موسسه بریتانیایی السیس که در بخش سروی جغرافیایی فعالیت میکند، سروی کشت کوکنار در افغانستان را که در اوایل زمستان سال گذشته آغاز کرده بود، آن را به تاریخ ۲۲ ماه جولای ۲۰۲۴ تکمیل کرده و نتایج آن را اعلان کرد.
این سروی که با استفاده از ستلایت انجام شده، نتایج آن نشان میدهد که در سال ۲۰۲۳ در چهارده ولایت، بر پانزده هزار و (۶۴۸) هکتار زمین کوکنار کشت شده بود، اما در سال ۲۰۲۴ این مقدار به سه هزار و (۶۴۱) هکتار زمین کاهش یافته است.
در این گزارش گفته شده که امسال اکثریت ولایتهای افغانستان شاهد کشت کوکنار بود، اما موسسه السیس به شکل نمونه چهارده ولایت، به شمول بغلان، بلخ، دایکندی، فراه، هلمند، هرات، کندهار، کاپیسا، کنر، لغمان، ننگرهار، نیمروز، ارزگان و زابل را که در گذشته در آن (۹۲) فیصد کوکنار افغانستان کشت میشد، تحت سروی قرار داده است.
در تحلیلی که این موسسه بر بنیاد نتایج عکسهای ماهوارهیی ارایه کرده، در آن گفته شده که هرچند طالبان تلاش کردند امسال نیز کشتزارهای کوکنار را تخریب کنند، اما با توجه به اراضی گسترده کشت کوکنار، حکومت آنان امکانات و پرسونل کافی را برای تخریب آن در اختیار ندارد.
در این گزارش بگونه مثال به ولایت بدخشان اشاره شده، جای که به اساس عکسهای برداشته شده، طالبان یک هزار نظامی را برای تخریب مزارع کوکنار در این ولایت گماشته بود و آنان توانستند در سه ماه تنها سه فیصد از کوکنار کشت شده را تخریب کنند و دهقانان توانستند باقی حاصل کوکنار را بردارند.
سید نجیبالله احمدی، رییس پیشین سروی و پالیسی معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله میگوید، هرچند امسال حکومت طالبان مانع کشت کوکنار شد، اما در مقابل آن قیمت تریاک چند برابر افزایش یافت و گروههای مافیایی توانستند در مقایسه به سالهای گذشته پول بیشتر بدست آورند:
"امسار در مجموع در ولایتهای افغانستان کوکنار کشت شده بود و کاری که امسال صورت گرفت، اکثریت دهاقین ولایتهای جنوبی سابق پنج جریب زمین کوکنار کشت میکردند، از پنج جریب چهل کیلو گرام تریاک بدست میآوردند، اما امسال یک دهقان دوصد متر مربع زمین را کوکنار کشت کرد، دو کیلو تریاک حاصل گرفت و معادل چهل کیلوگرام تریاک پول بدست آورد. در کنار آن، یک تعداد از دهقانهای ولایتهای جنوب رفتن به طرف شمال، به مناطقی که اصلاً باشنده گان آن با کشت کوکنار آشنایی نداشتند، زمینها را اجاره گرفتن و عاید هنگفتی را از آن خود ساختند."
سروی تازه از سوی موسسه بریتانوی السیس صورت گرفته است
موسسه السیس دریافته که حکومت طالبان در تطبیق حکم رهبر شان در بخش منع کشت کوکنار جدی است و چند والی و مسوول محلی را که مانع عملی شدن این حکم شده بودند، نیز برکنار کرده است.
تحلیلگران السیس اما با اشاره به مخالفت دو ماه قبل دهقانان با تخریب مزارع کوکنار در بدخشان که به خشونت کشیده شد، تاکید می کنند که اگر حکومت طالبان موفق به جلب کمکهای اقتصادی و ارایه کشت بدیل به دهقانان نشود، در سالهای پیش رو این مخالفتها بیشتر خواهد شد.
این در حال است که امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان به تازه گی انتقاد کرده و گفته که هرچند حکومت آنان مانع کشت کوکنار شد، اما جامعه جهانی در تهیه کشت بدیل برای دهقانان با آنان همکاری نکرده است:
"مواد مخدر که ضرر آن به تمام جهان میرسید و افغانستان در سطح جهان به تولید کننده شماره یک مبدل شد، امروز تولید آن متوقف شده است. حال معتادان تداوی میخواهند و دهقان بدیل معیشیت، زنده گی و کار میخواهند. متاسفانه جامعه جهانی در این بخش مسوولیت خود را ادا نکرده است. ضرر آن به تمام جهان میرسید و به جهان قاچاق میشد، اما حال که منع شد فشار اقتصادی آن کمر افغانها را میشکند."
نشر سروی متخصر از وضعیت مواد مخدر در نصفی از مناطق تحت کشت کوکنار در افغانستان در حال است که سازمان ملل متحد تا حال نتایج سروی امسال را نشر نکرده، اما سه هفته پیش سرمنشی سازمان ملل متحد در یک گزارش به شورای امنیتی این سازمان گفت که امسال بار دیگر تریاک بیشتر در افغانستان تولید خواهد شد.