۳۲ سال از هشتم ثور سال ۱۳۷۱، روز پیروزی مجاهدین در افغانستان میگذرد.
مجاهدین در سال ۱۳۷۱ به یک دوره تاریخی ۱۴ ساله تحت حمایت جماهیر شوروی سابق که با کودتای خونین هفت ثور ۱۳۵۷ آغاز شده بود با سرنگونی حکومت داکتر نجیبالله رئیس جمهور پیشین افغانستان خاتمه دادند.
نیروهای مجاهدین پس از ورود به کابل و پیروزیشان صبغتالله مجددی را برای دو ماه به عنوان رئیس ادارهٔ موقت انتخاب کردند و پس از آن برهانالدین ربانی قدرت را به دست گرفت، اما ادامه حکومت آقای ربانی با مخالفتهای داخلی برخی چهرههای جهادی به همراه شد و جنگ داخلی در افغانستان آغاز شد.
مجاهدین پس از تصرف قدرت به زودی درگیر جنگهای تنظیمی شدند، جنگ بین گروههای جهادی برعلاوۀ ویرانی کابل و بخش اعظم از تأسیسات عامالمنفعه در افغانستان، منجر به کشته و زخمی شدن دهها هزار نفر شد و ادامه جنگها، میلیونها افغان را آواره کرد.
آگاهان اما دیدگاههای متفاوتی در باره پیامدهای هشت ثور دارند.
احمد سید داوود یکی از آگاهان سیاسی در باره این روز به رادیو آزادی میگوید: "هشت ثور یک روز سیاه در تاریخ افغانستان است. به این معنی که حرکت نظامی شد و همانگونه که به تاریخ هفت ثور مردم نقش نداشتند، در هشت ثور هم نقش نداشتند. وقتی جنگهای تنظیمی شروع شد، بر اساس آمار احصائیه سیاسی حدود ۵۶ هزار مردم کابل شهید شدند."
۴۶ سال قبل از امروز در هفتم ثور سال ۱۳۵۷ حزب دیموکراتیک خلق افغانستان با راه اندازی کودتای نظامی حکومت محمد داوود خان اولین رئیس جمهور افغانستان را که برای ۵ سال در قدرت بود، سرنگون ساخت.
شماری از مردم و آگاهان افغان این روز را نیز یک تحول مثبت خوانده و شماری دیگر آن را سرآغاز بدبختی مردم افغانستان میدانند و میگویند که افغانها تا کنون از پیامد کودتای ۷ ثور ۱۳۵۷ رنج میبرند.
فهیم کوهدامنی یکی دیگر از آگاهان سیاسی هشت ثور را روز پیروزی مجاهدین در برابر حکومت کمونیسیتی میداند، اما میافزاید که مجاهدین به دلیل اختلافات درونی نتوانستند اوضاع را کنترول کنند:
"متأسفانه خودخواهی سران تنظیمها و مداخله برخی از کشورها سبب شد که جنگ داخلی شروع شود و جنگ داخلی بر اثر این اختلافات بیشتر شد."
به باور او با توجه به روی کار آمدن حکومت طالبان در افغانستان، این کشور تا امروز درگیر پیامدهای جنگهای داخلی است و مردم افغانستان خصوصاً زنان عقبگرد را تجربه میکنند.
طارق فرهادی آگاه سیاسی دیگر به این باور است که هشت ثور پیامد کودتای هفت ثور است که فرصت را برای ایجاد افراطیت و جنگ داخلی در افغانستان فراهم کرد.
او به رادیو آزادی گفت: "در اثر ایجاد احزاب مجاهدین در افغانستان و پاکستان حالتی به وجود آمد که اسلام افراطی برای مقاصد سیاسی استفاده شد تا که حتی پای بن لادن به منطقه و در افغانستان کشیده شود و القاعده به وجود بیاید."
درهمین حال شماری از مردم در افغانستان نیز دیدگاههای متفاوتی در باره این رویداد تاریخی افغانستان دارند.
اسماعیل یک تن از باشندهگان شهر کابل در باره این روز به رادیو آزادی میگوید: "هشت ثور در تاریخ افغانستان یک روز سیاه است، از همان روز بدینسو در افغانستان بدبختی و ناامنیها ادامه دارد. اگر این اتفاق نمیافتد، همین گپها در افغانستان نمیبود."
فریدالله یکی دیگر از باشندهگان کابل که خواهر و یک پسرش در جریان جنگهای داخلی کشته شده است به رادیو آزادی میگوید: "وطن ما برباد شد، وطن ما ویران شد، تاجران ما سرنگون شدند، ملت ما دربهدر شد، ما شهید دادیم، ملت ما به کشورهای پاکستان، ایران و تاجکستان آواره شدند."
این رویداد تاریخی درحالی فرا میرسد که افغانستان پس یک دوره حکومت طالبان و ۲۰ سال نظام جمهوری اکنون دوباره تحت کنترول حکومت طالبان است.
طالبان نیز از این روز بهعنوان روز پیروزی، آزادی و نجات مردم افغانستان یاد میکنند.