له واده بهر اړیکو په تور په دې ولایت کې په دُرو وهل شوي.
په بیان کې وړاندې راغلي چې له پاس کسانو یو تن په یو کال بند او ۳۹ درو، بل نفر په یو کال او شپږ میاشتې بند او ۳۰ درو، او دریم کس هم په شپږو میاشتو بند او ۳۹ درو محکوم شوی.
د طالبانو سترې محکمې په یوه اعلامیه کې ویلي چې د غزني ولایت په جاغوري ولسوالۍ کې هم دوه سړي د زنا په تور هر یو ۳۹ دُرې وهل شوي.
د بیان له مخې، دوه کسان هم په درې کاله او شپږ میاشتې بند محکوم شوي.
په تیرو دریو کلونو کې په افغانستان کې د طالبانو په بیا واکمنېدو سره، دوی سلګونه کسان په مختلفو تورونو په درو وهلي دي.
د طالبانو حکومت د بشري حقونو سازمانونو له خوا د جسمي سزاګانو د بندولو لپاره له پرله پسې غوښتنو سربېره خلکو ته سزاوې ورکوي.
دوبۍ کپټلز ټیم د افغان لوبغاړو په مرسته د متحده عربي اماراتو نړیوال تجارتي لیګ وګاټه
![افغان کرکټر ګلبدین نایب د نړیوال تجارتي لیګ له کپ سره](https://gdb.rferl.org/d0a244d6-0eff-47fd-7b3b-08dd3bb48444_cx0_cy15_cw0_w250_r1_s.jpeg)
دوبۍ کپټلز ټیم د افغان لوبغاړو په مرسته د متحده عربي اماراتو نړیوال تجارتي لیګ وګاټه. په دې ټیم کې د افغانستان څو لوبغاړي له هغې ډلې ګلبدین نایب او قیس احمد هم شامل دي.
ګلبدین نایب تر پایلوبې د دوبۍ د ټيم د رسولو په برخه کې ډېره ونډه درلوده داسې چې څو واره یې د لوبې د غوره لوبغاړي جایزه هم ګټلې.
دوبۍ ټیم د ډیزرټ وایپرز له خوا د ۱۸۹ منډو هدف پوره کړ او پایلوبه یې د څلورو وېکټو په توپیر وګټله.
د متحده عربي اماراتو په تجارتي لیګ کې ګلبدین نایب د مینه والو له خوا د ټورنمنټ اغېزناکه لوبغاړی بلل شوی.
بل افغان لوبغاړی فضل الحق فاروقي بیا د متحده عربي اماراتو نړیوال تجارتي لیګ کې په ۲۱ ویکټو مخکښ بالر شوی.
سالنګونه او څو نورې لارې د درنو واورو له امله تړل شوي
![د سالنګونو لویه لار](https://gdb.rferl.org/02490000-0aff-0242-b21b-08daf3f805fc_w250_r1_s.jpg)
د افغانستان څو لویې لارې د شدیدو واورو له امله تړل شوي دي. د طالبانو د فواید عامې وزارت ویاند محمد اشرف حق شناس تایید کړې چې د یکشنبې له ماښامه د سالنګونو لویه لار د ټرافیک په مخ تړلې ده.
هغه په خپله ایکس پاڼه کې لیکلي چې د دید د ساحې دمحدودیت او د انساني او مالي زیانونو د مخنیوي په هدف دا لار د ټولو مسافر وړونکو او بار وړونکو وسایطو پر مخ تړل شوې.
هغه ویلي چې د سالنګونو د ساتنې او څارنې ریاست مؤظف ټيمونه چمتو دي، ترڅو د هوا د ښه کېدو او د طوفان د کمېدو سره سم؛ لاره پاکه او د ټرافیکو پر مخ پرانیزي.
اخوا د راپورونو له مخې د دایکندي او بامیانو لویه لار په قوناق کوتل سیمه کې د درنې واورې په سبب تړل شوې ده.
د هوا پيژندنې ادارې د اټکل په اساس د افغانستان په څه باندې ۲۵ ولایتونو کې درنې واورې کېږي چې ورسره د لارو د تړل کېدو خطرونه هم رامنځته شوي.
مککال: ولسمشر ټرمپ باید افغان پناه غوښتونکي د تعلیق له فرمانه مستثنی کړي
![د استازیو جرګې جمهوريپاله غړی مایکل مککال](https://gdb.rferl.org/07bf0000-0aff-0242-c7a1-08da3e5ed7bd_w250_r1_s.jpg)
د امریکا د استازیو جرګې غړي مایکل مککال له ولسمشر ډونالډ ټرمپ غوښتي چې د افغان پناه غوښتونکو د بیا هستوګنې او انتقال د پروسې له ځنډ لاس واخلي.
مککال مخکې د کانګرس په مخکینۍ دوره کې د استازیو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر وو.
هغه بېګا له سي بي اس ټلویزیون سره په مرکه کې دا خبره یاده کړه.
