د افغانستان مخکینی ولسمشر محمد اشرف غني وايي، طالبانو د افغانستان ښوونیز نظام د پاکستان د مدرسو د سخت نظام تابع کړی او د هغوی پر یوه څانګه بدل شوی دی.
په داسې حال کې چې د افغانستان په سړو سیمو کې نوی ښوونیز کال نن پیل شو، یو شمېر پخواني لوړ پوړي افغان چارواکي پر نجونو د زده کړو او کار بندیز ناورین بللی او غوښتنه یې کړې چې افغان نجونو ته دې د زده کړو او کار اجازه ورکړل شي.
د افغانستان مخکیني ولسمشر محمد اشرف غني د نوي کال په مناسبت په یو غږیز پیغام کې چې د نوموړي پر فېسبوکپاڼه خپور شوی پر افغان نجونو او ښځو په زده کړو او کار بندیز خلکو ته د الله له لوري د ورکړل شوي حق تر پښو لاندې کول بللي دي.
غني د طالبانو حکومت تورن کړی چې د افغانستان ښوونیز نظام یې د پاکستان د مدرسو د سخت نظام تابع کړی دی.
هغه وویل: "د هېواد تعلیمي نظام په دې نولس میاشتو کې د پاکستاني مدرسو د خشک نظام تابع او د هغوی په یوه څانګه بدل شوی دی. حاکمې ډلې په خپلو دغه ډول سیاستونو یو وار بیا د نوییمې میلادی لسیزې په څېر افغانستان په یو هېر شوي، وروسته پاتې، تنها او ناهیلي هېواد بدل کړی دی."
محمد اشرف غني دغه شان ویلي، طالبانو په خپلو دغه ډول پرېکړو سره افغانستان نویمې لسیزې ته وړی او دا هېواد یې د نړیوالو له پامه غورځولی دی.
نوموړي د طالبانو حکومت استبدادي نظام ګڼلی چې په ټکو یې ډېر دوام نه شي کولای، دغه شان یې د حکومت د شکل د جوړولو په موخه د افغانانو تر منځ د یو ملي ډيالوګ په پیلېدو ټینګار کړی.
طالبانو تر اوسه د غني د دې څرګندونو په اړه څه نه دي ویلي.
په ورته وخت کې د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي هم د طالبانو له حکومته د نجونو په مخ د ښوونځیو او پوهنتونونو د دروازو د خلاصېدو غوښتنه کړې ده.
کرزي د نوي کال په مناسبت په خپور کړي بیان کې چې د نوموړي په ټویټر خپور شوی ویلي، طالبان دې ښځو ته د کار اجازه هم ورکړي.
په تېر جمهوري نظام کې د ملي مصالحې د عالي شورا رییس عبدالله عبدالله هم په یو پیغام کې د نجونو پر وړاندې د زده کړو د تړلو دروازو یادونه کړې او هیله یې ښودلې چې په نوي کال کې نجونو ته د زده کړو او ښځو ته کار حق ورکړل شي.
طالبانو په ۲۰۲۱ میلادي کال کې پر افغانستان د بیاځلي واک ټینګولو وروسته له شپږمو ټولګیو پورته د نجونو پر وړاندې د ښوونځیو دروازې وتړلې او د تېر ۲۰۲۲ میلادي کال په وروستیو کې یې دوی له پوهنتونونو هم راوګرځولې، دغه شان یې په نادولتي کورنیو او بهرنیو موسسو کې د افغان مېرمنو په کار هم کلک بندیز لګولی دی.
که څه هم تمه کېده چې د نوي ښوونیز کال په پیل کې ښايي د طالبانو حکومت په منځنیو ښوونځیو کې نجونو ته د زده کړو اجازه ورکړي، خو نن چې د افغانستان په سړ سیمو کې ښوونیز کال نن پیل شو، خو د نجونو د ښونځیو د پیلېدو کوم خبر نه شته.
د ښوونځيو څو تنه مسوولانو او ښوونکو فرانس پرېس خبري اژانس ته ویلي چې د طالبانو د پوهنې وزارت په دې اړه کوم رسمي اعلان نه دی کړی او یوازې ښوونځیو ته یې د یو مکتوب په استولو سره د ښوونیز کال د پیل خبره کړې ده.
طالب چارواکو د نجونو پر زده کړو بندیز لنډ مهالی بللی او ویلي یې دي چې په دې اړه د یو ترتیب په جوړولو بوخت دي، خو د نږدې ۱۹ میاشتو په تېرېدو لا هم د نجونو په وړاندې ښوونځي تړلي او د دوی په دې اړه د کومې طرحې یه ترتیب جوړول نه دي اعلان کړي.
