د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو کمېشنري یا "یو. اېن. اېچ. سي. آر" وايي چې شمال او شمال ختیځو ولایتونو ته د راستنېدونکو کډوالو شمېر د تېر کال په پرتله څلور برابره کم شوی دی.
په شمال زون کې د یادې کمېشنرۍ مشر سریچکو نیومان "Serecko Neuman" ازادي راډیو ته وویل چې د روان کال په ترڅ کې ۱۵ زره افغان کډوال له ایران او پاکستان څخه د هېواد شمالي ولایتونو ته راستانه شوي دي.
د یادې کمېشنرۍ مشر وايي چې تېر کال ۹ شمالي ولایتونو ته څه باندې ۸۰ زره افغان کډوال له دې دوو ګاونډي هېوادونو څخه خپل ټاټوبي ته راستانه شوي وو چې د هغه کال په پرتله اوس پهکې څلور برابره کموالی راغلی دی.
سریچکو نیومانیې په اړه وویل:
"د روان کال په ترڅ کې کوم امار چې موږ سره ثبت شوي دي، ښيي چې ۱۵ زره افغان کډوال د هېواد ۹ شمالي ولایتونو ته راستانه شوي دي چې تېر کال دغه شمېر ۸۰ زرو څخه ډېر وو او اوس پهکې ۴ برابره کموالی رامنځته شوی او یادې مسئلې موږ اندېښمن کړي یو."
ښاغلی نیومان وايي چې ۱۵ زره نورو کسانو خپلې اصلي سیمې د نا امنۍ له امله پرېښي او نورو شمالي ولایتونو ته بېځایه شوي دي.
د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو کمېشنرۍ دا چارواکی وايي چې په شمال او شمال ختیځ زونونو کې یې ۱۲۵۰۰ کورنیو ته د ۲.۵ میلیونه ډالرو په ارزښت ژمنۍ مرستې برابرې کړې دي.
دا مرستې د ۲۰۰ امریکايي ډالرو په ارزښت په ۹ ولایتونو کې هرې یوې بېځایه شوي او کډوالې کورنۍ ته وېشل کېږي چې پهکې ژمني توکي، خوراکي مواد او جامې هم شاملې دي.
په همدې حال کې د فاریاب او کندز ولایتونو څخه د نا امنیو له امله بېځایه شوي کسان شکایت کوي چې سرپناه نهلري او ژمنیو مرستو ته اړتیا لري.
قربان او شایسته هغه دوه کورني بېځایه شوي کډوال دي چې له فاریاب ولایته د موجودې نا امنۍ له امله د بلخ ولایت یکهتوت سیمې ته بېځایه شوي چې د ژوندانه په بدو شرایطو کې اوسېږي.
بېځایه شوي کسان شکایت کوي چې سرپناه نهلري او ژمنیو مرستو ته اړتیا لري.
د ناامنیو له امله دا دوه کورني بېځایه شوي کسانیې په اړه وايي:
"زه قربان نومېږم، په فاریاب کې د شیرین تګاب ولسوالۍ څخه یم، هلته اوسمهال طالبان دي، خلکیې ډېر په عذاب کړي، هره ورځ جنګ او جګړه ده، موږ مجبوره شو چې دلته راکډه شو، اوس په بدو شرایطو کې یو."
"زما نوم ښایسته دی، د فاریاب ولایته راغلی یم، زما کورنۍ هم له ما سره ده او تر یوې خیمې لاندې ژوند تېروو، ژوند مو ډېر تریخ دی او ژمي ته هم هېڅ نهلرو."
دا په داسې حال کې ده چې د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ دفتر یا «OCHA» د معلوماتو پر بنسټ چې په ۹ شمالي ولایتونو کې کابو ۱۶ زره تنه د ناامنۍ له امله بېځایه شوي او خپلې اصلي سیمې یې پرېښې دي.
راپور: مجیبالرحمن حبیبزی
