په ملګرو ملتونو کې د متحده ایالاتو ماموریت په یوه اعلامیه کې ویلي، چې په افغانستان کې په کورنیو او بهرنیو موسسو کې د ښځو په کار د طالبانو د بندیز پرېکړې د مرستندویه موسسو هغه وړیتاوې کمې کړي، چې زیانمنو افغانانو ته مرستې ورسوي.
په دې اعلامیه کې چې تېره ورځ د دغه ماموریت په ویب پاڼه خپره شوې راغلي، په افغانستان کې د طالبانو د حکومت زورواکې پالیسۍ هغه ننګونې لا پسې زیاتې کړي، چې افغانان لا له وړاندې ورسره مخ دي.
متحدهایالاتو په دې اعلامیه کې د ملګرو ملتونو او د اقتصادي همکاریو سازمان ترمنځ د افغانستان په اړه د عمومي غونډې له پرېکړهلیک هرکلی کړی دی.
د طالبانو حکومت تېر کال په نا دولتي موسسو کې د ښځو په کار بندیز ولګاوه، چې له امله یې په ډېر شمېر سره مرستندویه ادارو په افغانستان کې خپل فعالیتونه محدود کړل.
د بهرنیو موسسو دغه محدودیت د هغه کورنیو اقتصادي ستونزې لا پسې زیاتي کړي، چې له لا وړاندې یې ژوند په بهرنیو مرستو متکي وو.
د جلال اباد ښار اوسېدونکی سمسور چې د واټ په سر د مزدورۍ په تمه ولاړ دی وايي، بې کاري زیاته شوې او که بهرني مرستې لا محدودیږي د دوی ژوند به له سختو ستونزو سره مخ شي.
دا هم د موضوع اړوند یو بل راپور:
د کډوالۍ نړیوال سازمان: ۷۰ سلنه افغانان د بې وزلۍ تر کرښې لاندې او بې کاره دي (azadiradio.com)
نوموړی وایي:
"همدا اوس تاسې وګورئ په چوک ک سلګونه مزدوران ولاړ دي، خو کار ورته نه پیدا کیږي، نو که په دې حالاتو کې نړیوال مرستې هم بندې کړي ستونزې به لا پسې زیاتې شي."
د پلازمینې کابل یو اوسېدونکي احمد جاوید ازادي راډيو ته وویل:
"بې روزګاري زیاته ده، کار نشته، خلک د بې کارۍ او بې وزلۍ له امله ان د خپلو اولادونو خرڅولو ته اړ شوي دي، ورځ تر بلې بې وزلي او بې کاري زیاتیږي، نړیوال دې په دې سخت وخت کې افغانانو ته د مرستې لاس ورکړي تر څو له دې سختو حالاتو ووځو."
پر افغانستان د طالبانو د بیا ځلي واکمنېدو له پیل وروسته، په دې هيواد کې بې وزلي او بې کاري تر بل هر وخت زیاته شوې ده.
دا راپور هم د موضوع اړوند دی:
افغانستان کې بشري ناورین؛ انترکشن: د خوراکي توکیو نه خوندیتوب نور هم زیاتیږي (azadiradio.com)
د روانې ميلادي مياشتې په ١١ نېټه د امریکا د متحده ایالاتو د سولې انستیتوت په یوه راپور کې وویل، چې په افغانستان کې د نړیوالو مرستو کمېدل او د ښځو په یو وړاندې د طالبانو وروستي اقدامات به په دې هیواد کې د لوږې کچه لا پسې لوړه کړي.
په راپور کې راغلي وو، چې د نویو ارزونو پر بنسټ د افغانستان اقتصادي وضعیت په راتلونکې کې له نورو ستونزو سره مخ کېدونکی دی او په ۲۰۲۱ کال کې د طالبانو د بیا ځلې واکمنېدو د لومړیو میاشتو په څېر به اقتصادي حالت څه ناڅه خراب شي.
په راپور کې راغلي وو، چې د دې هېواد اقتصاد په اوس وخت کې تر ډېره په دې پورې تړلی، چې ایا له افغانانو سره نړیوالې مرستې په یو ځل کمیږي او که د وخت په تېرېدو سره به د مرستو کچه کمه شي.
د دغه راپور نور جزییات دلته شته:
له دې وړاندې د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام ډبیلو ایف پي په یو راپور کې ویلي وو، چې په افغانستان کې له لسو کورنیو نهه یې د خوړو لپاره کافي توکي نه لري، او شاوخوا ۲۰ میلیونه وګړي د شپې په لوږه ویده کیږي.
ګڼو نورو نړیوالو سازمانونو هم په افغانستان کې د اقتصادي ناورین راپورونه ورکړي او ویلي یې دي، که له افغانانو سره مرستې ونه شي نو په دې هېواد کې به انساني ناورین رامنځته شي.
د طالبانو حکومت، په ملګرو ملتونو کې د متحده ایالاتو د ماموریت تازه څرګندونو ته کوم غبرګون نه دی ښودلی، خو تر دې مخکې یې له خپلو پالېسیو دفاع کړې او د فقر او اقتصادي ناورین لامل یې د مخکیني نظام ناکاري ګڼلې ده.
