د افغانستان دفاع وزارت وايي چې دا په طالبانو پورې اړه لري چې د تاوتریخوالي کموالي ته دوام ورکوي او که جګړه بېرته پخواني حالت ته وړي.
تېره شپه ۱۲:۰۰ بجې په افغانستان کې د تاوتریخوالي د کموالي اوونۍ پای ته ورسېده.
- خو له زیاتو خلکو سره پوښتنه دا ده چې ایا د تاوتریخوالي کموالی دوام پیدا کوي او که د جګړې دواړه لوري بیا پر یو بل مرګونې حملې کوي؟
په قطر کې د امریکا او طالبانو ترمنځ په شوې هوکړه کې په دې اړه څه ونهویل شول، خو د افغانستان د دفاع سرپرست وزیر وايي فکر نهکوي چې وسلهوال طالبان دې بیا تاوتریخوالی پیل کړي.
په قطر کې د امریکا او طالبانو ترمنځ د هوکړې لاسلیک
اسدالله خالد د شنبې په ورځ «۱۳۹۸ کال د کب ۱۰» د افغانستان له ملي ټلوېزیون سره په ځانګړې مرکه کې وویل چې دا پر طالبانو پورې اړه لري، خو هیلهمندي يې وښوده چې دا پړاو دوام پیدا کړي ځکه د ده په وینا د تاوتریخوالي کموالی دایمي اوربند ته زمینه برابروي.
ښاغلی خالد زیاتوي: "د تاوتریخوالي اوونۍ یوه بېلګه نهوه، بلکې د دوام لپارهيې پیل وو او دا هم د شرایطو یوه برخه ده چې د تاوتریخوالي د کمښت اوونۍ بالاخره په دایمي اوربند بدله شي."
افغان سرپرست دفاع وزیر اسدالله خالد
د امریکا او طالبانو ترمنځ د سولې هوکړه نن له غرمې وروسته د قطر په مرکز دوحه کې لاسلیک شوه.
دغهشان په کابل کې د نړیوالې ټولنې او افغان حکومت ترمنځ د دوامداره همکارۍ په اړه یوه ګډه اعلامیه هم خپره شوه.
د تاوتریخوالي د کموالي اوونۍ د روانۍ فبرورۍ میاشتې په ۲۲مه پیل شوه چې د افغانستان د دفاع وزیر اسدالله خالد په وینا په ځینو سیمو کې د وسلهوالو طالبانو له لوري لویې او وړې حملې ترسره شوې، خو افغان سرتېرو يې دفاع وکړه.
د کورنیو چارو وزارت وايي د دې اوونۍ په اوږدو کې طالبانو په کاپیسا، زابل، کندهار، هلمند، لوګر، میدان وردګ، بدخشان، سمنګان، بلخ، فراه، لغمان، ارزګان او هرات ولایتونو کې افغان ځواکونه په نښه کړي دي.
پلازمېنه کابل کې هم د کب په اوومه او اتمه نېټه دوه چاودنې وشوې چې په پایله کې یې یو تن ووژل شو او ۱۹ نور ټپیان شول. د دې چاودنو مسؤلیت چا ونهمانه.
د تاوتریخوالي د کمېدو اوونۍ څنګه پای ته ورسېده؟
که څه هم په دې اووه ورځو کې افغان ځواکونو ته د اوښتو تلفاتو په اړه څه نهدي ویلي، خو د حکومت یوې سرچینې ازادي راډيو ته ویلي چې د تاوتریخوالي د کمېدو د اوونۍ پر مهال ۲۱ تنه امنیتي ځواکونه او څلور ملکیان وژل شوي او ۳۷ تنه نور ټپیان شوي دي.
په همدې حال کې د وسلهوالو طالبانو ویاند ذبیحالله مجاهد نن ازادي راډيو ته وویل که څه هم د تاوتریخوالي اوونۍ تېره شپه پای ته رسېدلې، خو له امریکا سره د سولې د کېدونکې هوکړې چې له املهيې افغانان زیات خوښ دي، طالبان به نن هم هېڅ حمله ونهکړي.
د افغانستان د ملي وحدت حکومت اجرائیه رئیس عبدالله عبدالله: په نننۍ غونډه کې د اجرائیه رئیس په توګه ګډون زما د دریځ د تعدیل په معنی نهده.
د افغانستان د ملي وحدت حکومت اجرائیه رئیس عبدالله عبدالله: قطر ته د ولسمشرۍ ماڼۍ لهخوا د پلاوي استول د دې لامل شو چې یو شمېر سیاسي مشران د امریکا او افغانستان حکومت د ګډې اعلامیې د خپرولو په مراسمو کې ګډون ونهکړي.