«دوی د کډوالۍ دا ځانګړې ویزې اس آی وي یا پي ۱ او پي ۲ لري. او زما په نظر دوی باید د اس آی وي له لارې مخکې پرېښودل شي. هغوی بررسي شوې د نورو هغو ډلو په نسبت چې دوی یې په اړه غږیږي. هغوی زموږ له پوځیانو سره کار وکړ څو طالبان مات کړي چې متاسفانه بایډن ورته تسلیم شو. خو ښکاري چې باید موږ په خپله خبره ودریږو که نه په بله جګړه کې به بیا هېڅوک په موږ باور ونه کړي.»
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د کډوالو د بیا هستوګنې او انتقال پروسه تر دریو میاشتو ځنډولې چې ورسره د افغانانو د انتقال پروسه هم ځنډېدلې.
امریکا زرګونو افغانانو ته د کډوالۍ د ویزو ژمنې ورکړي او ګڼ دا افغانان د خپلو دوسیو د پروسس لپاره په پاکستان، فیلیپین او څو نورو هېوادونو کې انتظار باسي.
د امریکا ولسمشر بیا د غزې د مالکیت پر خپلولو ټینګار کړی
![عربي هېوادونو د ولسمشر ټرمپ ددې وړاندیز سخت مخالفت کړی چې وايي د غزې اوسیدونکې به بل ځای ولېږدول شي](https://gdb.rferl.org/f05c87ee-99a1-4ea9-9643-45bc8f9eb60d_w250_r1_s.jpg)
د امريکا ولسمشر ډونالد ترمپ يو ځل بيا د غزې تړانګې د اخيستلو او مالکيت پر ژمنه ټینګار کړی دی.
هغه ويلي چې ډېر ژر به د عربو له مشرانو سره وګوري او تمه لري چې هغوی د فلسطينيانو د منلو سره موافقه وکړي.
د يکشنبې په ماښام (د فیبرورۍ ۹مه) ډونالد ترمپ ايرفورس ون د الوتنې پر مهال خبريالانو ته ويلي، دوی د غزې تړانګې اخيستلو او مالکيت ته ژمن دي او کېدای شي دا د منځني ختيځ نورو هېوادونو ته وسپاري چې د هغې ځينې برخې ورغوي.
د امريکا د ولسمشر دغه وړانديز له پراخو مخالفتونو سره مخ شوی، په ځانګړي ډول د عربي هېوادونو له لوري.
مصر اعلان کړی چې د امريکا د ولسمشر ډونالد ترمپ د طرحې په غبرګون کې به د عربي هېوادونو د مشرانو يوه بيړنۍ غونډه جوړه شي.
دغه هېواد د يکشنبې (د فیبرورۍ ۹مه) په اعلاميه کې ويلي چې د فیبرورۍ په ۲۷مه به د يادې ناستې کوربه وي.
مصر زياته کړې چې په دې ناسته کې به د "نويو او خطرناکو بدلونونو" په اړه بحث وشي چې د امريکا د ولسمشر ډونالد ترمپ د وړانديز پر بنسټ، فلسطينيان به د غزې تړانګې څخه بل ځای د مېشتېدنې لپاره انتقالېږي.
ایلن ماسک د امریکا دفاع وزارت لګښتونه څېړي
![](https://gdb.rferl.org/c164ee90-4a65-4313-bf4a-233e6bb51bc2_w250_r1_s.jpg)
د امريکا ولسمشر ډونالد ترمپ وايي، تمه لري چې اېلان ماسک، چې د "دولت د کارامدۍ وزارت" مسئوليت لري، د پنټاګون د حسابونو د څېړنې پر مهال د ميلياردونو ډالرو درغلۍ او ناوړه استفادې موارد ومومي.
ډونالد ټرمپ د يکشنبې په ورځ (د دلو ۲۱مه) په يو مرکه کې چې د فاکسنيوز شبکې خپره کړې، د امريکا د دفاع وزارت (پنټاګون) په اړه وويل چې هغوی به د ميلياردونو ډالرو درغلۍ او ناوړه استفادې موارد رابرسیره کړي. پنټاګون یا د امریکا د فاع وزارت ددې هېواد تر ټولو لويه فدرالي اداره ده.
ترمپ زياته کړه چې ډېر ژر، ښايي د راتلونکو ۲۴ ساعتونو په لړ کې، به ايلان ماسک ته ووايي چې د پوهنې وزارت ته لاړ شي او له هغې وروسته د اردو چارې وڅېړي.
د پنټاګون کلنی بوديجه نږدې يو ټریليون ډالره ده.
د امريکا پخواني ولسمشر جو بايډن د تېر ډیسمبر په مياشت کې يو لايحه لاسليک کړه چې د روان مالي کال لپاره د ۸۹۵ ميليارډه ډالرو دفاعي لګښت اجازه ورکوي.
روان مالي کال د سپټمبر په ۳۰مه پای ته رسېږي.