د افغانستان له ازادو رسنیو نه د ملاتړ اداره یا "نی" وايي، ۲۰۱۷ میلادي کال د افغان خبریالانو لپاره دوهم خونړی کال و.
"نی" ادارې په خپل کلني راپور کې حکومت د خبریالانو په وړاندې د تاوتریخوالي د ډېریو مواردو لامل پېژندلی دی.
د دې ادارې اجرائیه رئیس مجیب خلوتګر د پنجشنبې په ورځ «۱۳۹۶ کال د مرغومې ۰۷» د دغې ادارې د کلني راپور د وړاندې کولو پر مهال خبریالانو ته وویل، په ۲۰۱۷ میلادي کال کې له دوی سره د خبریالانو په وړاندې د تاوتریخوالي ۱۴۱ پېښې ثبت شوې دي.
ښاغلي خلوتګر دغهشان وویل، د خبریالانو په وړاندې په دغه شمېر د تاوتریخوالي مواردو کې ۶۲یې د دولتي چارواکو دي چې تر ډېره سپکاوی، وهل ټکول او د ازادۍ سلبول پهکې شامل دي.
دی وايي:
"د نی د دفتر د شمېرو له مخې ۶۲ مورده د ملي وحدت حکومت او دولتي چارواکو لهخوا دي، ۴۲ نور یې د داعش، طالب او د افغانستان د نورو دښمنانو په ګډون د ترورېستانو لهخوا دي، ۲۶ مورده د ناپېژانده کسانو لهخوا او ۱۱ مورده نور بیا د رسنیو په سازمان پورې د اړوندو کسانو لهخوا دي."
ښاغلی خلوتګر وايي، په ۲۰۱۷ میلادي کال کې د خبریالانو په وړاندې د تاوتریخوالي په مواردو کې ۱۴ د وژنې، ۲۳ د ټپي کولو، ۱۴ د بندي کولو، ۲۱ د وهلو ټکولو او ۶۹ د ګواښ موارد شامل دي.
د ښاغلي خلوتګر په خبره، د ۲۰۱۷ میلادي کال په ترڅ کې په رسنیزو بنسټونو څو حملې شوي چې پهکې د ننګرهار په ملي ټلوېزيون، په کابل کې په شمشاد راډیو ټلوېزيون او په غور ولایت کې په سرحد سیمهییزې راډیو ډلهییز بریدونه شامل دي.
خو د خبریالانو پر وړاندې د تاوتریخوالي په اړه د "نی" د کلني راپور تر خپرولو یوازې څو شېبې وروسته په کابل کې په تبیان مرکز کوم چې د د افغنستان غږ یا (اوا) په نوم یو خبري اژانس هم لري، انتحاري حمله وشوه چې لسګونه کسانو ته پهکې مرګ ژوبله واوښته.
د یادونې وړ ده چې ۲۰۱۶ میلادي کال هم د خبریالانو لپاره خونړی کال ګڼل شوی و چې پهکې د افغان خبریالانو په وړاندې د تاوتریخوالي ۱۲۶ مورده ثبت شوي وو.
په ورته وخت کې یو شمېر خبریالان هم له حکومت څخه غواړي چې د دوی د خوندیتوب لپاره هڅې وکړي.
دوه تنه افغان خبریالان رحمتالله عسکري او ذوالفقار محمدي یې په اړه وايي:
"د رسنیو په وړاندې تاوتریخوالی په رښتیا چې د اندېښنې وړ دی او زموږ هیله له دولته دا ده چې د خبریالانو ستونزو ته رسیدنه وکړي."
"له بده مرغه د تېر کال په پرتله د خبریالانو په وړاندې د تاوتریخوالي موارد زیات شوي چې له هرې غاړې دولت او مخالفینو دواړو لهخوا تاوتریخوالی شوی، زموږ وړاندیز دا دی چې له رسنیو ملاتړ وکړي."
هڅه مو وکړه چې په دې اړه د جمهوري ریاست نطر هم ولرو، خو ارګ په دې اړه له خبرو کولو ډډه وکړه.
۲۰۱۷ کال کې د خبریالانو په وړاندې د تاوتریخوالي ۱۴۱ پېښې ثبت شوي.
خو د افغان ولسمشر دوهم مرستیال او د حکومت او رسنیو د ګډې کمېټې مشر سرور دانش اوونۍ مخکې په کابل کې یوې خبري غونډې ته ویلي و چې حکومت د خبریالانو او رسنیو خوندیتوب خپل مکلفیت ګڼي او په دې برخه کې له تېرو دوو کلونو راهیسې د پام وړ کار شوی دی.
نی وايي، په ۲۰۱۷ میلادي کال کې د خبریالانو په وړاندې د تاوتریخوالي زیاتېدل د بیان ۱۷ کلنه ازادي زیانمنه کړې او حکومت هم په تېرو دغو کلونو کې د خبریالانو د غوښتونو سره سره د دوی د امنیت مسئلې ته جدي پام نهدی کړی.
راپور: اجمل تورمان