- د افغانستان او امریکا د ګډې اعلامیې جزئیات
د افغانستان او امریکا ترمنځ په افغانستان کې د سولې د ټینګښت په اړه ګډه اعلامیه کې دواړو خواوو ټینګار کړی چې په افغانستان کې د یوې پراخبنسټه او دوامداره سولې د توافق لپاره به په ګډه کار کوي، څو دغه توافق د ټولو افغانانو د ګټې او د سیمهییز ثبات او نړیوال امنیت سره د مرستې لپاره، په افغانستان کې جګړه پای ته ورسوي.
- له افغانستان څخه په متحده ایالاتو او متحدانو یې د د ترورېستي ډلو او افرادو د ګواښ په وړاندې تضمین
- له افغانستان څخه د ټولو امریکايي او ائتلافي ځواکونو د وتلو مهالوېش
- د افغانانو ترمنځ مذاکرات
- او د افغانستان د حکومت لهخوا د یوه ټولشموله مرکچي ټیم له لوري طالبانو سره د خبرو اترو په نتیجه کې سیاسي توافق ته رسېدل
د پراخبنسټه دوامداره سولې د توافق څلور برخې یادې شوې دي.
د دې ګډې اعلامیې په لومړنۍ برخه کې راغلي افغان حکومت پر خپلې دې ژمنې ټینګار کړی چې دا هېواد به له نړیوالو ترورېستي ډلو او یا افرادو سره همکاري نهکوي او نه به ورته اجازه ورکوي.
همدارنګه په دې ګډه اعلامیه کې د امریکا متحده ایالاتو له افغان امنیتي ځواکونو او افغان حکومتي ادارو څخه یو ځل بیا پر خپل ملاتړ ټینګار کړی دی او پهکې ویل شوي "په دې ملاتړ کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د پوځي همکاریو د موجودې موافقې له مخې د افغان امنیتي ځواکونو د وړتیاوو لوړول شامل دي چې د داخلي او بهرنیو ګواښونو پر وړاندې د مقابلې توان پیدا کړي."
په دې اعلامیه کې د امریکا متحده ایالاتو له افغان حکومت سره ژمنه کړې چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ به د خبرو اترو داسې اسانتیا برابروي څو دا یقیني شي چې د یو بل له حریمه ترسره کېدونکي فعالیتونه به د دې هېوادونو امنیت ته ګواښ نهپېښوي.
د افغانستان او امریکا ترمنځ په افغانستان کې د سولې د ټینګښت په اړه د ګډې اعلامیې یوه برخه.
د دې ګډې اعلامیې په دوهمه برخه کې ویل شوي چې افغان حکومت او د امریکا متحده ایالات به په افغانستان کې د افغان امنیتي او دفاعي ځواکونو د ملاتړ له لارې خپلو اهدافو ته رسېدو او ژمنو عملي کولو لپاره په دوامداره توګه د امریکايي او ائتلافي ځواکونو د شتون د کچې او فعالیتونو په اړه سلا مشورې کوي.
ګډه اعلامیه زیاتوي چې پر هوکړه د طالبانو عمل ته په پام به افغان حکومت، امریکا او متحدین په ګډه دا ارزوي چې افغانستان کې څومره سرتېرو ته اړتیا شته.
اعلامیه وايي، امریکا به افغانستان کې د خپلو سرتېرو شمیر ۸۶۰۰ ته راکموي او د دې اعلامیې له خپرېدو وروسته به ۱۳۵ ورځو کې له طالبانو سره نورې ژمنې عملي کوي.
امریکا به د نورو ځواکونو شمېر د طالبانو لهخوا د توافق عملي کېدو ته په پام له متحدانو سره په سلا مشوره کموي چې په ۱۴ میاشتو کې به له افغانستان څخه د خپلو پاتې سرتېرو ایستل بشپړوي.
په اعلامیه کې د امریکا لهخوا دا ژمنه هم شوې چې د افغان امنیتي ځواکونو د روزنې، تجهیز او د هغوی د پیاوړتیا لپاره به په کلني ډول د مالي ملاتړ غوښتنه کوي څو افغانستان د کورنیو او بهرنیو ګواښونو پر وړاندې خپل امنیت او خوندیتوب وساتي.
په شریکه اعلامیه کې یو بشپړ اوربند ته د رسېدو په پراخو هڅو ټینګار شوی او په وروستۍ برخه کې یې ویل شوي چې متحده ایالات به د ملګرو ملتونو د امنیت له شورا د دې او نورو اړوند موافقو د په رسمیت پېژندو غوښتنه کوي او همدارنګه به متحده ایالات افغانستان سره د بیارغونې په چارو کې او اقتصادي مرستو ته دوام ورکوي.
د افغان دولت او امریکا ترمنځ دې ګډه اعلامیه کې پر دې هم ټینګار شوی چې د امریکا متحده ایالات به د افغانستان ځمکنۍ بشپړتیا او سیاسي خپلواکي نهګواښي، پر ضد بهیې ځواک نهکاروي او د افغانستان په کورنیو چارو کې به لاسوهنه نهکوي.